Ηλεκτρονική συνταγογράφηση: Αυτά είναι τα «τρωτά» σημεία στο σύστημα

Το υπουργείο Υγείας και οι αρμόδιοι φορείς αναζητούν  δικλίδες ασφαλείας, προκειμένου να μην μπορεί να γίνει κατάχρηση των ΑΜΚΑ των πολιτών από παράνομα κυκλώματα, την ώρα που συνεχίζονται οι έλεγχοι για υπερβάσεις στη συνταγογράφηση γιατρών, αλλά και για τη «διαδρομή» μέσα στο σύστημα, φαρμάκων σε έλλειψη, όπως το Ozempic για τον διαβήτη.

Στο πλαίσιο αυτό, την Τρίτη ο υπουργός Υγείας προανήγγειλε σε συνέντευξή του (ΣΚΑΪ) νέο σύστημα επιβεβαίωσης της συνταγογράφησης μέσω μηνύματος (OTP) στο κινητό του πολίτη, όπως συμβαίνει με τις ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές.

Η πρόσφατη εξάρθρωση των κυκλωμάτων με εικονικές συνταγογραφήσεις φαρμάκων, που προκάλεσαν ζημία 3,5 εκατ. ευρώ στον ΕΟΠΥΥ, ανέδειξε τα τρωτά σημεία του συστήματος. Ενα από αυτά «πατάει» στη μη γνώση μέρους των πολιτών σχετικά με τη χρήση του ΑΜΚΑ για συνταγογράφηση φαρμάκων και εξετάσεων.

Όπως ανέφερε στην εφημερίδα «Καθημερινή » η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ Νίκη Τσούμα, αυτή τη στιγμή είναι εγγεγραμμένοι στο σύστημα άυλης συνταγογράφησης περίπου 5.500.000 πολίτες, οι οποίοι ενημερώνονται στο κινητό τους κάθε φορά που συνταγογραφείται φάρμακο ή παραπεμπτικό για εξετάσεις με το ΑΜΚΑ τους καθώς και όταν εκτελούνται οι συνταγές. Επίσης, ενημέρωση σχετικά με τις «κινήσεις» που γίνονται με τη χρήση του ΑΜΚΑ τους, έχουν όσοι έχουν κατεβάσει στο κινητό τους το ψηφιακό βιβλιάριο υγείας myhealth. Οι υπόλοιποι δεν είναι εύκολο να γνωρίζουν ότι γίνεται χρήση του ΑΜΚΑ τους. Το παράδοξο είναι ότι η άυλη συνταγογράφηση έχει μικρή «απήχηση» στους πιο μεγάλους σε ηλικία –λόγω μη εξοικείωσης με την τεχνολογία–, που είναι αυτοί που αναζητούν συχνότερα υπηρεσίες υγείας. Σε ό,τι αφορά το νέο σύστημα, η κ. Τσούμα σημειώνει ότι «τεχνικά είναι εύκολο να γίνει, αλλά επιχειρησιακά θα χρειαστεί μια καμπάνια ενημέρωσης των πολιτών που θα πρέπει με κάποιο τρόπο να μας εξουσιοδοτήσουν για να στέλνουμε μήνυμα σε ενεργό κινητό τους. Αυτή τη στιγμή, την πληροφορία αυτή την έχουμε μόνο για όσους είναι εγγεγραμμένοι στην άυλη συνταγογράφηση και οι οποίοι ήδη λαμβάνουν ειδοποιήσεις όταν εκδίδεται ή εκτελείται συνταγή στο ΑΜΚΑ τους».

Ένα άλλο τρωτό του συστήματος είναι η μη εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων κατά τη συνταγογράφηση, τα οποία ορίζουν ποιο φάρμακο πρέπει να πάρει ο ασθενής ανάλογα με τη διάγνωση. Και στις παθήσεις για τις οποίες έχουν ενταχθεί θεραπευτικά πρωτόκολλα, δεν υπάρχουν αυστηροί κόφτες για ποιο σκεύασμα θα συνταγογραφήσει ο γιατρός και σε ποια φάση της πάθησης θα πρέπει να το χορηγήσει. Ακόμη, δεν είναι εύκολη η εξακρίβωση εάν ο ασθενής όντως πάσχει από τη συγκεκριμένη πάθηση. «Μέχρις στιγμής, η συνταγογράφηση ξεκινά με πρωτογενή πληροφορία που δημιουργείται από τον γιατρό», τονίζει η κ. Τσούμα. H ίδια επικαλείται το παράδειγμα του Οzempic, λέγοντας ότι πολύ απλά ένας γιατρός που κάνει κακή χρήση του συστήματος, μπορεί να συμπληρώσει για έναν υπέρβαρο τη διάγνωση ότι είναι διαβητικός και να του το γράψει. Σύμφωνα με την κ. Τσούμα, το «παράθυρο» αυτό μπορεί να κλείσει με την ολοκλήρωση του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας, από τον οποίο το σύστημα συνταγογράφησης θα μπορεί να αντλεί αυτομάτως πληροφορίες που θα επιβεβαιώνουν τη διάγνωση. Π.χ., η διάγνωση για διαβήτη θα δικαιολογείται εφόσον έχουν γίνει εξετάσεις γλυκαιμικού ελέγχου. Ήδη ξεκινά η υλοποίηση του έργου με την πρώτη ενσωμάτωση στον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας των αποτελεσμάτων των εξετάσεων που έκανε τα τελευταία δύο έτη. Σε δεύτερη φάση θα ενσωματωθεί ο ατομικός φάκελος ασθενούς που έχουν τα νοσοκομεία.

Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου Απόστολος Βαλτάς, μιλώντας στην «Καθημερινή», υπογραμμίζει την ανάγκη αποϋλοποίησης του συνόλου των συνταγών για φάρμακα και παραπεμπτικά και πλήρους αυτοματοποίησης του συστήματος με αυστηρή εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων με κόφτες. Σε περίπτωση που υπάρχει ιατρικός λόγος παράκαμψης των πρωτοκόλλων, να γίνεται κατόπιν προέγκρισης από επιτροπές. Ο υπουργός Υγείας ανέφερε χθες ότι ελέγχονται όλοι οι γιατροί που κάνουν υπερσυνταγογράφηση, ενώ έχουν κληθεί σε απολογία περισσότεροι από 100. Όσον αφορά το Ozempic, ανέφερε ότι έχει ζητήσει από τις φαρμακαποθήκες να εισαγάγουν στο σχετικό ηλεκτρονικό σύστημα στοιχεία για όλες τις παραδόσεις του σκευάσματος στα φαρμακεία. Τα στοιχεία θα συγκριθούν με τις εκτελέσεις των σχετικών συνταγών.