Χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας με οφειλές μέχρι 100 ευρώ προς τον ΕΦΚΑ

H πρόβλεψη για ευκολότερη χορήγηση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας (καθώς θα δίνεται για μικρές οφειλές, κάτω των 100 ευρώ προς τον e-ΕΦΚΑ) μαζί με μια σειρά άλλων διατάξεων που διευκολύνουν εργαζομένους και ασφαλισμένους (κατάργηση προεγγραφής μη μισθωτών στον e-ΕΦΚΑ με την έναρξη δραστηριότητας, άδεια μετ’ αποδοχών 10 ημερών στους γονείς παιδιών με σπάνια νοσήματα, επιλογή ασφαλιστικού φορέα για ασφαλισμένους με διπλή ιδιότητα) περιλαμβάνονται στις νέες διατάξεις που ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του e-ΕΦΚΑ που κατατίθεται στη Βουλή.

Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται επίσης και η νομοθετική ρύθμιση που είχε προαναγγείλει το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για την καταβολή των μισθών και των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων στις επιχειρήσεις των οποίων ανεστάλη η λειτουργία στις 25-26 Ιανουαρίου με εντολή δημόσιας αρχής λόγω της κακοκαιρίας "Ελπίς".

Οι σημαντικότερες νέες διατάξεις είναι οι εξής:

1. Χορήγηση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας με οφειλές έως 100 ευρώ στον e-ΕΦΚΑ

Προβλέπεται ότι για τη χορήγηση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας, δεν λαμβάνονται υπόψη βεβαιωμένες προς τον e-ΕΦΚΑ οφειλές του αιτούντος μέχρι του ποσού των 100 ευρώ. Με την προτεινόμενη ρύθμιση διευκολύνεται η χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας για το σύνολο των συναλλασσόμενων με τον e-ΕΦΚΑ, καθώς αντιμετωπίζονται προβλήματα σχετικά με τη λειτουργία του λογισμικού της έκδοσης ασφαλιστικής ενημερότητας που οδηγούν στην καθυστέρηση της χορήγησης του σχετικού αποδεικτικού λόγω οφειλών πολύ χαμηλού ύψους.

2. Κατάργηση προεγγραφής μη μισθωτών στον e-ΕΦΚΑ με την έναρξη δραστηριότητας - Πιο εύκολη η διαδικασία έναρξης ή μεταβολής εργασιών στην Εφορία

Με την προτεινόμενη ρύθμιση καταργείται η διαδικασία της απογραφικής δήλωσης ("προεγγραφής") μη μισθωτών στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και αντικαθίσταται από την απευθείας εγγραφή του πολίτη ως ασφαλισμένου μη μισθωτού, όταν κάνει έναρξη ή μεταβολή εργασιών στην Εφορία. Απλουστεύεται έτσι η διαδικασία έναρξης και μεταβολής εργασιών στην Εφορία, καθώς δεν θα απαιτείται η προηγούμενη λήψη της απογραφικής δήλωσης από τον ασφαλιστικό φορέα. Με τη διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, ο e-Ε.Φ.Κ.Α. θα μπορεί πλέον να υποδέχεται την πληροφορία της έναρξης/μεταβολής, χωρίς να είναι απαραίτητη η προεγγραφή του ασφαλισμένου σε αυτόν, προκειμένου να προχωρήσει σε έναρξη εργασιών στην Εφορία ή προσθήκη νέας δραστηριότητας στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α.

3. Άδεια 10 ημερών μετ’ αποδοχών στους γονείς για σπάνια νοσήματα των παιδιών

Συμπληρώνεται η διάταξη του άρθρου 43 του ν. 4808/2021 (Νόμος για την Προστασία της Εργασίας) που προβλέπει άδεια 10 ημερών μετ’ αποδοχών λόγω σοβαρών νοσημάτων των παιδιών, με πρόβλεψη για τα παιδιά που πάσχουν από σπάνια νοσήματα περιλαμβανόμενα στον κατάλογο ORPHANET. Τα νοσήματα θεωρούνται σπάνια όταν προσβάλουν 5 στα 10.000 άτομα στην κοινότητα, χαρακτηρίζονται από υψηλή ετερογένεια και στην πλειονότητά τους είναι γενετικής φύσης (αυτοάνοσα νοσήματα, συγγενείς δυσπλασίες, κ.λπ.). Υπενθυμίζεται ότι η άδεια αυτή είναι εξαιρετική και δίνεται επιπλέον της άδειας νόσησης τέκνου και της άδειας φροντιστή.

4. Επιλογή ασφαλιστικού φορέα για ασφαλισμένους με διπλή ιδιότητα

Σκοπός της προτεινόμενης διάταξης είναι η παροχή δυνατότητας επιλογής του ενταχθέντα στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέα, στον οποίο θα υπάγονται ασφαλισμένοι, οι οποίοι υπάγονταν σε δύο φορείς κύριας ασφάλισης λόγω ιδιότητας (μηχανικοί, δικηγόροι, ιατροί) μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2016 και κατέβαλλαν διπλές εισφορές παρότι είχαν μία απασχόληση.

Με το άρθρο 20 του ν. 4488/2017 αποσυνδέθηκε η υπαγωγή στην ασφάλιση των δικηγόρων και των μηχανικών από την εγγραφή στους Δικηγορικούς Συλλόγους και στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, αντίστοιχα. Από 1η Ιανουαρίου 2017 οι δικηγόροι και οι μηχανικοί υπάγονται στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α. ως μη μισθωτοί εφόσον προβούν σε έναρξη άσκησης του επαγγέλματος στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και ως έμμισθοι ή μισθωτοί, αντίστοιχα, εφόσον απασχοληθούν σε συγκεκριμένο εντολέα ή εργοδότη, αντίστοιχα. Στη δεύτερη περίπτωση, ανέκυψε ζήτημα για τον αρμόδιο φορέα ασφάλισης από 1.1.2017, ιδίως για πρόσωπα με "κλειστά" βιβλία.

Στον νόμο Κατρούγκαλου δεν υπήρξε πρόνοια για την επιλογή του πρώην φορέα, στον οποίο θα θεωρείται ότι διανύεται ο χρόνος ασφάλισης από 01.01.2017 και έπειτα, εφόσον ο ασφαλισμένος δεν επέλεγε τη συνέχιση της διπλής ασφάλισης, με συνέπεια να ανακύψει ζήτημα στη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού του δικαιώματος.

Με την προτεινόμενη ρύθμιση δίνεται δικαίωμα επιλογής πρώην φορέα στους ασφαλισμένους. Ειδικότερα, με αίτηση του ασφαλισμένου προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. που θα πρέπει να υποβληθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 και θα ανατρέχει στην 1η Ιανουαρίου 2017, οι αιτούντες θα επιλέξουν τον πρώην φορέα, με τις διατάξεις του οποίου θα συνεχίζουν την ασφάλισή τους εντός του e-Ε.Φ.Κ.Α. Αίτηση επιλογής πρώην φορέα θα μπορούν να υποβάλουν και πρόσωπα που έχουν ήδη υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης, προκειμένου να καθοριστεί η αρμόδια εντός του e-Ε.Φ.Κ.Α. υπηρεσία για την επεξεργασία της αίτησης συνταξιοδότησής τους, καθώς και ασφαλισμένοι που έχουν επιλέξει ή επιλέγουν και την προαιρετική καταβολή δεύτερης εισφοράς, δεδομένου ότι και για τους τελευταίους πρέπει να καθοριστεί ο φορέας με βάση τις διατάξεις του οποίου καταβάλλει τις αναλογούσες εισφορές ο εργοδότης.

Σημειώνεται ότι η επιλογή φορέα δεν θα οδηγήσει σε επιστροφή επιπλέον εισφορών που είχαν καταβληθεί ή σε αναζήτηση επιπλέον εισφορών που δεν είχαν καταλογισθεί για το διάστημα από 1η Ιανουαρίου 2017 έως το μήνα της δήλωσης.

5. Κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από το κράτος για τις εταιρείες που έμειναν κλειστές στις 25-26 Ιανουαρίου λόγω "Ελπίς"

Για τις επιχειρήσεις η λειτουργία των οποίων ανεστάλη το διήμερο 25-26 Ιανουαρίου στις περιοχές που τέθηκαν σε κατάσταση ειδικής κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας (Περιφέρειες Αττικής, Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου, Περιφερειακές Ενότητες Βοιωτίας και Εύβοιας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας) προτείνεται ρύθμιση για ανακούφιση των συνεπειών από την αναστολή αυτή τόσο για τους εργαζομένους όσο και για τις επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται η κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό του συνόλου των εισφορών εργαζομένου και εργοδότη και για το σύνολο των κλάδων ασφάλισης για τους οποίους προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης. Για τις ημέρες της αναστολής προβλέπεται επιπλέον η καταβολή των αποδοχών των εργαζομένων από τις επιχειρήσεις. Ο τρόπος, ό χρόνος και η διαδικασία για την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ και οι λεπτομέρειες υποβολής των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων θα ρυθμιστούν με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.