«Τι έκανε στο Αστεροσκοπείο ο “κύριος” ενώ καίγεται το σύμπαν πίσω του;» «Εβαλε φωτιά κάτω από το Αστεροσκοπείο, διαδώστε το να βρεθεί». «Κι εδώ βλέπουμε μια κλιματική αλλαγή με δύο πόδια να είναι υπεύθυνη για τη φωτιά στο Αστεροσκοπείο. Δεν είμαστε και τίποτα ψεκασμένοι να πιστεύουμε σε συνωμοσίες περί εμπρησμών».
Αυτές είναι μερικές μόνο από τις δεκάδες χθεσινές αναρτήσεις που έγιναν viral και συνοδεύονταν από τη φωτογραφία ενός νεαρού μαυροντυμένου άνδρα που κινούνταν στο προαύλιο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Πολλοί έσπευσαν να τον χαρακτηρίσουν εμπρηστή.
Ωστόσο, η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική. Η οικογένεια του Α., 21 ετών, μένει στην Πεντέλη δεκαετίες ολόκληρες. Ο ίδιος δεν θα μπορούσε να διανοηθεί πως μία ημέρα θα βρισκόταν ενώπιον του «λαϊκού διαδικτυακού δικαστηρίου» με αυτήν την κατηγορία.
«Η οικογένειά μου μένει εδώ πολλά χρόνια και το προσωπικό του Ιδρύματος μας γνωρίζει όλους προσωπικά», λέει αφηγούμενος αυτήν την παράλογη, αλλά απολύτως ενδεικτική ιστορία από το σύμπαν των κοινωνικών δικτύων, ο Α. εξηγώντας πώς βρέθηκε πρωταγωνιστής ενός ακόμη διαδικτυακού λιντσαρίσματος.
Οπως εξηγεί, η πίσω βεράντα του σπιτιού της οικογένειας βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την πίσω πλευρά του προαυλίου του Αστεροσκοπείου. «Παρακολουθούσα μαζί με τους γονείς μου και τον αδερφό μου με αγωνία τα ρεπορτάζ για την πυρκαγιά από το πρωί. Η φωτιά είχε περάσει άλλωστε από νωρίς το πρωί στην Πεντέλη», λέει ο Α. και συνεχίζει: «Οταν ακούσαμε ότι είχε περάσει από το στρατιωτικό νοσοκομείο 414 καταλάβαμε ότι θα περάσει και τον λόφο του Κουφού και θα έρθει και σε εμάς. Είχαμε άλλωστε δει ότι τίποτα δεν την ανέκοπτε. Κάπου εκεί αρχίσαμε να βγαίνουμε έξω από το σπίτι και να το ελέγχουμε στην μπροστινή και πίσω πλευρά».
«Εδωσα στον φύλακα τα στοιχεία μου και αφού τσέκαρε με τους υπεύθυνους την ταυτότητά μου, μού επετράπη να περάσω στον χώρο και να θέσω σε λειτουργία δύο από τα κανόνια νερού που διαθέτει στον προαύλιο χώρο το Αστεροσκοπείο».
Οταν οι καπνοί πύκνωσαν σε αυτή τη γειτονιά της Παλιάς Πεντέλης, ο Α. έφτασε στην πόρτα του Αστεροσκοπείου και μίλησε με τον φύλακα του ερευνητικού ιδρύματος. «Του έδωσα τα στοιχεία μου και αφού τσέκαρε με τους υπεύθυνους την ταυτότητά μου, μού επετράπη να περάσω στον χώρο και να θέσω σε λειτουργία δύο από τα κανόνια νερού που διαθέτει στον προαύλιο χώρο το Αστεροσκοπείο. Εβαλα πρώτα σε λειτουργία το πρώτο κανόνι, αυτό που βρισκόταν κοντά στον Θόλο. Στη συνέχεια, άνοιξα κι αυτό που “κοιτάζει” άμεσα στην πίσω βεράντα του σπιτιού μας κι άλλων τριών γειτόνων».
Από την κάμερα του meteo.gr σε viral fake news
Μία ώρα αργότερα και παρά το νερό από τα κανόνια, οι φλόγες αρχίζουν να διασχίζουν το προαύλιο του ιδρύματος. Το Αστεροσκοπείο εκδίδει μια δραματική ανακοίνωση στα social media. «Δυστυχώς, η μεγάλη δασική πυρκαγιά επεκτάθηκε μόλις και στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, στον Λόφο του Κουφού στην Πεντέλη απειλώντας σημαντικές εγκαταστάσεις, τεχνολογίες και προσπάθειες ερευνητικές χρόνων. Στην παρακάτω εικόνα από τις κάμερές μας στις εγκαταστάσεις του ΕΑΑ όπου φαίνεται πως η φωτιά έχει μπει μέσα στις εγκαταστάσεις».
Δεν είναι λίγοι αυτοί που γνωρίζουν πως το ΕΑΑ διαθέτει live κάμερες για την πρόγνωση του καιρού από το meteo.gr. Μία από αυτές βρίσκεται στο προαύλιο του ΕΑΑ. Κάποιος χρήστης βλέπει τον Α. να κινείται εντός του χώρου.
Μετά την αρχική ανάρτηση περί εμπρησμού, ξεκινάει ένα ντόμινο νέων ποσταρισμάτων από πολλούς και διαφορετικούς λογαριασμούς. Με καλυμμένο το πρόσωπό του με μαύρο μαντίλι και γυαλιά ηλίου ο Α. μεταμορφώνεται στα μάτια πολλών διαδικτυακών σχολιαστών σε «τέλειο» εμπρηστή.
«Φορούσα μάσκα και γυαλιά για να προστατέψω όσο μπορούσα το πρόσωπό μου. Η ατμόσφαιρα ήταν αποπνικτική, οι καπνοί δεν σε αφήνουν να δεις και να αναπνεύσεις. Σε μεγάλη μερίδα του κόσμου βέβαια, αυτά τα ρούχα δημιουργούν συνειρμούς», λέει ο Α. εξηγώντας γιατί το πρόσωπό του ήταν καλυμμένο.
Οταν κατέφθασε στο ΕΑΑ η Αστυνομία και η Πυροσβεστική, ο Α. έδωσε εκ νέου τα στοιχεία του. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα κανόνια σταμάτησαν τις φλόγες σε δέντρο που είχε αρπάξει και ήταν θέμα χρόνου να μεταφέρει την πυρκαγιά σε διπλανό δέντρο.
Ο πρόεδρος του Ιδρύματος, Μανώλης Πλειώνης, επιβεβαιώνει στην «Κ» πως ο ρόλος του νεαρού στην απειλή που δέχθηκε το ίδρυμα ήταν πολύτιμος. « Τα κανόνια έσωσαν σε πρώτη φάση τις εγκαταστάσεις του ΕΑΑ» σημειώνει ο ίδιος, επιβεβαιώνοντας πως οι άνθρωποι του Ιδρύματος γνώριζαν για την παρουσία του Α. και της οικογένειάς του στο Αστεροσκοπείο, μέχρι να καταφτάσει η Πυροσβεστική. «Είναι φαιδρές οι αναρτήσεις και τα σχόλια», προσθέτει ο κ. Πλειώνης.
Ο Α. έμαθε από φίλους του για τις αναρτήσεις που αναπαράγονταν διαρκώς αργά το βράδυ, όταν και η φωτιά κάθισε και το μέτωπο είχε ήδη αρχίσει να πηγαίνει καλύτερα. «Ημασταν εξαντλημένοι όλοι από την προσπάθεια. Ομως αποφάσισα να απαντήσω σε έναν από τους χρήστες αυτών των λογαριασμών. Ενιωσα ότι πρέπει να αποκατασταθεί η αλήθεια. Του εξήγησα ευγενικά τι είχε συμβεί. Δεν τον ενδιέφερε. Αρνήθηκε να κατεβάσει το ποστ, ενώ μάλιστα μου ανέφερε ότι δεν ζει καν στην Ελλάδα, αλλά στην Αυστραλία» περιγράφει ο Α.
Ημαστε εξαντλημένοι όλοι από την προσπάθεια. Ομως αποφάσισα να απαντήσω σε έναν από τους χρήστες αυτών των λογαριασμών. Ενιωσα ότι πρέπει να αποκατασταθεί η αλήθεια.
Παρά το νεαρό της ηλικίας του, ο Α. δεν είναι πολύ ενεργός στα social media. Το μέγεθος που απέκτησε αυτή η κατασκευασμένη ιστορία τον έχει σοκάρει. Οπως λέει: «Πήγα ως εθελοντής, πήγα και για να προστατέψω το σπίτι μου. Πήγα σε στιγμές δύσκολες για εμάς που ζούμε εκεί. Και αυτή τη δύσκολη στιγμή, άνθρωποι από την ασφάλεια του καναπέ και της οθόνης τους αποφασίζουν ότι εγώ είμαι εμπρηστής».
Το ακόμα πιο σοκαριστικό για τον Α. είναι ότι ακολούθησαν και fake news πάνω στα fake news. «Ενας λογαριασμός ανασκεύασε και ζήτησε συγγνώμη, καθώς είχε αναφέρει πως είμαι εργαζόμενος στο Αστεροσκοπείο επιφορτισμένος με το να προσέχω τις εγκαταστάσεις. Ποιος ξέρει πού το βρήκαν αυτό. Ο καθένας έγραφε ό,τι ήθελε. Ενας έγραψε: “Να τον σκίσει το Αστεροσκοπείο, αφού είναι εργαζόμενός του”. Αλλοι γείτονές μας έρχονταν με το κινητό στο χέρι και έδειχναν στους γονείς μου τα ποστ και έλεγαν “Δείτε, κάποιος μπήκε να κάψει το Αστεροσκοπείο”. “Μα όχι ο γιος μας είναι, να βοηθήσουμε πήγαμε” απαντούσαν οι γονείς μου».
Οσο για το σενάριο του εμπρησμού ο Α. σχολιάζει πως «αν πραγματικά κάποιος από όλους αυτούς ασχολούνταν με τα γεγονότα θα καταλάβαινε πως αυτό ήταν τόσο παράλογο. Η φωτιά είχε πολύ αναμενόμενη και συγκεκριμένη πορεία προς τα εδώ».
