Τον Ιανουάριο του 2024, η δικαστική διερεύνηση του δυστυχήματος των Τεμπών ως προς το σκέλος της ανακριτικής διαδικασίας φαίνεται ότι έμπαινε στην τελική της ευθεία.
Τα αποτελέσματα των δεύτερων δειγματοληψιών από το σημείο της τραγωδίας στα Τέμπη και από τα συντρίμμια των βαγονιών που φυλάσσονται στο Κουλούρι είχαν παραδοθεί ενώ παράλληλα ασκήθηκαν και ποινικές διώξεις σε στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ για το κρίσιμο κομμάτι της σύμβασης 717.
Θα ακολουθήσει η ποινική δίωξη σε στελέχη της Hellenic Train και πλέον απέμενε η διερεύνηση ποινικών ευθυνών για στελέχη της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων και του υπουργείου Μεταφορών.
Ωστόσο η παρέμβαση της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, Γεωργίας Αδειλίνη στα μέσα Φεβρουαρίου για την εξέταση κάθε καταγγελίας των οικογενειών των θυμάτων, τις καταγγελίες δηλαδή που σχετίζονται κυρίως με το μπάζωμα, τη φωτιά και το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας, έβαλε την έρευνα σε νέο στάδιο και άλλαξε το χρονοδιάγραμμα.
Στην ουσία από εκείνη τη στιγμή, η έρευνα του εφέτη ανακριτή “άνοιξε” σε τρία επίπεδα. Το πρώτο αφορά τους λόγους της σύγκρουσης των δύο αμαξοστοιχιών όπου έχασαν τη ζωή τους 57 άτομα και τραυματίστηκαν εκατοντάδες, το δεύτερο αφορά το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας και τα αίτια της ανάφλεξης και της φωτιάς μετά τη σύγκρουση και το τρίτο επίπεδο αφορά τα όσα έγινα μετά τη σύγκρουση των τρένων, δηλαδή το μπάζωμα.
Ένας χρόνος και τέσσερις μήνες μετά το πολύνεκρο δυστύχημα ο εφέτης ανακριτής καλείται να απαντήσει στα ερωτήματα που προκύπτουν σε αυτά τα τρία επίπεδα ξεχωριστά και ενώ μια σειρά ζητημάτων παραμένουν ακόμη ανοιχτά.
Το θέμα της σύγκρουσης
Όταν ο εφέτης κ. Σωτήρης Μπακαΐμης επιλέχθηκε ομόφωνα τον περασμένο Μάρτιο από την Ολομέλεια Εφετών Λάρισας για να αναλάβει το στάδιο της ανάκρισης, είχε μια εντολή.Να ερευνήσει τους λόγους που οδήγησαν στη σύγκρουση και να αναζητήσει τις ποινικές ευθύνες κατά όσων ευθύνονταν για αυτή.
Μέσα σ’ αυτόν τον χρόνο και κάτι που διαρκεί η έρευνα οι κατηγορούμενοι για τα Τέμπη έφτασαν τους 33 και οι ευθύνες εντοπίζονται τόσο σε ανθρώπινα λάθη όσο και στην απουσία συστημάτων ασφαλείας με κυρίαρχο ζήτημα τη σύμβαση 717 καθώς η πλειοψηφία των κατηγορουμένων αποτελούν ή αποτέλεσαν στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ.
Οι εκκρεμότητες σε αυτό το επίπεδο που αφορά τα όσα διαδραματίστηκαν πριν τη σύγκρουση έχουν να κάνουν με τις εναπομείνασες ποινικές διώξεις σε στελέχη φορέων που θα έπρεπε να είχαν μεριμνήσει για την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρόμου.
Ωστόσο οι όποιες ποινικές διώξεις μπαίνουν στον “πάγο” προκείμενου να απαντηθεί μια και καλή το ερώτημα, τι μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία και που οφείλεται η φωτιά.
Το θέμα της φωτιάς
Είναι ίσως το μόνο σκέλος της υπόθεσης του δυστυχήματος που δημιουργεί τα περισσότερα ερωτήματα. Τι εν τέλει μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία και πώς συνδέεται με την ανάφλεξη και την φωτιά που ακολούθησε της σύγκρουσης. Εδώ και ένα χρόνο συγγενείς θυμάτων αλλά και ορισμένοι πραγματογνώμονες οικογενειών έχουν επισημάνει το θέμα εντοπισμού ξυλολίου από την ανάλυση του Γενικού Χημείου του Κράτους στα δείγματα της πρώτης δειγματοληψίας.
Θυμίζουμε πως μέχρι στιγμής έχουν πραγματοποιηθεί τρεις δειγματοληψίες με την χρονικά τελευταία να πραγματοποιείται στα χώματα που μεταφέρθηκαν τις πρώτες ώρες μετά τη σύγκρουση στα Τέμπη σε οικόπεδο της επιχείρησης του ιδιώτη που ανέλαβε τη μεταφορά.
Στο πόρισμα των δικαστικών πραγματογνωμόνων που παραδόθηκε στον εφέτη ανακριτή πέρυσι το καλοκαίρι, αναφέρονταν ως εξήγηση για την ανάφλεξη και τη φωτιά τα έλαια των μετασχηματιστών των αμαξοστοιχιών. Αντιθέτως, οικογένειες και ανεξάρτητοι πραγματογνώμονες τονίζουν πως η φωτιά οφείλεται σε άγνωστη χημική ουσία που μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία κατά πάσα πιθανότητα στο ξυλόλιο.
Για να απαντηθούν μια και καλή τα ερωτήματα γύρω από τη φωτιά ο εφέτης ανακριτής όρισε καθηγητή, χημικό, από το τμήμα Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Το πόρισμα του καθηγητή είναι ίσως το κρισιμότερο στοιχείο για την πορεία της ανάκρισης καθώς αν τα συμπεράσματά του είναι αντίθετα από αυτά που αναφέρονται στο πόρισμα των δικαστικών πραγματογνωμόνων τότε η υπόθεση θα εξεταστεί εκ νέου από άλλο πρίσμα.
Η παράδοση του πορίσματος αναμένεται να γίνει μέσα στο δίμηνο Μαΐου – Ιουνίου.
Η δεύτερη εκκρεμότητα στο θέμα της φωτιάς έχει να κάνει με την προσπάθεια ανάκτησης βιντεοληπτικού υλικού από τους σκληρούς δίσκους των καμερών των σταθμών από τους οποίους ξεκίνησε και διήλθε η εμπορική αμαξοστοιχία πριν τα Τέμπη. Η πρώτη προσπάθεια ανάκτησης έγινε πέρυσι την άνοιξη όμως τα αποτελέσματα απέδωσαν μόνο μερικά καρέ από τα οποία δεν προέκυπτε κάτι σημαντικό. Τώρα οι σκληροί δίσκοι στάλθηκαν στην Αγγλία και στην εταιρεία κατασκευής τους και αφού ορκίστηκε στην πρεσβεία ο πραγματογνώμονας ξεκίνησε ακόμα μια προσπάθεια ανάκτησης που μπορεί να φωτίσει το θέμα παρέμβασης στο φορτίο της εμπορικής. Να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η εμπορική μετέφερε στα τρία πρώτα βαγόνια ελάσματα και τα κοντέινερ αναψυκτικά και σνακ.
Παράλληλα αναμένονται και τα αποτελέσματα από τις δειγματοληψίες στα χώματα που μεταφέρθηκαν από τα Τέμπη. Η μεταφορά των χωμάτων συνδέεται και με το θέμα των παρεμβάσεων στον χώρο του δυστυχήματος το οποίο αποτελεί το τρίτο επίπεδο της ανακριτικής διαδικασίας.
Το θέμα του μπαζώματος
Μετά την μήνυση που κατέθεσαν συγγενείς θυμάτων το περασμένο καλοκαίρι κατά πολιτικών και μη προσώπων για τις παρεμβάσεις στο χώρο του δυστυχήματος η εισαγγελέας πρωτοδικών αποφάσισε να ασκήσει ποινική δίωξη για παράβαση καθήκοντος στον Πρώην Περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Κώστα Αγοραστό απορρίπτοντας ωστόσο τη μήνυση κατά των πολιτικών προσώπων.
Η απόρριψη αυτή πυροδότησε μια αλυσιδωτή αντίδραση που επηρεάζει άμεσα πλέον το έργο του εφέτη ανακριτή καθώς μετά από έφεση που άσκησε πατέρας θύματος κατά της απορριπτικής απόφασης για τα πολιτικά πρόσωπα, η εισαγγελέας εφετών διέταξε η δικογραφία για τα πολιτικά πρόσωπα να σταλεί στον Άρειο Πάγο.
Παράλληλα διέταξε και τους συναδέλφους της στο πρωτοδικείο να βρουν εντός είκοσι ημερών ποια συγκεκριμένα πρόσωπα παρευρίσκονταν τις πρώτες ημέρες και μέχρι και την επίστρωση του χώρου με πίσσα και χαλίκια στον τόπο του δυστυχήματος, και ποιος ή ποια πρόσωπα έδωσαν εντολή απομάκρυνσης των χρωμάτων και των λοιπών υλικών που στη συνέχεια μεταφέρθηκαν σε ιδιόκτητο οικόπεδο χωρίς να τεθεί το υλικό αυτό στη διάθεση των δικαστικών αρχών.
Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής καθώς και η δικογραφία του κ. Αγοραστού αναμένεται να σταλούν στον κ. Μπακαϊμη ο οποίος πλέον καλείται να εξετάσει και το θέμα του μπαζώματος που σημαίνει επιπλέον ότι όσοι βρεθούν ποινικά εμπλεκόμενοι για το συγκεκριμένο θέμα θα συμπεριληφθούν στη συνολική δικογραφία για τα Τέμπη.
Οι εκκρεμότητες
Συνοψίζοντας, τις επόμενες εβδομάδες ο εφέτης ανακριτής περιμένει να κλείσει μια σειρά εκκρεμοτήτων προκειμένου να προχωρήσει στο επόμενο κρίσιμο στάδιο που αφορά την πιθανή άσκηση διώξεων σε υψηλόβαθμα στελέχη φορέων της ΡΑΣ και του υπουργείου Μεταφορών.
Αυτές οι εκκρεμότητες είναι, η έρευνα της Εισαγγελίας Πρωτοδικών για το μπάζωμα, το πόρισμα του καθηγητή του ΕΜΠ για τη φωτιά, το υλικό από τις κάμερες και τα αποτελέσματα από τις έρευνες στα χώματα που φυλάσσονται στο ιδιωτικό οικόπεδο.
