Δένδιας: Μπορεί να επιλυθεί η ελληνο-τουρκική διαφορά

Η επίλυση της ελληνοτουρκικής διαφοράς, με όρους Διεθνούς Δικαίου, αποτελεί για τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια τη μεγαλύτερη του φιλοδοξία για την ελληνική εξωτερική πολιτική. «Πιστεύω ότι και για τις δύο χώρες θα δημιουργήσει έκρηξη δυνατοτήτων και ανάπτυξης. Ειλικρινά, νομίζω ότι μόνο να ονειρευτεί κανείς μπορεί το τι θα σημάνει η "απόσβεση" από τον χάρτη της ελληνοτουρκικής διαφοράς και η συνεργασία αυτών των δύο χωρών» ανέφερε ο Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του στο Πρώτο Πρόγραμμα του Ραδιοφώνου της ΕΡΤ.

Ως δεύτερη φιλοδοξία του στην εξωτερική πολιτική ιεράρχησε την επαναφορά της Ελλάδας στα Βαλκάνια. «Αυτό που γινόταν πριν από την κρίση του 2010 πρέπει να επαναληφθεί και να υπάρξει και προσαύξηση. Η Ελλάδα οφείλει να είναι παρούσα, ιδίως σε όλες τις μικρές χώρες των Βαλκανίων που έχουν την ανάγκη της και τη βοήθειά της. Και πρέπει, επίσης, να βοηθήσει και τη Σερβία να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Να μη δημιουργηθεί, δηλαδή, στα Δυτικά Βαλκάνια μια μαύρη τρύπα. Τα Βαλκάνια δεν είναι η πίσω αυλή της Ευρώπης, είναι η αυλή στη μέση της Ευρώπης» επισήμανε.

Περαιτέρω χαρακτήρισε την υπογραφή της συμφωνίας της Ελλάδας με την Αίγυπτο για την ΑΟΖ ως την πιο σημαντική στιγμή κατά τη θητεία του στο υπουργείο Εξωτερικών. «Όχι μόνο έλυνε ένα πρόβλημα που διαρκούσε επί 35 χρόνια, δηλαδή μια διαπραγμάτευση απολύτως κολλημένη, αλλά κυρίως ακύρωνε το τουρκολιβυκό μνημόνιο και ακύρωνε κάθε προσπάθεια που η γειτονική μας Τουρκία κατέβαλε εκείνη την εποχή να μετατρέψει την Ελλάδα σε νησί, σε μια θάλασσα ελεγχόμενη από αυτήν, είτε με νόμιμες συμφωνίες είτε με παράνομες συμφωνίες» εξήγησε ο υπουργός Εξωτερικών σε συνέντευξή του στο Πρώτο Πρόγραμμα του Ραδιοφώνου της ΕΡΤ. Προσέθεσε ότι ήταν και πολύ σημαντική και για τη χώρα και ότι πιστώνεται συνολικά στην κυβέρνηση.

Όσον αφορά την πιο δύσκολη στιγμή στο υπουργείο Εξωτερικών, ο Νίκος Δένδιας είπε πως ήταν κατά το διάστημα της μεγάλης κρίσης, το καλοκαίρι του 2020, όταν οι δύο χώρες έβγαλαν τους στόλους στη θάλασσα. Όπως είπε, τη στιγμή που η πλώρη της φρεγάτας μας μπήκε στο ελικοδρόμιο της τουρκικής φρεγάτας, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι οποιοδήποτε σενάριο από εκεί και πέρα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί και σημείωσε ότι χάρη στην ψυχραιμία και των δύο πλευρών και στον ρεαλισμό τους, αποφεύχθηκαν τα χειρότερα.

Εστιάζοντας στα ελληνοτουρκικά, ο υπουργός Εξωτερικών έστειλε το μήνυμα πως η Ελλάδα θα συνεργαστεί με όποια κυβέρνηση και όποιον πρόεδρο επιλέξει ο τουρκικός λαός. Εξίσου, εξέφρασε την ελπίδα το παράθυρο ευκαιρίας που άνοιξε μετά τους σεισμούς να συνεχιστεί και μετά τις εκλογές και να προσπαθήσουν οι δύο χώρες να βρουν μια άκρη στη διαφορά τους και το παράθυρο που έχει ανοίξει να το κάνουμε πόρτα. Αναγνώρισε πως ο ίδιος δεν έχει πολλές ελπίδες, σημειώνοντας όμως πως έχει τη μεγάλη υποχρέωση να ελπίζει και την ακόμα μεγαλύτερη υποχρέωση να προτρέψει όποιον είναι στην καρέκλα μου να προσπαθήσει.

Επίσης, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Τουρκία μπαίνει σε μια άλλη εποχή. Αναφερόμενος στο ενδεχόμενο επανεκλογής του Ερντογάν, είπε πως θα είναι δώρο Θεού για όλη την περιοχή αν γυρίσουμε πίσω στον τότε πρωθυπουργό Ερντογάν, στην αρχή του 21ου αιώνα. Αλλά αυτό θα κριθεί αμέσως μετά τις τουρκικές και τις ελληνικές εκλογές, έσπευσε να σημειώσει.

Ερωτηθείς αν μια αλλαγή στο τιμόνι της Τουρκίας ή στη συμπεριφορά της θα οδηγούσε σε πιέσεις και την Ελλάδα και σε διαπραγματεύσεις, ο Νίκος Δένδιας είπε πως στην καρέκλα του υπουργού Εξωτερικών ουδείς τον πίεσε για οτιδήποτε και προσέθεσε ότι η Ελλάδα μπορεί να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε τυχόν πίεση.

Κατά τον Νίκο Δένδια, η Ελλάδα και η Τουρκία αν έχουν όρεξη να βρουν άκρη το μόνο που χρειάζονται είναι η παρουσία και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό την έννοια ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας είναι παράμετρος λύσης του προβλήματος, και των Ηνωμένων Πολιτειών, υπό την έννοια ότι η παρουσία τους στην ευρύτερη περιοχή είναι παράμετρος ασφάλειας. «Αλλά η Ελλάδα και η Τουρκία είναι ώριμες χώρες, μπορούν να βρουν άκρη εφόσον οι κυβερνήσεις τους το θέλουν. Για την ελληνική κυβέρνηση είμαι απολύτως σίγουρος, για την τουρκική μένει να το δούμε» επισήμανε επιπροσθέτως.

Παράλληλα, τόνισε πως η Ελλάδα μπορεί να επεκτείνει, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, μέχρι τα 12 μίλια. «Πόσο θέλουμε να το κάνουμε, πού θέλουμε να το κάνουμε, δική μας δουλειά είναι. Θέλουμε να αποκλείσουμε την Τουρκία από τη θάλασσα; Όχι δεν θέλουμε, αλλά δεν θέλουμε και να εκχωρήσουμε τα δικαιώματά μας. Άρα, λοιπόν, πάνω σε αυτή τη βάση συζητάμε. Τώρα, το να προσπαθεί κανείς να δημιουργήσει αρνητικές αναφορές ως προς μια προσπάθεια ελληνοτουρκικής συζήτησης, γιατί εκεί είμαστε ακόμα, δεν είμαστε ούτε στην διαπραγμάτευση, νομίζω, εντάξει, αυτό μπορώ να το κατανοήσω ως γενική πολιτική θέση. Αλλά νομίζω ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει μία σαφή τοποθέτηση: Ο διάλογος είναι κάτι το καλό. Και χαίρομαι γιατί αυτό το συμμερίζεται και το μεγάλο κομμάτι του ελληνικού πολιτικού συστήματος» συμπλήρωσε.

Ερωτηθείς αν τα 12 μίλια είναι πάνω στο τραπέζι, ο υπουργός Εξωτερικών απάντησε ότι δεν χρειάζεται να μπουν σε κανένα τραπέζι, διότι είναι στην UNCLOS γραμμένη, με χρυσά γράμματα, η πρόβλεψη.

Εκτίμησε πως η προσφυγή στη Χάγη με την Τουρκία είναι αρκετά μακριά. «Δεν είμαστε κάπου κοντά, θέλω να είμαι ειλικρινής» σημείωσε και εκτίμησε ότι «θα είναι ίσως το γεγονός που θα αλλάξει το μέλλον και των δύο χωρών και συνολικά της περιοχής».

Σε ό,τι αφορά την Αλβανία, η προσφυγή στη Χάγη εκτίμησε πως είναι αρκετά κοντά, ωστόσο κρατάει επιφύλαξη διότι τα τελευταία γεγονότα τον ανησυχούν πάρα πολύ.

Κληθείς να απαντήσει για το επεισόδιο που είχε με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Άγκυρα, είπε πως δεν είχε σχεδιάσει την ένταση και εκμυστηρεύθηκε ότι πήγε στην τουρκική πρωτεύουσα για να έχει μία καθαρή, ξεκάθαρη τοποθέτηση με τους Τούρκους γείτονές.

Απαντώντας στην επισήμανση του Θάνου Σιαφάκα περί εθνικού ντιμπέιτ, ο Νίκος Δένδιας αποκάλυψε το τι συνέβη, στο μέγεθος του πώς το προσέλαβε η ελληνική κοινωνία, το κατάλαβε την επόμενη μέρα το πρωί, το Σάββατο πρωί που βγήκε βόλτα. Εκεί, προσέθεσε, από τον τρόπο και τη συμπεριφορά των ανθρώπων στο δρόμο, κατάλαβε ότι η ελληνική κοινωνία το είχε προσλάβει με το συγκεκριμένο τρόπο, που μετά έγινε φανερό.

Αναφορικά με το Κυπριακό, υπογράμμισε ότι παραμένει προτεραιότητα. Η Κύπρος δεν κείται για την Ελλάδα μακράν, διαμήνυσε χαρακτηριστικά και προσέθεσε πως «προσπαθούμε να δούμε με ποιον τρόπο θα μπορέσουμε να γυρίσουμε πίσω στα σημεία σύγκλισης του Κραν Μοντανά και από εκεί και πέρα να δούμε πώς πάμε μπροστά. Πρώτο ρόλο για την εσωτερική πτυχή του Κυπριακού προφανώς έχει η κυπριακή κυβέρνηση. Έχει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ο οποίος είναι βαθύς γνώστης του κυπριακού προβλήματος». Από εκεί και πέρα, επανέλαβε ότι ένα καλύτερο ελληνοτουρκικό κλίμα μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ.

Καταληκτικά με το θέμα με του δημάρχου Χειμάρρας Φρέντι Μπελέρη, κατέστησε σαφές στην Αλβανία πως το κράτος δικαίου και το ευρωπαϊκό κεκτημένο είναι απαραίτητη προϋπόθεση μίας ευρωπαϊκής πορείας.