ΕΛΛAΔΑ
Κίνητρα στους αποφοίτους Ιατρικής: Χρήματα και μπόνους σε προσωπικούς γιατρούς
Με μια δέσμη τριών βασικών κινήτρων, μεταξύ των οποίων χρήματα και μπόνους, το υπουργείο Υγείας παρουσίασε σχέδιο για την προσέλκυση παθολόγων και γενικών γιατρών προκειμένου να στελεχώσουν τη θέση του προσωπικού γιατρού
Ισχυρά οικονομικά κίνητρα σε νέους γιατρούς να στηρίξουν τον θεσμό του προσωπικού γιατρού και να επιλέξουν τις ειδικότητες της γενικής ιατρικής και της παθολογίας στις οποίες η χώρα έχει σημαντικό έλλειμμα, προωθεί το υπουργείο Υγείας. Χθες, η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη παρουσίασε τις νέες παρεμβάσεις που δρομολογούνται στο πλαίσιο της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και οι οποίες στοχεύουν, όπως ανέφερε, «στην ενίσχυση της δεξαμενής των παθολόγων και γενικών γιατρών στη χώρα μας, στην κάλυψη των αναγκών των πολιτών σε προσωπικό γιατρό καθώς και στη μετατροπή της Ελλάδας σε πρώτη επιλογή επαγγελματικής σταδιοδρομίας στους νέους γιατρούς». Οπως επεσήμανε η κ. Αγαπηδάκη, «στην Ελλάδα μόνο το 6% των αποφοίτων ιατρικών σχολών επιλέγουν ως ειδικότητα τη γενική ιατρική και την παθολογία, έναντι 26% που είναι ο μέσος όρος της Ε.Ε. Πάμε λοιπόν να πιάσουμε τον μέσο όρο της Ε.Ε.».
Σύμφωνα και με το kathimerini.gr, οι νέες παρεμβάσεις που θα περιλαμβάνονται σε σχέδιο νόμου το οποίο θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή έως το τέλος του έτους, αφορούν μεταξύ άλλων την κατάργηση της υπηρεσίας υπαίθρου (αγροτικό) και αντικατάστασή της με 12μηνη υποχρεωτική θητεία προσωπικού γιατρού, καθώς και οικονομικά κίνητρα σε όσους παραμείνουν και μετά τη λήξη της υποχρεωτικής θητείας σε αυτόν τον ρόλο επιλέγοντας ως ειδικότητα τη γενική ιατρική και την παθολογία. Και όπως η κ. Αγαπηδάκη δεσμεύθηκε, «με την υλοποίηση του σχεδίου τους πρώτους μήνες του 2024, δεν θα υπάρχει πολίτης που να μην μπορεί να βρει προσωπικό γιατρό». Ειδικότερα, οι βασικές παρεμβάσεις που προωθεί το υπουργείο Υγείας είναι οι εξής:
• Καθιέρωση της υποχρεωτικής θητείας προσωπικού γιατρού, για τους νέους γιατρούς μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους και την απόκτηση της άδειας άσκησης επαγγέλματος. Η θητεία αυτή θα αντικαταστήσει την υπηρεσία υπαίθρου που υποχρεωτικά πραγματοποιούν οι νέοι γιατροί σήμερα. Ο υπολογισμός των θέσεων προσωπικών γιατρών και η πλήρωση αυτών θα γίνεται σε επίπεδο δήμου, με βάση τον υγειονομικό χάρτη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που είναι σε αυτή τη φάση σε τελικό στάδιο επεξεργασίας ώστε να είναι απολύτως καταγεγραμμένες οι ανάγκες. Σε έναν δήμο με 10.000 κατοίκους, λ.χ., και με δεδομένο ότι κάθε προσωπικός γιατρός μπορεί να παρακολουθεί έως και 2.000 ενήλικους πολίτες, θα τοποθετηθούν 5 προσωπικοί γιατροί.
Σήμερα κάνουν το αγροτικό τους 1.261 γιατροί, οι οποίοι όταν θα ψηφιστεί ο σχετικός νόμος θα μετατραπούν σε προσωπικούς γιατρούς υποχρεωτικής θητείας ενός έτους, στα σημεία που ήδη υπηρετούν και με αύξηση των μηνιαίων αποδοχών τους κατά 800 ευρώ. Τους πρώτους μήνες του 2024 θα ανοίξουν επιπλέον 1.270 θέσεις προσωπικών γιατρών υποχρεωτικής θητείας στις περιοχές όπου αυτή τη στιγμή παρατηρούνται κενά –δηλαδή κυρίως σε μεγάλα αστικά κέντρα, Αθήνα και Θεσσαλονίκη και σε νησιωτικές περιοχές– με έδρα δημόσιες μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Μετά το πρώτο έτος υποχρεωτικής θητείας οι γιατροί που θα επιλέξουν ως ειδικότητα τη γενική ιατρική ή την παθολογία θα μπορούν να παραμείνουν ως προσωπικοί, λαμβάνοντας ετήσια αποζημίωση 46.000 ευρώ μεικτά (επιπλέον των αποδοχών τους ως ειδικευόμενοι). Οπως ανέφερε η κ. Αγαπηδάκη, ο στόχος μας είναι ο κάθε προσωπικός γιατρός να βλέπει μία φορά τον χρόνο τους εγγεγραμμένους σε αυτόν πολίτες ηλικίας έως 30 ετών, δύο φορές τον χρόνο τους πολίτες 30 έως 50 ετών και τρεις ή περισσότερες φορές τον χρόνο τους άνω των 50 ετών.
• «Διασύνδεση» των προσωπικών γιατρών με τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου (π.χ. το «Φώφη Γεννηματά» για τον καρκίνο του μαστού, και άλλα προγράμματα που θα ξεκινήσουν για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, καρδιολογικό έλεγχο κ.ά.). Σύμφωνα με την κ. Αγαπηδάκη, ανάλογα με το πόσοι εγγεγραμμένοι πολίτες συμμετέχουν στα προγράμματα αυτά, θα δίνεται και μπόνους στον προσωπικό τους γιατρό.
• Θεσμοθέτηση του συντονιστή φροντίδας (patient navigator), ο οποίος θα συνδράμει τον προσωπικό γιατρό στην καθημερινή του εργασία. Πρόκειται για προσωπικό που θα προσληφθεί από το υπουργείο Υγείας (επισκέπτες υγείας αλλά και μη υγειονομικό προσωπικό) και θα τοποθετηθεί δίπλα σε κάθε προσωπικό γιατρό για να αναλάβει ρόλο «οδηγού» του ασθενούς στο σύστημα υγείας και κοινωνικής φροντίδας. Μεταξύ άλλων, θα επικοινωνεί τηλεφωνικά με τους εγγεγραμμένους πολίτες του προσωπικού γιατρού, θα τους ενημερώνει για τις προληπτικές εξετάσεις που πρέπει να κάνουν, θα αξιολογεί πόσοι ενδεχομένως χρειάζονται κοινωνική φροντίδα και θα τους βοηθάει να έρθουν σε επαφή με τις αντίστοιχες υπηρεσίες. Τόσο οι νέοι γιατροί που θα αναλάβουν ρόλο προσωπικού γιατρού υποχρεωτικής θητείας, όσο και οι βοηθοί συντονιστές φροντίδας θα περάσουν από ειδική εκπαίδευση.
• Ανάπτυξη πανεπιστημιακών μονάδων υγείας. Οπως ανέφερε η κ. Αγαπηδάκη, το υπουργείο Υγείας είναι σε συνεννόηση με το υπουργείο Παιδείας και την ακαδημαϊκή κοινότητα για την ίδρυση αυτών των μονάδων που θα ενισχύσουν την εκπαίδευση των γενικών γιατρών, των παθολόγων αλλά και άλλων επαγγελματιών υγείας στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Σήμερα, οι γιατροί που εργάζονται σε μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας έχουν εκπαιδευτεί σε νοσοκομειακό περιβάλλον.
• Υλοποίηση στοχευμένου προγράμματος «επαναπατρισμού» παθολόγων και γενικών γιατρών από την Κύπρο και τη Μεγάλη Βρετανία, για να στελεχώσουν μονάδες της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, με γενναίες αμοιβές που θα είναι από 100.000 έως 150.000 ευρώ κατ’ έτος και θα συνοδεύονται από μειωμένη φορολόγηση όπως έχει ήδη ανακοινώσει η κυβέρνηση. Το πρόγραμμα, οι λεπτομέρειες του οποίου αναμένεται να οριστικοποιηθούν το επόμενο διάστημα, θα περιλαμβάνει συγκεκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις και εξετάζεται να επεκταθεί και σε άλλες ειδικότητες για τη στελέχωση και τμημάτων του ΕΣΥ.
Η κ. Αγαπηδάκη έχει ενημερώσει για τις επικείμενες παρεμβάσεις την ακαδημαϊκή κοινότητα και έχει λάβει θετική ανταπόκριση. Εως και χθες δεν είχαν ενημερωθεί επίσημα οι Ιατρικοί Σύλλογοι της χώρας, κάτι που αναμένεται να γίνει το επόμενο διάστημα. Οπως σχολίασε στην «Κ» ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, «απ’ όσα μάθαμε από τον Τύπο, φαίνεται πως θα έχουμε ένα ακόμα ενδιαφέρον πείραμα».
Μεγάλες ελλείψεις στην Αττική
Εγγεγραμμένοι σε προσωπικό γιατρό είναι περισσότεροι από 4.912.500 πολίτες της χώρας, αριθμός που αντιστοιχεί στο 55,4% των δικαιούχων, δηλαδή των ατόμων ηλικίας 17 ετών και άνω. Το ποσοστό αυτό αγγίζει το 75% στην πληθυσμιακή ομάδα των 70 ετών και άνω, ενώ μόλις το 41% των ατόμων ηλικίας 17 έως 49 ετών έχουν προσωπικό γιατρό. Οι γιατροί που συμμετέχουν στο δίκτυο του προσωπικού γιατρού ανέρχονται σε 3.488, εκ των οποίων οι 2.218 εργάζονται στο ΕΣΥ σε μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και οι 1.230 είναι ιδιώτες. Ο αριθμός των προσωπικών γιατρών σε αρκετές περιοχές δεν επαρκεί για να καλύψει όλο τον πληθυσμό ηλικίας 17 ετών και άνω, με το πρόβλημα να είναι πολύ έντονο κυρίως στην Αττική. Ετσι, ενώ αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 1,5 εκατ. διαθέσιμες θέσεις για εγγραφή σε προσωπικό γιατρό (σε κάθε γιατρό μπορούν να εγγραφούν έως 2.000 πολίτες), για κατοίκους του Λεκανοπεδίου σε αρκετές περιπτώσεις η μόνη επιλογή είναι γιατρός με ιατρείο σε άλλο δήμο και σε μεγάλη χιλιομετρική απόσταση.