Έξαρση στα περιστατικά απάτης με κάρτες - Αύξηση 43% σε ένα χρόνο

Ποσό 13,5 εκατ. ευρώ έχασαν το 2023 οι κάτοχοι καρτών στη χώρα μας, οι οποίοι έπεσαν θύματα απάτης από επιτηδείους που είτε έκλεψαν την ίδια την κάρτα είτε τα στοιχεία της. Πρόκειται για ένα τμήμα της συνολικής ζημίας που συνέβη μέσω απάτης με «πλαστικό χρήμα», το ύψος της οποίας αυξήθηκε από 16,2 εκατ. ευρώ σε 23,8 εκατ. ευρώ (αύξηση 46,9%), καθώς τα υπόλοιπα 10,3 εκατ. ευρώ επιβαρύνθηκαν οι τράπεζες και οι πάροχοι πληρωμών.

Τα περιστατικά απάτης αυξήθηκαν κατά 43% το 2023 σε 410.300 από 287.300 το 2022 και μία από τις βασικές αιτίες είναι η αύξηση των συναλλαγών μέσω Διαδικτύου που ενισχύει την όρεξη των επιτήδειων για υποκλοπή των στοιχείων της κάρτας ή υπεξαίρεση μεγαλύτερων ποσών. Οι συνήθεις τύποι απάτης με κάρτες πληρωμών είναι οι εξής:

• Συναλλαγές με χαμένη ή κλεμμένη κάρτα.

• Συναλλαγές με κάρτα που υπεξαιρέθηκε πριν φθάσει στα χέρια του δικαιούχου.

• Εκδοση κάρτας με χρήση ψευδών προσωπικών ή και οικονομικών στοιχείων.

• Πλαστογραφία, δηλαδή δημιουργία κάρτας – κλώνου που μπορεί να πραγματοποιεί συναλλαγές σε επιχειρήσεις, ενώ η πραγματική κάρτα βρίσκεται στα χέρια του κατόχου της.

• Υποκλοπή και παράνομη χρήση του αριθμού της κάρτας σε συναλλαγές από απόσταση ή στο Ιντερνετ.

Το ποσοστό τους παραμένει χαμηλό και αντιστοιχεί σε μία συναλλαγή απάτης ανά 5.400 συναλλαγές.

Οπως προκύπτει από τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της ΤτΕ, ο αριθμός των περιστατικών απάτης ως ποσοστό του συνολικού αριθμού των συναλλαγών, παρά το γεγονός ότι εξακολουθεί να διατηρείται στο χαμηλό επίπεδο του 0,02%, αυξήθηκε κατά 25% συγκριτικά με το 2022 και αντιστοιχεί σε μία συναλλαγή απάτης ανά 5.400 συναλλαγές.

Κατ’ αντιστοιχίαν ως ποσοστό της συνολικής αξίας των συναλλαγών παραμένει σε χαμηλό επίπεδο, 0,02%, αντιστοιχώντας σε 1 ευρώ αξία απάτης ανά 4.300 ευρώ αξία συναλλαγών, αλλά το ποσοστό αυτό παρουσιάζεται αυξημένο κατά 34% σε σχέση με το 2022. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα περιστατικά απάτης αυξήθηκαν με σχεδόν τριπλάσιο από τον ρυθμό αύξησης του αριθμού των συναλλαγών με κάρτες που υπήρξε την προηγούμενη χρονιά και ο οποίος διαμορφώθηκε στο 15%, στα 2,2 δισ. ευρώ από 1,9 δισ. ευρώ το 2022.

Οι περισσότερες απάτες εντοπίζονται στο ηλεκτρονικό εμπόριο, εκεί δηλαδή όπου η συναλλαγή γίνεται χωρίς τη χρήση της φυσικής κάρτας. Οι απάτες αυτής της μορφής αυξήθηκαν κατά 34% σε 337.000 περιστατικά το 2023 από 251.000 το 2022, ενώ η αξία των χρημάτων που υπεξαιρέθηκε με αυτόν τον τρόπο αυξήθηκε κατά 35% σε 17,5 εκατ. ευρώ από 13 εκατ. ευρώ το 2022.

Υψηλά, ωστόσο, ήταν το 2023 και τα περιστατικά απάτης που εντοπίστηκαν στα ΑΤΜ ή τα POS. Συγκεκριμένα, οι απάτες στα ΑΤΜ αυξήθηκαν κατά 58% σε 5.000 περιστατικά από 3.000 το 2022, ενώ η αξία των χρημάτων που υπεξαιρέθηκε αυξήθηκε κατά 35% και ανήλθε σε 2 εκατ. ευρώ από 1,5 εκατ. ευρώ το 2022.

Αντίστοιχα, στα τερματικά POS η αξία των συναλλαγών απάτης αυξήθηκε κατά 106% σε 4,2 εκατ. ευρώ από 1,7 εκατ. ευρώ το 2022 και ο αριθμός των περιστατικών απάτης κατά 142% σε 68.000 από 33.000 περιστατικά το 2022.

Η αύξηση της αξίας των συναλλαγών απάτης σε ATM και POS το 2023 σε σχέση με το 2022 οφείλεται κυρίως στα περιστατικά απάτης που προκύπτουν από παράνομες συναλλαγές με τη χρήση χαμένης ή κλεμμένης κάρτας. Συγκεκριμένα, η αξία των συναλλαγών απάτης με τη χρήση χαμένης ή κλεμμένης κάρτας σε ATM αυξήθηκε κατά 42% σε 1,9 εκατ. ευρώ από 1,3 εκατ. ευρώ το 2022, ενώ η αξία των αντίστοιχων συναλλαγών σε POS αυξήθηκε κατά 117% σε 3,8 εκατ. ευρώ από 1,7 εκατ. ευρώ το 2022. Σε ό,τι αφορά τις εξ αποστάσεως συναλλαγές διαπιστώνεται ότι οι περισσότερες συναλλαγές απάτης αφορούν συναλλαγές μέσω Διαδικτύου. Τα περιστατικά αυτά αφορούν κυρίως διαδικτυακές συναλλαγές με επιχειρήσεις του εξωτερικού, όπως και τα προηγούμενα έτη.

Πηγή: kathimerini.gr