EUMED9: Μηνύματα στην Τουρκία, τις Βρυξέλλες, τον ευρωπαϊκό Βορρά και την AUKUS

Δηλώσεις ενότητας, συνεργασίας και ανταλλαγής τεχνογνωσίας, πραγματοποίησαν οι ηγέτες των Μεσογειακών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά την Σύνοδο Κορυφής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή. Οι ηγέτες των 9 χωρών που συμμετέχουν στην EUMED 9 αναφέρθηκαν στην ανάγκη συντονισμένης προσπάθειας που απαιτείται προκειμένου να αντιμετωπιστούν τόσο η κλιματική αλλαγή αλλά και η τουρκική προκλητικότητα στην ανατολική Μεσόγειο.  

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της ομιλίας του έστειλε σαφές μήνυμα προς την Τουρκία υπογραμμίζοντας οτι «θεμελιώδης προτεραιότητα είναι η ασφάλεια και η σταθερότητα με βάση το διεθνές δίκαιο, τη σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας. Αυτό αφορά και στην Τουρκία που οφείλει να εγκαταλείψει την παραβατικότητα έναντι της Κύπρου και της Ελλάδος».  Εν συνεχεία τόνισε ότι η Ελλάδα δεν θα επιτρέψει μία νέα εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από την Τουρκία και ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξουν ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές ροές αντίστοιχες με εκείνες του 2017.

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης επανέλαβε την πάγια θέση Ελλάδας και Κύπρου για για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με την Τουρκία και λύση στο Κυπριακό που θα εδράζεται στο διεθνές δίκαιο. Ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν εξέφρασε τη στήριξή του προς την Ελλάδα και την Κύπρο απέναντι  στις προκλήσεις της Τουρκίας, ενώ δεν είπε λέξη για τη συμφωνία AUKUS, η οποία αλλάζει τις ισορροπίες σε Ειρηνικό και Ινδικό Ωκεανό, αφήνοντας έξω από τη γεωπολιτική σκακιέρα τη Γαλλία. 

Από την πλευρά του ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι σημείωσε ότι η Ε.Ε πρέπει να παρέμβει για τις αυξανόμενες τιμές που παρατηρούνται στους λογαριασμούς ρεύματος, ενώ ο Ισπανός ομόλογός του Πέδρο Σάντσεθ σημείωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να απαντήσει στο ζήτημα των αυξήσεων των τιμών ενέργειας αλλά και στο μεταναστευτικό.

Μητσοτάκης: Το μήνυμα στην Τουρκία και η αναφορά στην κλιματική αλλαγή και μεταναστευτικό

Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, που άνοιξε τη Συνέντευξη Τύπου υπογράμμισε πως θεμελιώδης προτεραιότητα παραμένει η ασφάλεια και η σταθερότητα σε όλο το εύρος της Μεσογείου, με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας την εφαρμογή της οποίας μάλιστα όπως είπε «οι χώρες μας όχι απλά απαιτούν αλλά και εγγυώνται». Ο πρωθυπουργός έστειλε σαφές μηνυμα στη Τουρκία ενώ αναφέρθηκε και στο μεταναστευτικό. Αναλυτικά δήλωσε:

«Οφείλουμε να προστατεύσουμε την ειρήνη στη Μεσόγειο αλλά και τα νερά της Μεσογείου.Ειδικά οι καταστροφικές φωτιές του φετινού καλοκαιριού δεν άφησαν αλώβητη καμία μεσογειακή χώρα και οι χώρες του βορρά επλήγησαν από θανατηφόρες πλημμύρες. Κοινή η άμυνά μας έναντι της κλιματικής κρίσης. Συντονιζόμαστε για να προστατεύουμε τα δάση και τις θάλασσές μας, διεκδικούμε έναν ισχυρότερο μηχανισμό πολιτικής προστασίας. Ζητάμε να αντιμετωπίσουμε από κοινού την πρόκληση των αυξημένων τιμών του φυσικού αερίου καθώς έχουν επιπτώσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος σε όλες τις χώρες», τόνισε.

Θεμελιώδης προτεραιότητα η ασφάλεια και η σταθερότητα με βάση το διεθνές δίκαιο, τη σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας. Αυτό αφορά και στην Τουρκία που οφείλει να εγκαταλείψει την παραβατικότητα έναντι της Κύπρου και της Ελλάδος. Αυτός είναι ακόμη ένας παράγοντας που υπογραμμίζει την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης και προβάλλει ως αδήριτος στόχος. Για την επίτευξη του η Ελλάδα θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή. Η διακήρυξη μας είναι επίσης ξεκάθαρη και σε ό,τι αφορά υβριδικές απειλές και εν προκειμένω την εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού που αποκτά ξεχωριστή διάσταση λόγω των εξελίξεων στο Αφγανιστάν», υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του.

«Δεν θα επιτρέψουμε την επανάληψη του φαινομένου των ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών ροών που βιώσαμε το 2017. Δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς κοινωνική συνοχή, στη μετά covid εποχή απαιτείται σταθερός βηματισμός τόσο στο μέτωπο της οικονομίας όσο και σε αυτό της δημόσιας υγείας. Θα επιμείνουμε στη στρατηγική της πειθούς, ώστε να εμβολιαστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες. Το άμεσο στοίχημα είναι να συνεχιστεί η οικονομική πρόοδος παράλληλα με την αύξηση των εμβολιασμών. Το επόμενο που θα μας απασχολήσει είναι το νέο Σύμφωνο σταθερότητας. Ο ευρωπαϊκός νότος απέδειξε πως δεν χρειάζεται λιτότητα αλλά προοπτική», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.

Μακρόν: Η ΕΕ πρέπει να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει προκλήσεις 

Το μήνυμα πως η ΕΕ πρέπει να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει προκλήσεις και απειλές που αφορούν τη γειτονιά μας, αλλά και να δημιουργεί συμμαχίες, έστειλε από την Αθήνα ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν στη δήλωσή του μετά τη Σύνοδο Κορυφής των κρατών-μελών του νότου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUMED9).

Παράλληλα, υπογράμμισε τη σπουδαιότητα της κλιματικής αλλαγής και αναφερόμενος στις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν την Ελλάδα το καλοκαίρι, είπε πως «επιδείξαμε αλληλεγγύη σε εσάς που αντιμετωπίσατε αυτό το καταστροφικό γεγονός». Διαμήνυσε μάλιστα πως αν χρειαστεί, η Γαλλία θα στηρίξει την Ελλάδα πάλι στο μέλλον. Επιπροσθέτως, εξέφρασε τη βούληση της Γαλλίας να ενισχυθεί το RescueEU «για να ενισχύσουμε την αλληλεγγύη μας». Επίσης, ο Γάλλος Πρόεδρος εξέφρασε την υποστήριξή του στην Κύπρο και στην ακεραιότητά της.

Αναφερόμενος στη συζήτηση των ηγετών των κρατών - μελών του Νότου, ο Εμανουέλ Μακρόν είπε πως «μεταφέραμε ένα μήνυμα σταθερότητας και ειρήνης». Σε αυτό το πλαίσιο, υπογράμμισε πως «ήδη μπορούμε να δούμε αποτελέσματα, δεδομένου ότι ήδη παρατηρούμε αποκλιμάκωση όσον αφορά την περιοχή της Νοτιανατολικής Μεσογείου. Είναι ένα πάρα πολύ απτό και συγκεκριμένο αποτέλεσμα». Ξεκινώντας τη δήλωσή του, ο Γάλλος Πρόεδρος εξέφρασε τις ευχές του στον ελληνικό λαό γα την 200η επέτειο από την Ελληνική Επανάσταση.

Ακόμα ανέφερε ότι οι ηγέτες της EUMED9 συζήτησαν για την προοπτική της ΕΕ και την κατεύθυνση που θα πρέπει να ακολουθήσει. «Πρώτα απ' όλα πρέπει να δούμε τι μας ενώνει» τόνισε σχετικά ο Εμανουέλ Μακρόν. Περαιτέρω, γνωστοποίησε πως τον Νοέμβριο θα διοργανωθεί μια νέα σύνοδος της ΕΕ για τη Λιβύη.

Νίκος Αναστασιάδης: Επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών με την Τουρκία και λύση που θα εδράζεται στο διεθνές δίκαιο

Οι τακτικές μας συναντήσεις και τα όποια αποτελέσματα και η μεταξύ μας αλληλοενημέρωση και ο συντονισμός συνιστούν πολύτιμο εργαλείο, δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης. «Κοινή ήταν η θέση που καταγράφηκε στην ειδική σύνοδο για την κλιματική αλλαγή για επίσπευση υλοποίησης των Παρισίων.

Ενημέρωσα για την πρωτοβουλία που έχει αναλάβει η κυπριακή δημοκρατία για τον καταρτισμό ενός περιφερειακού σχεδίου δράσης. Μας απασχόλησε και το φλέγον θέμα του μεταναστευτικού. Όλα τα μεσογειακά κράτη παραμένουν σε εγρήγορση. Συζητήσαμε τις τελευταίες διεθνείς εξελίξεις. Χρήζουν αμέσων λύσεων προβλήματα που θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη στην περιοχή. Καταγράφηκαν ταυτόσημες απόψεις σε μια σειρά θεμάτων που αποτελούν προτεραιότητα στην ατζέντα του ευρωπαϊκού συμβουλίου.

Άφησα τελευταίες τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας έναντι της Κύπρου και τις απαράδεκτες ενέργειες και αξιώσεις για το κυπριακό. Η δική μας θέση παραμένει προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο, στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας για μόνιμη διευθέτηση του ζητήματος, από τη μια οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Τουρκία και από την άλλη για λύση που θα εδράζεται στο διεθνές δίκαιο», ανέφερε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.

Ντράγκι:  Η ΕΕ πρέπει να παρέμβει για τους αυξημένους λογαριασμούς ρεύματος

Η Ιταλία είναι υπέρ της διεύρυνσης της ομάδας των μεσογειακών χωρών. Το βασικό σημείο των συζητήσεων μας ήταν το κλίμα. Ίσως το καλύτερο μάθημα που μπορούμε να πάρουμε για να κινηθούμε με αποφασιστικότητα στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής ήταν όσα συνέβησαν το καλοκαίρι, που μας πέρασε, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι.

«Δεν υπάρχει πλέον χρόνος, δεν μπορούμε πλέον εφυσηχάζουμε, αντιθέτως οι προσπάθειες μας πρέπει να ενταθούν ειδάλλως οι συνέπειες θα είναι τραγικές για τους λαούς μας. Πρέπει να κινηθούμε με τέτοιο τρόπο ώστε η μετάβαση να προστατεύει τους πλέον ευάλωτους είτε αυτές είναι κοινωνικές ή οικονομικές. Ήδη βλέπουμε τις αυξήσεις που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς του ρεύματος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να παρέμβει. Σε ό,τι αφορά στον εμβολιασμό, στην δεύτερη φάση της προμήθειας των εμβολίων βλέπουμε ότι υπάρχει αυξημένος συντονισμός και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό. Εν συνεχεία συζητήσαμε για τις αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου. Έχει ήδη ξεκινήσει μία προσπάθεια να προστατεύσουμε τους πλέον αδύναμους στην κοινωνία. Στην ευρωπαϊκή άμυνα, τους τελευταίους μήνες βιώσαμε γεγονότα που μας ώθησαν να αναθεωρήσουμε τις διεθνείς σχέσεις και τον τρόπο που εμείς κινούμαστε. Βασικό σημείο η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Στο πλαίσιο της συνόδου συζητήσαμε επίσης για το θέμα της ασφάλειας στη Μεσόγειο, τη Λιβύη και την Τυνησία. Η ομάδα των μεσογειακών χωρών είναι αποφασισμένη να συμβάλλει στην σταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής » τόνισε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι.

Πέδρο Σάντσεθ: Ευρωπαϊκή απάντηση για τα μεταναστευτικό και την ενέργεια

Την ανάγκη η Ευρώπη να δώσει λύσεις στο μεταναστευτικό θέμα, επισήμανε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, στις δηλώσεις του. «Οι μεταναστευτικές ροές είναι έντονες για αυτό θα πρέπει να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να έχουμε μία συγκεκριμένη απάντηση για το συγκεκριμένο ζήτημα» σημείωσε.

Αναφερόμενος στις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν τις μεσογειακές χώρες φέτος το καλοκαίρι, επισήμανε ότι αυτές οι φυσικές καταστροφές είναι πλέον πιο συχνές και ευχαρίστησε όλους όσοι συνέδραμαν τη χώρα του τους τελευταίους μήνες, και ιδιαίτερα την Ελλάδα «γιατί η εμπειρία της μας δίδαξε χρήσιμα πράγματα».

Μιλώντας για τα θέματα της ασφάλειας, ο Ισπανός πρωθυπουργός είπε πως είναι πολύ σημαντική η ευρωπαϊκή άμυνα «γιατί μέσω αυτής θα οδηγηθούμε στην Ευρώπη της ασφάλειας και έτσι θα ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή κυριαρχία».

Περεταίρω, χαρακτήρισε «ευρωπαϊκό πρόβλημα που χρήζει ευρωπαϊκής λύσης», τις αυξημένες τιμές του ρεύματος. «Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάθε διαθέσιμο μέσο» προσέθεσε και εκτίμησε πως «τις επόμενες εβδομάδες και μήνες οι αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου θα απασχολεί τους Ευρωπαίους αξιωματούχους».

Τέλος, ο Πέδρο Σάντσεθ σημείωσε ότι «είναι πολύ σημαντικό να σταθεροποιήσουμε την άλλη πλευρά της Μεσογείου μέσω ψηφιακής ανάπτυξης και πολιτιστικών προγραμμάτων».

Ρόμπερτ Αμπέλα: Ο μόνος δρόμος για το μέλλον είναι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και του διαλόγου

«Σήμερα είχαμε μια πάρα πολύ σημαντική συζήτηση για καίριο θέμα, την κλιματική αλλαγή. Ολόκληρη η Μεσόγειος, δυστυχώς, είναι μια περιοχή που επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή και αυτό που βιώνουμε τώρα είναι μόνο η αρχή. Θα ήθελα να εκφράσω τις σκέψεις μου σε όλους τους συμπολίτες μου στη Μεσόγειο που έχασαν τον σπίτι τους. Η ΕΕ ήταν αυτή που έδωσε το παράδειγμα σε παγκόσμιο επίπεδο στον αγώνα της κλιματικής αλλαγής. Έχει γίνει ήδη σημαντικό έργο σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Αυτό τόνισε ο πρωθυπουργός της Μάλτας, Ρόμπερτ Αμπέλα, κατά τις δηλώσεις του στο πλαίσιο της 8ης Συνόδου Κορυφής των ηγετών των χωρών του Νότου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUMED9).

«Η συζήτησή μας», συνέχισε, «επικεντρώθηκε επίσης στη βιοποικιλότητα, στο θαλάσσιο περιβάλλον, στα δάση. Πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στις νέες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Συμφωνήσαμε ότι η προστασία της ανταγωνιστικότητας συγκεκριμένων τομέων αποτελεί προτεραιότητα για την περιοχή μας.

Ο στρατηγικός ρόλος των συνδυασμένων μεταφορών ήταν ένα άλλο θέμα που συζητήσαμε διότι οι μεταφορές και οι συνδυασμένοι τρόπο μεταφορών έχουν συνέπειες σε όλες τις περιοχές. Συζητήσαμε και για το θέμα της ειρήνης και της ασφάλειας και σταθερότητας σε όλη την περιοχή της μεσογείου, πρέπει να έχουμε κοινή προσέγγιση».

Ο κ. Αμπέλα, εξέφρασε την αλληλεγγύη του στην Κύπρο, επισημαίνοντας ότι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και του διαλογου είναι ο μόνος δρόμος για το μέλλον. «Η Τουρκία είναι σημαντικός παίκτης στην περιοχή και εταίρος της ΕΕ. Να εστιάσουμε στο διάλογο και τη συνεργασία με την Τουρκία για το μεταναστευτικό. Η περίπτωση του Αφγανιστάν είναι πολύπλευρη περίπτωση, η οποία μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες για την Ευρώπη. Η επιλογή η ΕΕ να μην εστιάσει σε αυτό το θέμα ουσιαστικά δεν υφίσταται. Η ΕΕ πρέπει να συνεργαστεί με γειτονικές χώρες του Αφγανιστάν», συμπλήρωσε.

Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του ο κ. Αμπέλα σημείωσε ότι πρέπει «να δώσουμε ευκαιρίες στη Λιβύη». Ειδικότερα ανέφερε «να συζητήσουμε για το θέμα των επενδύσεων στην Λιβύη και δεν πρέπει να την θεωρούμε ως πηγή παράνομης μετανάστευσης. Η Μάλτα και η Λιβύη θα ξεκινήσουν ξανά τις εμπορικές πτησεις.

Μόνο από κοινού θα μπορέσουμε να βρούμε ευνοϊκές λύσεις για όλους μας».

Τέλος, ο κ. Αμπέλα τόνισε ότι η πανδημία έχει φέρει στην πρώτη γραμμή τις προκλήσεις που αφορουν την περιοχή μας και προσέθεσε: «Μία ευρωπαϊκή προσέγγιση ήταν σημαντική για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Θα ήθελα να συγχαρώ τον πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη για το πιστοποιητικό εμβολιασμού και το "πράσινο" διαβατήριο».

Αντρέι Πλένκοβιτς: Συμφωνήσαμε ότι πρέπει να ενισχύσουμε τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ

Η Κροατία είναι χώρα της Αδριατικής η οποία έχει τις ρίζες της στη Μεσόγειο. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Κυριάκο για μια εξαιρετική συνάντηση. Η Ελλάδα έχει δείξει αλληλεγγύη όταν η Κροατία επλήγη από δύο σεισμούς και εμείς φέτος το καλοκαίρι στείλαμε αεροπλάνο για την κατάσβεση των πυρκαγιών, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς.

«Ήταν ευκαιρία να συζητήσουμε για πολιτικές εξελίξεις σε άλλα μέρη του κόσμου. Μιλήσαμε επίσης για μεταναστευτικές ροές και συμφωνήσαμε ότι πρέπει να ενισχύσουμε τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.

Επίσης συμφωνήσαμε ότι πρέπει να ανταλλάξουμε εμπειρίες στην αντιμετώπιση της πανδημίας και να ενισχύσουμε τους εμβολιασμούς.

Πλέον βγαίνοντας από την πανδημία να καταβάλλουμε προσπάθεια για να διατηρήσουμε θέσεις εργασίας.

Θέματα πολιτικής και ασφάλειας είναι κρίσιμης σημασίας. Έχουμε θέση η οποία στηρίζει την Κύπρο, υπέρ της ειρήνης και ασφάλειας στη Β. Αφρική», δήλωσε ο Α. Πλένκοβιτς.