Κάθε χρόνο στις 16 Ιουνίου, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Θαλάσσιας Χελώνας, μια ημέρα αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση σχετικά με αυτά τα υπέροχα πλάσματα και τις απειλές που αντιμετωπίζουν. Η φετινή χρονιά έχει ιδιαίτερη σημασία για τον ΑΡΧΕΛΩΝ, καθώς το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στη Γλυφάδα συμπληρώνει 30 χρόνια λειτουργίας.
Επτά είδη θαλάσσιων χελωνών υπάρχουν στον κόσμο και επτά είναι οι παγκόσμιες απειλές για την επιβίωση τους. Η Παγκόσμια Ημέρα των Θαλάσσιων Χελωνών έρχεται στην ίδια εβδομάδα με την Παγκόσμια Ημέρα των Ωκεανών και μας θυμίζει τις μικρές και μεγάλες προσπάθειες που γίνονται σε όλο τον κόσμο για την προστασία της φύσης. Φέτος η σημασία της για την Ελλάδα και την Μεσόγειο είναι ιδιαίτερη, καθώς το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών του ΑΡΧΕΛΩΝ στη Γλυφάδα Αττικής συμπληρώνει 30 χρόνια λειτουργίας.
Το Κέντρο Διάσωσης, που ιδρύθηκε το 1994, έχει γίνει φάρος ελπίδας για τραυματισμένες και άρρωστες θαλάσσιες χελώνες. Από την ταπεινή του αρχή, όπου οι χελώνες παρέμεναν σε παιδικές πλαστικές πισίνες, έχει εξελιχθεί σε μια σύγχρονη εγκατάσταση που διαθέτει 42 εξειδικευμένες δεξαμενές αποκατάστασης. Ένας από τους πρώτους εθελοντές που βοήθησαν στο Κέντρο Διάσωσης, μας θυμίζει ότι το 1994 υπήρχε μόνο μια χελώνα με ένα αγκίστρι στο στόμα της και οι δεξαμενές έπρεπε να γεμίζουν με νερό από τη θάλασσα με κουβάδες.«Χάρη στη συνεχή υποστήριξη του Δήμου Γλυφάδας και με διάφορες δωρεές και επιχορηγήσεις, συμπληρώνονται και αναβαθμίζονται οι τεχνικές υποδομές για την περίθαλψη και την αποκατάσταση των ζώων», δηλώνει ο Δημήτρης Φυτίλης, Υπεύθυνος του Κέντρου Διάσωσης. «Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, το Κέντρο έχει υποδεχτεί πάνω από 1.350 τραυματισμένες χελώνες από όλη την Ελλάδα, προσφέροντας τους σανίδα σωτηρίας και την ευκαιρία να επιστρέψουν πίσω στο φυσικό τους περιβάλλον», προσθέτει.
Όλα αυτά τα χρόνια, η λειτουργία του Κέντρου έχει υποστηριχθεί από αφοσιωμένο προσωπικό και 1230 ακούραστους εθελοντές που φτάνουν από μακρινά και κοντινά μέρη για να βοηθήσουν στις προσπάθειες διατήρησης των χελωνών της Μεσογείου. Μαζί παρέχουν σχολαστική φροντίδα, θεραπεύοντας τραυματισμούς που προκαλούνται από χτυπήματα ταχύπλοων σκαφών, εμπλοκή με αλιευτικά εργαλεία, κατάποση ακατάλληλων αντικειμένων και εσκεμμένα χτυπήματα. Παράλληλα συλλέγονται πολύτιμες επιστημονικές πληροφορίες για τα ζώα αυτά καθώς και για την υγεία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
«Το κάθε ζώο έχει τη δική του ιστορία. Κάποιες χελώνες απαιτούν λιγότερη φροντίδα ενώ άλλες βρίσκονται σε τόσο κρίσιμη κατάσταση που και ο πιο μικρός παράγοντας μπορεί να είναι καταλυτικός για την εξέλιξη της υγείας τους. Με την καθημερινή περίθαλψη και αδιάκοπη φροντίδα μετά από μήνες -και κάποιες φορές μπορεί και χρόνια- βλέπεις το ζώο να ανακτά τις δυνάμεις του και να είναι έτοιμο να δεχθεί ξανά τη ζωή στη φύση. Η στιγμή που η χελώνα εξαφανίζεται στο ατελείωτο μπλε της θάλασσας είναι η καλύτερη συναισθηματική επιβράβευση που θα μπορούσα να φανταστώ» δηλώνει η Ειρήνη Κασιμάτη, Υπεύθυνη Δικτύου Διάσωσης και Περίθαλψης.
Η ιδανική θερμοκρασία για την απελευθέρωση των θαλάσσιων χελωνών στην θάλασσα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, κυρίως από την ηλικία και την υγεία των ζώων. Γενικά, οι απελευθερώσεις συμβαίνουν όταν οι θερμοκρασία της θάλασσας είναι τουλάχιστον 17°C. Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις. Οι νεότερες χελώνες, μπορεί να χρειάζονται ελαφρώς πιο ζεστό νερό, ιδανικά πάνω από 18°C. Επιπλέον, οι χελώνες που αναρρώνουν από πνευμονικές λοιμώξεις μπορεί να ωφεληθούν από την απελευθέρωση σε θερμότερα νερά για να βοηθήσουν την ανάρρωσή τους. Τα τελευταία χρόνια οι πρώτες αποθεραπευμένες χελώνες αρχίζουν να επιστρέφουν στη θάλασσα γύρω στον Ιούνιο και οι τελευταίες επιστρέφουν τον Δεκέμβριο.
Όμως τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας έχουν και μία άλλη διάσταση, καθώς η ιστορία κάθε χελώνας γίνεται ένα ισχυρό εργαλείο στις εκπαιδευτικές δράσεις του Κέντρου. Οι σχολικές ομάδες και οι επισκέπτες μαθαίνουν για τη βιολογία της θαλάσσιας χελώνας, τους κινδύνους που αυτές αντιμετωπίζουν και τη σημασία της διατήρησης τους. «Στο τέλος κάθε επίσκεψης πολλοί συγκινούνται και αποφασίζουν να μας στηρίξουν έμπρακτα, υιοθετώντας κάποια από τις θαλάσσιες χελώνες που περιθάλπονται εκείνην την περίοδο. Η στήριξη του ευαισθητοποιημένου κόσμου μας βοηθάει να συνεχίσουμε και να εξελίξουμε το έργο μας», προσθέτει ο Δημήτρης. Το 2023 υπήρχαν συνολικά 43 νέες αφίξεις τραυματισμένων ή άρρωστων θαλάσσιων χελωνών, κυρίως του είδους Καρέττα (Caretta caretta) αλλά και λίγες Πράσινες χελώνες (Chelonia mydas). Τα περισσότερα νέα περιστατικά αφορούσαν εμπλοκή σε αλιευτικά εργαλεία και, ευτυχώς, μειώθηκαν τα περιστατικά σκόπιμων τραυματισμών από ανθρώπους.
Η 30ή επέτειος είναι μια ευκαιρία να γιορτάσουμε τα επιτεύγματα του Κέντρου Διάσωσης, αλλά και μια στιγμή για να αναγνωρίσουμε τις προκλήσεις που ακόμα αντιμετωπίζουν οι θαλάσσιες χελώνες από τη ρύπανση, την διάβρωση παραλιών και την κλιματική αλλαγή.
Δουλεύοντας μαζί, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι οι μελλοντικές γενιές μπορούν να γιορτάσουν όχι μόνο την Παγκόσμια Ημέρα Θαλάσσιας Χελώνας, αλλά ένα μέλλον όπου αυτοί οι αρχαίοι κολυμβητές θα συνεχίσουν να ευδοκιμούν σε υγιείς βιότοπους.
Μάθε περισσότερα για την ιστορία του Κέντρου Διάσωσης και του ΑΡΧΕΛΩΝ.
Δείτε πώς μπορείτε να γίνετε μέρος της λύσης και γίνε εθελοντής.
Υποστήριξε τον ΑΡΧΕΛΩΝ: Δες ποιες χελώνες φιλοξενούνται στο Κέντρο Διάσωσης αυτή τη στιγμή και υιοθέτησε μία από αυτές!
