Οκτώ χρόνια συμπληρώθηκαν από την ημέρα που ο συγγραφέας και πρώην στενός συνεργάτης του Κώστα Σημίτη, Νίκος Θέμελης έφυγε από τη ζωή και ο Σταύρος Θεοδωράκης, ξαναδιαβάζοντας το βιβλίο του «Αναχώρηση», έκανε μία ξεχωριστή ανάρτηση για τον εκλιπόντα δημιουργό.
«Γιατί ο Θέμελης με το αριστοτεχνικό του σκάλισμα στην ιστορία, με τον σεβασμό που δείχνει στις διαφορετικές πλευρές του παρελθόντος, με την αγάπη του στο «άλλο», βοηθάει, ίσως όσο κανένας άλλος, στην εξήγηση του παρόντος. Και στην πρόβλεψη του μέλλοντος θα έλεγα…», γράφει μεταξύ άλλων ο Σταύρος Θεοδωράκης και αφήνει αιχμές για την επιτροπή που συστάθηκε για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821.
«Τώρα, λοιπόν, που όλοι – μα όλοι! – οργανώνουν γιορτές και πανηγύρια για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του ’21, η «Αναχώρηση» γίνεται ξανά επίκαιρη», τονίζει στην ανάρτησή του.
Ολόκληρη η ανάρτηση:
Ο Λάζαρος, η Μυρτώ, ο Μισέλ, η Θεονίκη, ο Γλίτσας…
Διαβάζω ξανά την «Αναχώρηση» του Νίκου Θέμελη. Οι μολυβιές στις σελίδες μαρτυρούν τι θεωρούσα σημαντικό, στην πρώτη ανάγνωση, το 2014. Στις ίδιες περίπου λέξεις σταματώ ξανά. Λες και δεν μεσολάβησαν τόσα και τόσα γεγονότα, λες και δεν άλλαξα.
Πώς βρέθηκε, όμως, ξανά στα χέρια μου αυτό το βιβλίο; Τόσα και τόσα εξώφυλλα περιεργάστηκα γιατί σταμάτησα ξανά σε αυτό;
Γιατί ο Θέμελης με το αριστοτεχνικό του σκάλισμα στην ιστορία, με τον σεβασμό που δείχνει στις διαφορετικές πλευρές του παρελθόντος, με την αγάπη του στο «άλλο», βοηθάει, ίσως όσο κανένας άλλος, στην εξήγηση του παρόντος. Και στην πρόβλεψη του μέλλοντος θα έλεγα... «Τα βιβλία του είναι τα λογοτεχνικά μανιφέστα του εκσυγχρονισμού», είπαν όταν πέθανε, τέτοια μέρα - 20 Αυγούστου το 2011. Υπερασπιστής του Διαφωτισμού που δεν ζήσαμε, υπήρξε αναμφίβολα ο πιο πολιτικός συγγραφέας στη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία.
Τώρα, λοιπόν, που όλοι – μα όλοι! – οργανώνουν γιορτές και πανηγύρια για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του ’21, η «Αναχώρηση» γίνεται ξανά επίκαιρη. Ελπίζω να τη διαβάσουν όσοι ξαφνικά αναζητούν διδάγματα από την εξέγερση του '21 – τουλάχιστον να διαβάσουν τις 100 πρώτες σελίδες που αναφέρονται στις δύσκολες στιγμές της Επανάστασης (1823 – 1825). Γιατί όπως σημειώνει στο επίμετρο ο ιστορικός Βασίλης Παναγιωτόπουλος «η δημιουργική γραφή μπορεί να είναι πιο καίρια από την ιστορική αφήγηση».
Λάζαρος ή Γλίτσας λοιπόν; Να μια απάντηση που πολλοί πρέπει να δώσουν μόλις φύγουμε από τους καύσωνες και τους βοριάδες.
