Ταμείο Ανάκαμψης: Οι "κερδισμένοι" και οι "χαμένοι" της συμφωνίας

Oι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ κατέληξαν τελικά σε συμφωνία επί του επόμενου πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ και του Ταμείου Ανάκαμψης συνολικού ύψους 1,85 τρισ. ευρώ μετά από πέντε ημέρες σκληρών διαπραγματεύσεων.

Η συμφωνία προβλέπει Ταμείο Ανάκαμψης 750 δισ. ευρώ εκ των οποίων 390 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 360 δισ. ευρώ σε δάνεια.

Η κατανομή των ποσών του Tαμείου Aνάκαμψης (Next Generation EU) έχει ως εξής:

• Recovery and Resilience Facility (RRF) 672.5 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα δάνεια θα είναι 360 δισ ευρώ και οι επιχορηγήσεις 312,5 δισ. ευρώ. Ο νέος μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, ο οποίος θα προσφέρει χρηματοδοτική στήριξη για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, μεταξύ άλλων σε σχέση με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και την ανθεκτικότητα των εθνικών οικονομιών, συνδέοντάς τις με τις προτεραιότητες της Ε.Ε. Ο μηχανισμός αυτός θα ενσωματωθεί στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο.

• ReactEU: 47.5 δισ. ευρώ που θα κατανεμηθούν με βάση τη σοβαρότητα των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου της ανεργίας των νέων και της σχετικής ευημερίας των κρατών-μελών.

• Horizon Europe: 5 δισ ευρώ θα διατεθούν για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» για τη χρηματοδότηση ζωτικής σημασίας έρευνας στον τομέα της Υγείας, της ανθεκτικότητας και της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης.

• InvestEU: 5,6 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση του προγράμματος το οποίο θα διαδεχθεί από το 2021 το σημερινό επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ.

• Rural Development: 7,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν για το Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης με στόχο τη στήριξη των αγροτικών περιοχών στην πραγματοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών που είναι αναγκαίες σύμφωνα με την ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων σύμφωνα με τη νέα στρατηγική για τη βιοποικιλότητα και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο».

• Just Transition Fund (JTF): 10 δισ. ευρώ για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη στην επιτάχυνση της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα.

• RescEU: 1.9 δισ ευρώ θα διατεθούν για τον μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της Ενωσης, ο οποίος θα επεκταθεί και θα ενισχυθεί για να δώσει στην Ενωση τη δυνατότητα να προετοιμάζεται και να ανταποκρίνεται σε μελλοντικές κρίσεις

"Πρόκειται για μια ιστορική συμφωνία για την Ευρώπη", εκτίμησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Μισέλ

Τη σημασία της συμφωνίας που επιτεύχθηκε μετά από πέντε ημέρες μαραθώνιων διαβούλευσεων τόνισαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου που παραχώρησαν.

«Πετύχαμε μια συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης και τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Ήταν πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις σε πολύ δύσκολους καιρούς για όλους τους Ευρωπαίους. Ήταν ένας μαραθώνιος, ο οποίος ολοκληρώθηκε με επιτυχία για όλα τα 27 κράτη-μέλη, αλλά ειδικά για τους πολίτες. Πρόκειται για μια καλή συμφωνία. Πρόκειται για μια ισχυρή συμφωνία. Το πιο σημαντικό είναι ότι πρόκειται για τη σωστή συμφωνία για την Ευρώπη αυτή τη στιγμή», τόνισε ο Σαρλ Μισέλ.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προσέθεσε ότι «επιδείξαμε συλλογική ευθύνη και αλληλεγγύη κι επίσης αποδείξαμε την πίστη μας σε ένα κοινό μέλλον. Αυτή η συμφωνία στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα ότι η Ευρώπη είναι μία δύναμη που αναλαμβάνει δράση. Διαπραγματευτήκαμε για τα χρήματα, αλλά βεβαίως είναι πολλά περισσότερα από τα χρήματα, αφορά τους εργαζόμενους, τις οικογένειές τους, τις δουλειές τους, την υγεία τους. Είναι η πρώτη φορά που ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός είναι άμεσα συνδεδεμένος με τους στόχους για το κλίμα. Είναι η πρώτη φορά που ο σεβασμός του κράτους δικαίου είναι από τα βασικά κριτήρια για δαπάνες του προϋπολογισμού».

Ο Μισέλ κατέληξε ότι «το μήνυμα που στέλνουμε είναι ένα μήνυμα εμπιστοσύνης και είναι ένα μήνυμα απαραίτητο σε μία στιγμή κατά την οποία η Ευρώπη και ο κόσμος έχουν χτυπηθεί από μία κρίση άνευ προηγουμένου».

Από την πλευρά της η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν σημείωσε ότι «πρόκειται για μια ιστορική στιγμή για την Ευρώπη» και επεσήμανε ότι «αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια από τις πιο δύσκολες κρίσεις για την οικονομία και την υγεία, αλλά η Ευρώπη καταφέρνει να αντιμετωπίσει αυτή την κρίση με έναν πραγματικά αποτελεσματικό τρόπο έχοντας εργαστεί πολύ σκληρά κι αυτό θα ωφελήσει τον προϋπολογισμό της ΕΕ, ενώ συνδέει την αλληλεγγύη με την ευθύνη. Αλληλεγγύη γιατί και τα 27 κράτη-μέλη μαζί στηρίζουν το NextGenerationEU και ευθύνη γιατί το NextGenerationEU δεν δείχνει μόνο το δρόμο για έξοδο από την κρίση αλλά επίσης είναι το παράδειγμα για μία πιο ανθεκτική Ευρώπη».

Κ. Μητσοτάκης: "Εύλογος και δίκαιος συμβιβασμός" 

Την ικανοποίησή του για τη συμφωνία που επετεύχθη σήμερα το πρωί στις Βρυξέλλες για το ταμείο Ανάκαμψης μετά από πέντε ημέρες διαπραγματεύσεων εξέφρασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.  «Ήταν ένας εύλογος και δίκαιος συμβιβασμός. Καταλήξαμε σε μια ιστορική συμφωνία», ανέφερε.

Όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός η ελληνική αντιπροσωπεία φεύγει από τις Βρυξέλλες με ένα συνολικό πακέτο που ξεπερνά τα 70 δισ. ευρώ. Από αυτά, όπως είπε ο πρωθυπουργός, τα 19 δισ. αφορούν σε επιχορηγήσεις, τα 12,5 δισ. σε δάνεια και τα υπόλοιπα απο τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.

«Πετύχαμε τελικά σήμερα να έχουμε δρομολογήσει μια πολύ φιλόδοξη αντίδραση, μια αντίδραση που απαντά στο συμμετρικό σοκ που προκαλεί σε όλες τις οικονομίες η πανδημία. Νομίζω ότι είναι μια αντίδραση που δείχνει ότι η Ευρώπη ακούει τη βοή των επικείμενων γεγονότων. Οι περιστάσεις μάς ορίζουν και οι επιλογές μας τελικά μάς καθορίζουν και σήμερα η Ευρώπη έδειξε ότι μπορεί να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Απαντά με ένα Ταμείο Ανάκαμψης 750 δισ. ευρώ και με ένα προϋπολογισμό για τα επόμενα 7 έτη ύψους 1,074 τρισ. ευρώ», δήλωσε ο πρωθυπουργός. 

Για πρώτη φορά η πατρίδα μας αποκτά πρόσβαση σε τόσο φιλόδοξα χρηματοδοτικά εργαλεία. Επιστρέφουμε στην Αθήνα με ένα συνολικό πακέτο το οποίο ξεπερνάει τα 70 δισ. ευρώ, ένα μέγεθος πρωτοφανές για τη χώρα μας, τόνισε ο κ. Μητσοτάκης για να υπογραμμίσει: Καταφέραμε τελικά μέσα από μια διαδικασία αμοιβαίων υποχωρήσεων, συμβιβασμών, πράγματα, τα οποία είναι συνηθισμένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο: να προστατεύσουμε πάνω από όλα τα προγράμματα τα οποία έχουν σημαντικές εθνικές κατανομές. Και βέβαια η Ελλάδα έχοντας πλέον ανακτήσει την αξιοπιστία της σε ευρωπαϊκό επίπεδο κλήθηκε να συμμετέχει και συμμετείχαμε ενεργά σε όλες τις διαπραγματεύσεις που έγιναν τα 4 τελευταία εικοσιτετράωρα. Συμμετείχαμε και εμείς στη συνδιαμόρφωση των ευρωπαϊκών αποφάσεων προς όφελος των πολιτών, για μια απάντηση την οποία στέλνει ενωμένη σήμερα ολόκληρη η Ευρώπη, μια Ευρώπη που δείχνει αλληλεγγύη, στηρίζει την οικονομία και τους πολίτες σε αυτές τις εξαιρετικές συνθήκες», είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός.

Χρ. Σταϊκούρας: Τα 70 δισ. για την Ελλάδα δεν θα συνοδεύονται από μνημόνιο

Το πόσο των 70 δισ. ευρω που μπορεί να αντλήσει η Ελλάδα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και τις άλλες κοινοτικές πήγες δεν θα συνοδεύεται από μνημονιακούς ορούς σύμφωνα με όσα εκτίμησε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Μιλώντας στον ΑΝΤ1 και την εκπομπή «Καλοκαίρι Μαζι» ο κ. Σταϊκούρας εξήγησε ότι τα από τα 70 δισ. ευρω που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τα 32 δισ. θα απορροφηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης (μέσα από επιχορηγήσεις κα δάνεια) ενώ τα υπόλοιπα 38 δισ. ευρώ θα δοθούν μέσα από δράσεις της κοινής αγροτικής πολιτικής και από το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα ανάπτυξης για την περίοδο 2021-2027.

Ο κ. Σταϊκουρας έκανε λόγο για σημαντική χρηματοδότηση προς την χωρά μας για τα επόμενα 6–7 χρόνια. Όπως είπε, τα χρήματα θα δεσμευτούν μέσα στην προσεχή τριετία, ενώ οι εκταμιεύσεις θα γίνουν μέσα σε διάστημα 6-7 χρόνων. Επεσήμανε πως η Ελλάδα θα ακολουθήσει τα όσα ισχύουν και για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που βρίσκονται εκτός δημοσιονομικών στόχων, στάθηκε ιδιαίτερα στο οτι η νέα χρηματοδότηση δεν θα φέρει νέο μνημόνιο στην χώρα μας, αλλά τόνισε με νόημα οτι θα συνεχίσουμε να ενημερώνουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπως άλλωστε γίνεται και σήμερα π.χ για τις δαπάνες που υλοποιούνται στο πλαίσιο της υγειονομικής κρίσης.

Εξάλλου, ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε οτι μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα γίνει και νέα εκταμίευση κρατικών δανείων μεσώ της επιστρεπτέας προκαταβολής 2. Όπως εκτίμησε, οι τράπεζες θα έχουν χορηγήσει το σύνολο των 12.000 δανείων που προγραμματίζονται μεσώ του ΤΕΠΙΧ ΙΙ ενω είναι πιθανό να εκταμιευτεί και το μεγαλύτερο μέρος από το ποσό που έχει δεσμευτεί στο εγγυοδοτικό ταμείο.