Αντίστροφη μέτρηση για τις δίκες από απόσταση

Έως το τέλος του καλοκαιριού εκτιμάται ότι θα μπορούσε να υπάρξει ανάδοχος για το έργο που θα επιτρέψει την πραγματοποίηση μιας δίκης ή ακροαματικής διαδικασίας από απόσταση. Ένας, δηλαδή, κατηγορούμενος θα είναι δυνατόν να βρίσκεται στο σωφρονιστικό ίδρυμα, οι εκπρόσωποι της δικαστικής αρχής στην έδρα τους και οι δικηγόροι ή οι μεταφραστές σε οποιοδήποτε σημείο κατάλληλο για την ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας. Προχθές, Δευτέρα 12 Ιουλίου, ολοκληρώθηκε η διαδικασία υποβολής προσφορών για το έργο, ύψους 19,2 εκατ. ευρώ, με τη Space Hellas ως μέλος κοινοπραξίας εταιρειών να υποβάλλει τη μοναδική προσφορά, σύμφωνα με πληροφορίες. Η διαδικασία αποσφράγισης των προσφορών έχει οριστεί να πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 16 Ιουλίου, ενώ μένει να φανεί εάν θα υπάρξουν ενστάσεις κατά του αποτελέσματος. Αναθέτουσα αρχή του έργου είναι η Κοινωνία της Πληροφορίας, που εποπτεύεται από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Σύμφωνα με το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα, το έργο που περιλαμβάνει την παροχή υπηρεσιών τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήματα, όπως και την ενημέρωση της πορείας των πινακίων και των εκθεμάτων των δικαστηρίων, εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί σε διάστημα 22 μηνών από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης.

Το πρώτο σκέλος του, η πραγματοποίηση δικών από απόσταση, έχει ως στόχο την ελαχιστοποίηση των μετακινήσεων μαρτύρων και κατηγορουμένων, οι οποίες δημιουργούν πρόσθετα οικονομικά βάρη που επωμίζονται είτε οι πολίτες (πολιτικές δίκες) είτε το κράτος (ποινικές δίκες). Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης επιδιώκει την ποιοτική αναβάθμιση του έργου της Δικαιοσύνης, ειδικά στις περιπτώσεις που απαιτείται κατάθεση μαρτύρων που είναι ευάλωτοι ή έχουν υποστεί εκφοβισμό και η διά ζώσης παρουσία τους στο δικαστήριο ενδέχεται να διαταράξει την ψυχική τους υγεία και να επηρεάσει τη διαδικασία διεξαγωγής της δίκης. Εκτιμάται ακόμη ότι η χρήση της τηλεδιάσκεψης θα επιταχύνει το ανακριτικό έργο καθώς και την εξυπηρέτηση των αιτήσεων δικαστικής συνδρομής.

Μέσω του δεύτερου σκέλους του έργου της ενημέρωσης των πινακίων, επιδιώκεται η καλύτερη εξυπηρέτηση των δικηγόρων, των διαδίκων και των εμπλεκομένων στις δικαστικές διαδικασίες στις αίθουσες των δικαστηρίων.

Για να καταστούν εφικτά τα παραπάνω θα εγκατασταθούν συστήματα τηλεματικής (οθόνες, κάμερες, μικρόφωνα) σε ένα μέρος των δικαστικών εδρών των Πρωτοδικείων και των Εφετείων, σε πιστοποιημένους χώρους εντός των δικαστηρίων και εντός των σωφρονιστικών καταστημάτων (αίθουσες κατάθεσης μάρτυρα), όπως και σε ανακριτικά γραφεία και γραφεία που εξυπηρετούν αιτήματα δικαστικών συνδρομών. 

Ως προς την ενημέρωση, σε πραγματικό χρόνο, για την πορεία των πινακίων, αυτή θα καθίσταται εφικτή μέσω ειδικών ηλεκτρονικών εφαρμογών.

Σε Αυστρία, Βρετανία

Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η δίκη από απόσταση αποτελεί παράδοση, με το δικαστικό σύστημα της Αυστρίας, για παράδειγμα, να χρησιμοποιεί από το 2011 συστήματα τηλεδιάσκεψης. Στη Μεγάλη Βρετανία, όπου η τηλεδιάσκεψη χρησιμοποιείται ευρέως, υπολογίζεται ότι ο χρόνος που απαιτείται για την προκαταρκτική εξέταση μειώνεται σε δύο ώρες, ενώ εξοικονομούνται, ετησίως, περίπου 14,3 εκατ. ευρώ. Στην Ελλάδα, δυνατότητα διεξαγωγής δίκης μέσω οθόνης δεν υφίσταται, με τη μοναδική εξαίρεση να περιλαμβάνει την πραγματοποίηση ελάχιστων τηλεδιασκέψεων, κυρίως για την κατάθεση μαρτύρων σε δίκες που λαμβάνουν χώρα στο εξωτερικό.