Δυστύχημα Τεμπών: Στους 41 έφτασαν οι κατηγορούμενοι

Στους 41 έφτασαν πλέον οι κατηγορούμενοι για το δυστύχημα των Τεμπών μετά και τις τελευταίες(30/7) ποινικές διώξεις που άσκησε η Εισαγγελία Εφετών Λάρισας στην πρόεδρο της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων(ΡΑΣ) και σε τέσσερα στελέχη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. 

Οι πρόσφατες διώξεις μπορούν να διακριθούν σε δύο σκέλη με διαφορετική αφετηρία το καθένα τα οποία ωστόσο μαζί συνθέτουν την μεγάλη εικόνα για τα όσα έγιναν πριν την σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών, που είχε ως συνέπεια τον θάνατο 57 ανθρώπων, αλλά και τις ενέργειες που έγιναν μετά. 

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή καθώς το παζλ των ευθυνών συμπληρώνεται σιγά σιγά.

Οι ευθύνες για τη σύγκρουση

Η ποινική δίωξη για το κακούργημα της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών και των πλημμελημάτων της ανθρωποκτονίας από αμέλεια και βαριάς σωματικής βλάβης από αμέλεια, στην πρόεδρο της ΡΑΣ ήρθε κατόπιν έρευνας του εφέτη ανακριτή που χειρίζεται την υπόθεση του δυστυχήματος από τις 14 Μαρτίου του 2023. Μέσα σε αυτούς τους σχεδόν 15 μήνες έρευνας για τη σύγκρουση, ασκήθηκαν διώξεις σε 34 πρώην και νυν στελέχη τεσσάρων διαφορετικών οργανισμών. Του ΟΣΕ, της ΕΡΓΟΣΕ, της Hellenic Train και τώρα της ΡΑΣ. 

Αρχικά η έρευνα ξεκίνησε με την αναζήτηση ευθυνών γύρω από πρόσωπα που συνδέονται με τον Σταθμάρχη ο οποίος το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Λάρισας έστειλε την επιβατική αμαξοστοιχία με προορισμό τη Θεσσαλονίκη στη γραμμή καθόδου αντί για τη γραμμή ανόδου, σε τροχιά δηλαδή σύγκρουσης με την εμπορική αμαξοστοιχία που την ίδια στιγμή εκτελούσε το αντίθετο δρομολόγιο. 

Έτσι μετά τον Σταθμάρχη, που είναι ο πρώτος και μόνος κατηγορούμενος που απολογήθηκε στην τακτική ανακρίτρια,  ασκήθηκε ποινική δίωξη στους συναδέλφους του στην απογευματινή βάρδια για τον χρόνο αποχώρησης τους από την υπηρεσία, στον Προϊστάμενο του Τμήματος Επιθεώρησης Λάρισας του ΟΣΕ  υπεύθυνο για την κατάρτιση βαρδιών και στα μέλη της επιτροπής του ΟΣΕ για την μετάταξη του Σταθμάρχη στη συγκεκριμένη θέση και ενώ δεν πληρούσε τα τυπικά κριτήρια. 

Ακολούθησαν διώξεις σε εννέα στελέχη του ΟΣΕ για ζητήματα ασφαλείας και στη συνέχεια σε 16 στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ για την περιβόητη σύμβαση 717 που αφορούσε συστήματα τηλεδιοίκησης και φωτοσήμανσης. Συστήματα δηλαδή που όπως έγινε αργότερα γνωστό, δεν υπήρχαν το βράδυ της σύγκρουσης και τα οποία θα μπορούσαν να αποτρέψουν το συμβάν. 

Τέλος ασκήθηκε ποινική δίωξη σε δύο στελέχη της Hellenic Train για τη λειτουργία του συστήματος GSM-R και στην πρόεδρο της ΡΑΣ για την ασφάλεια και την εποπτεία της κυκλοφορίας στο σιδηροδρομικό δίκτυο. 

Συνολικά οι κατηγορούμενοι για την σύγκρουση είναι 34(ενας εκ των προέδρων του ΟΣΕ διώκεται για δύο διαφορετικές πράξεις) και με εξαίρεση τα δύο στελέχη της Hellenic Train και των δύο υπαλλήλων της επιτροπής μετάταξης του ΟΣΕ, όλοι διώκονται για το κακούργημα της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών που επιφέρει ποινές μέχρι ισόβια κάθειρξη.

Η έρευνα για τη σύγκρουση είναι ακόμα ανοιχτή καθώς αναμένεται η απολογία της προέδρου της ΡΑΣ ενώ σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζονται και ευθύνες στελεχών του υπουργείου Μεταφορών. 

Ωστόσο με απόφαση του εφέτη ανακριτή ο φάκελος της δικογραφίας για τη σύγκρουση στα Τέμπη θα περιλαμβάνει και τα όσα έγιναν, ή δεν έγιναν, μετά από αυτήν.

Μπάζωμα, ξεμπάζωμα και φωτιά

Τον Φεβρουάριο του 2024 η Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών Λάρισας άσκησε ποινική δίωξη στον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας κ. Κώστα Αγοραστό για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος. 

Η δίωξη ήρθε κατόπιν μήνυσης συγγενών θυμάτων σε πρόσωπα που σύμφωνα με τους ίδιους φέρουν ευθύνη για τις παρεμβάσεις στον τόπο του δυστυχήματος λίγες μόνο ώρες και μέρες μετά το συμβάν. Δηλαδή για την αφαίρεση υλικών όπως χώματα τα οποία στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ότι είχαν μεταφερθεί σε οικόπεδο ιδιώτη, και την επίστρωση του χώρου με υλικό, το μπάζωμα όπως έγινε γνωστό, όπου ανεγέρθηκε και ένα μικρό εκκλησάκι για τα θύματα. 

Οι ενέργειες αυτές στον χώρο προκάλεσαν όπως είπαμε την έντονη αντίδραση των συγγενών οι οποίοι προχώρησαν σε μηνύσεις με αποτέλεσμα να έρθει σε πρώτη φάση η ποινική δίωξη στον κ. Αγοραστό. Αργότερα παραγγέλθηκε συμπληρωματική έρευνα από την Αντεισαγγελέα Εφετών Λάρισας και το αποτέλεσμα αυτής οδήγησε στην ποινική δίωξη για παράβαση καθήκοντος στον Γενικό Γραμματέα  Πολιτικής Προστασίας, σε υψηλόβαθμα στελέχη της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας και ξανά στον πρώην Περιφερειάρχη Θεσσαλίας. Αυτή τη τη φορά η δίωξη αφορούσε ενέργειες στο χώρο με τη μεταφορά χωμάτων κτλ.. 

Οι συγγενείς μήνυσαν επίσης δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς, ιατροδικαστές, τους δικαστικούς πραγματογνώμονες και στελέχη της Πυροσβεστικής.  Τα πρόσωπα δηλαδή που ενήργησαν τις πρώτες μέρες μετά το συμβάν. Μετά από προκαταρκτική έρευνα του Εισαγγελέα Εφετών Λάρισας, η μήνυση για τους ιατροδικαστές και τους πραγματογνώμονες τέθηκε στο αρχείο ενώ ασκήθηκε ποινική δίωξη για παράβαση καθήκοντος στο ίδιο υψηλόβαθμο στέλεχος της Πυροσβεστικής αλλά και σε τρεις προανακριτικούς υπαλλήλους της Πυροσβεστικής σχετικά με την έρευνα τους γύρω από το θέμα της έκρηξης και της φωτιάς που ακολούθησε της σύγκρουσης. Να σημειωθεί πως η έρευνα για τους δικαστικούς λειτουργούς πραγματοποιείται από άλλη Εισαγγελική αρχή εντός Θεσσαλίας.

Τα 7 αυτά άτομα λοιπόν θα προστεθούν στην κεντρική δικογραφία με τους 34 κατηγορούμενους που χειρίζεται ο εφέτης ανακριτής καθώς ο ίδιος ζήτησε από την πρώτη ποινική δίωξη του κ. Αγοραστού, να συγχωνευθεί η δικογραφία του στη συνολική δικογραφία για τα Τέμπη. Από τη στιγμή που έγινε αυτό, πρακτικά αυτομάτως όσοι στο μέλλον βρίσκονταν κατηγορούμενοι για πράξεις που έγιναν μετά τη σύγκρουση θα περιλαμβάνονταν στη κεντρική δικογραφία για τα όσα οδήγησαν σ’ αυτήν .

Οι κατηγορούμενοι λοιπόν σήμερα για το πριν και το μετά της σύγκρουσης ανέρχονται στους 41.

Το πόρισμα του ΕΜΠ και η επόμενη μέρα

Οι επόμενοι μήνες στην ανακριτική διαδικασία αναμένεται να κυλήσουν με τις απολογίες των στελεχών της ΡΑΣ, της Περιφέρειας, της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας ενώ αναμένονται και τα αποτελέσματα κρίσιμων πορισμάτων για την πορεία της έρευνας με πιο σημαντικό αυτό του καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου για τη φωτιά. 

Τα όσα θα αναφέρονται εκεί εκτιμάται ότι θα προσδιορίσουν και τον χρόνο ολοκλήρωσης  της ανακριτικής διαδικασίας καθώς αν ο καθηγητής στα συμπεράσματα του αναφέρει διαφορετικά πράγματα σε σχέση  με αυτά που αναφέρονται στο πόρισμα των δικαστικών πραγματογνωμόνων, δηλαδή ότι τα έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών έπαιξαν ρόλο στην ανάφλεξη και στη φωτιά, τότε η ανάκριση θα πάρει άλλη τροπή. 

Σε διαφορετική περίπτωση και με δεδομένο τον όγκο της δικογραφίας, η υπόθεση αναμένεται να κλείσει  προς το τέλος του 2024 με αρχές του 2025 για να οδηγηθούν στη συνέχεια οι κατηγορούμενοι σε δίκη που θα διεξαχθεί σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο Campus του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (πρωην ΤΕΙ).