Μια νέα έκδοση που κυκλοφόρησε πρόσφατα επιμένει: Οι Κρήτες είναι πρόγονοι των Αρβανιτών! Μπορεί να πήραν το όνομά τους από την...Άρβη;
Ο μελετητής Κώστας Καραστάθης θεωρεί ότι επιβεβαιώνονται δυο παλαιότεροι μελετητές είχαν δει την...ελληνική καταγωγή τους:
"Ὁ Αὐστριακός φιλόλογος καί διπλωμάτης Georg von Hahn καί ὁ Ἄγγλος γεωγράφος Edward Stanford (19ος αἰώνας) μελέτησαν πολλά χρόνια τήν Ἀρβανίτικη διάλεκτο καί κατέληξαν σέ οὐσιαστικά καί παραπλήσια συμπεράσματα: ὁ πρῶτος, διαπιστώνοντας ὅτι τό γλωσσικό αὐτό ἰδίωμα, ἐκτός τῆς ἀφθονίας τοῦ ἑλληνικοῦ λεξιλογίου, διαθέτει καί ἑλληνικά δομικά – συντακτικά στοιχεῖα, τά ὁποῖα κατά τόν Βούλγαρο ἀκαδημαϊκό Vl. Georgiev δέν δανείζονται, ὁδηγήθηκε στό συμπέρασμα ὅτι ἡ ἀρχική γλώσσα τῶν χρηστῶν τοῦ ξενικοῦ ἰδιώματος ἦταν ἡ ἑλληνική. Ὁ δεύτερος συμπέρανε ὅτι οἱ οἱ Ἀλβανοί ἔχουν ἀρχαία ἑλληνική καταγωγή καί ὅτι εἶναι ἐξαλβανισμένοι"
Οι Κρήτες, μετά την αποτυχία της εκστρατείας τους να καταλάβουν τη Σικελία καί να εκδικηθούν το θάνατο του βασιλιά τους Μίνωα Β΄, δημιουργού του περίφημου μινωικού πολιτισμού (περί τό 1274), επιβιβάστηκαν στα πλοία τους -συν γυναιξί και τέκνοις- να επιστρέψουν στην Κρήτη.
Πλέοντας παράλληλα προς τις ανατολικές ακτές της Κάτω Ἰταλίας, μεγάλη θαλασσοταραχή θρυμμάτισε τα πλοία τους στις βραχώδεις ακτές της Απουλίας. Αναγκαστικά οι Μινωίτες Κρήτες έγιναν μόνιμοι κάτοικοι σέ περιοχή της Απουλίας.
Ονόμασαν τη νέα πατρίδα τους Ἰαπυγία από το όνομα του αρχηγού τους (Ιάπυξ, Ιάπυγος), και τους εαυτούς τους Ιάπυγες. Μερίδα Ιαπύγων της επόμενης ή μεθεπόμενης γενεάς εστασίασε και υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει την Ιαπυγία.
Οι στασιαστές οδοιπορώντας γύρω από την Αδριατική θάλασσα έφθασαν στη Λιβυρνία, όπου, με την άδεια τῶν Λιβυρνών, εγκαταστάθηκαν στις ακτές και στα νησιά της χώρας. Σ’ ένα μεγάλο νησί έκτισαν την πόλη Άρβη (Arba τήν ἀποκαλεῖ ὁ Πλίνιος) ως καταγόμενοι προφανώς από τη μεγάλη παραθαλάσσια πόλη της Κρήτης Άρβη, πού ἀπό τόν 19ο αιώνα π.Χ. υπήρξε μεγάλο διαμετακομιστικό εμπορικό κέντρο για ολόκληρη τη Μεσόγειο.
Οι Άρβιοι αυτοί Ιάπυγες ή Άρβοι ή και Άβροι -όπως τους αναφέρει ο Εκαταίος ο Μιλήσιος (6ος αιώνας π.Χ.)- στα χρόνια εκείνου του ιστορικού είχαν ήδη μετακινηθεί νοτιότερα στίς ἀνατολικές ἀκτές τῆς Ἀδριατικῆς, σε περιοχή στην οποία έδωσαν το όνομα Άρβων καί στούς ἑαυτούς τους το όνομα Αρβώνιοι ή Αρβωνίτες.
Και κατά τον 3ο αἰώνα π.Χ. ύστερα από τραγικά γεγονότα, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, στην οποία έδωσαν το όνομα Άρβανον καί στούς εαυτούς τους το όνομα Αρβανίτες. Στόν Ἄρβωνα καί στό Ἄρβανο είχαν γείτονες τούς Ἰλλυριούς Ταυλάντιους ἤ Χελιδόνιους, με τους οποίους συνεργάζονταν σέ νόνιμες ή παράνομες βιοποριστικές ενασχολήσεις (πειρατεῖες κλπ.), δηλαδή τούς σημερινούς Τόσκηδες.
Πλήθος ιστορικῶν, λαογραφικών και γλωσσικών στοιχείων, πού ἀφοροῦν τούς Κρήτες Ἰάπυγες, εμπλουτίζουν την παρούσα προσαυξημένη β΄ έκδοση και αποδεικνύουν ότι οι Αρβανίτες, που έφθασαν στην Ελλάδα κατά τους 14ο και 15ο αιώνες, ήσαν αναμφισβήτητα απόγονοι Κρητών της εποχής του Μίνωος Β΄. (Βιβλιοπωλείο ΙΝΦΟΓΝΩΜΩΝ) και γι αυτό επανέρχεται η θεωρία.
