Αντέχουν τα φυτά στο κρύο;

Μία από τις πλέον σημαντικές περιβαλλοντικές καταπονήσεις  που επηρεάζουν την απόδοση και την παραγωγικότητα των φυτών, είναι η επίδραση των χαμηλών θερμοκρασιών.

Η προσαρμογή στις χαμηλές θερμοκρασίες  είναι ένα εξαιρετικά δυναμικό και πολύπλοκο φαινόμενο αντίδρασης των φυτών. Αν και τα φυτά διαφέρουν ως προς την ευαισθησία τους στις χαμηλές θερμοκρασίες, στα εύκρατα είδη οι χαμηλές μεν, αλλά όχι ακραία χαμηλές θερμοκρασίες, προκαλούν σημαντικές μεταβολές στις βιοχημικές και φυσιολογικές διεργασίες που μπορούν ενδεχομένως να βελτιώσουν την ανοχή των φυτών στο ψύχος. Αυτή η προσαρμογή στο ψύχος σχετίζεται με αλλαγές στο πρότυπο έκφρασης των γονιδίων και των πρωτεϊνών. Οι πρωτεΐνες παίζουν τον κύριο ρόλο στις κυτταρικές διεργασίες και εμπλέκονται άμεσα στις αποκρίσεις  των φυτών στις χαμηλές θερμοκρασίες.

Τα φυτά έχουν εξελίξει πολύπλοκα συστήματα για να προσαρμοστούν και να επιβιώσουν σε ακραίες συνθήκες θερμοκρασίας. Κάτω από συνθήκες ψύχους, τα φυτά επάγουν μεγάλο αριθμό γονιδίων που λειτουργούν στην απόκριση και την ανοχή στο στρες. Τα προϊόντα αυτών των γονιδίων λειτουργούν άμεσα για να ενισχύσουν την ανοχή των φυτών στο ψύχος και να ρυθμίσουν τη μεταγωγή σήματος υπό συνθήκες ψυχρής καταπόνησης.  

Το στρες στο κρύο μπορεί να είναι εξίσου καταστροφικό με το θερμικό στρες. Όταν ένα κύτταρο παγώνει, το νερό μέσα σε αυτό διαστέλλεται καθώς μετατρέπεται σε πάγο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ρήξη της κυτταρικής μεμβράνης και να οδηγήσει σε καταστροφή του κυττάρου.

 Τα φυτά ανταποκρίνονται στις χαμηλές θερμοκρασίες ενεργοποιώντας μεταβολικές οδούς που προστατεύουν τα κύτταρα τους από το κρύο και τις συνθήκες παγετού. Μια στρατηγική προστασίας είναι η συσσώρευση σακχάρων, η οποία μειώνει τη θερμοκρασία στην οποία σχηματίζεται ο πάγος, παρόμοια με την επίδραση της προσθήκης αλατιού στους δρόμους. Μια άλλη είναι η παραγωγή πρωτεϊνών που σταθεροποιούν τις μεμβράνες για να τις βοηθήσουν να αντισταθούν στη ρήξη. 

Τα  φυτά αναγνωρίζουν το ψύχος ως δύο διαφορετικά σήματα. Ένα σήμα προκαλείται από μια ταχεία πτώση της θερμοκρασίας και αυτή η οδός σηματοδότησης λειτουργεί τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και της νύχτας. Το άλλο σήμα προκαλείται τόσο από τη γρήγορη όσο και από τη σταδιακή μείωση της θερμοκρασίας, αλλά αυτή η οδός σηματοδότησης λειτουργεί μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας.  

Η παρουσία αυτών των δύο οδών σηματοδότησης υποδηλώνει ότι δύο διαφορετικά συστήματα αισθητήρων μπορεί να λειτουργούν στην αναγνώριση των σημάτων ψυχρής καταπόνησης στα φυτά. Η αναγνώριση των στοιχείων αυτών των συστημάτων αισθητήρων και του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν μπορεί να επιτρέψει στην παραγωγή ειδικών προϊόντων που αυξάνουν την αντοχή των φυτών στο ψύχος.

Παρατηρείται ότι τα φυτά έχουν από τη φύση τους λοιπόν  μηχανισμούς που αντιδρούν στο ψύχος, ώστε να μπορούν να προστατευτούν και να μην επέλθει η καταστροφή των κυττάρων τους. 

Στις σύγχρονες γεωργικές πρακτικές οι παραγωγοί έχουν ενσωματώσει στην καλλιεργητική τους φαρέτρα τα πιο ισχυρά όπλα, τους εξειδικευμένους βιοδιεγέρτες οι οποίοι μπορούν με τη σωστή εφαρμογή τους να αυξήσουν σημαντικά την προστασία των φυτών από το στρες λόγω ψύχους. 

Στην AgriSC οι βιοδιεγέρτες είναι ο πιο ισχυρός τομέας των δραστηριοτήτων της. Επενδύει ιδιαίτερα στους βιοδιεγέρτες, οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί κάτω από εντατική έρευνα, ώστε να αποτελούν εξειδικευμένα εργαλεία στα χέρια του παραγωγού. 

Τα εξειδικευμένα προϊόντα έρευνας έχουν αναπτυχθεί, για να μπορούν να ενεργοποιήσουν τα κατάλληλα γονίδια στα κύτταρα των φυτών, ώστε η απόκρισή τους να ενισχύει τους μηχανισμούς  αντοχής στο περιβαλλοντικό στρες, πέρα από τη φυσική τους αντοχή. 

Στην AgriSC είμαστε πάντα στην ευχάριστη θέση να παρέχουμε οποιαδήποτε πληροφορία χρειάζεται για την ορθή χρήση των βιοδιεγερτών.  

Γράφει η επιστημονική ομάδα της AgriSC – Επιμέλεια Νίκος Μαυρομανωλάκης, Γεωπόνος – Εδαφολόγος, Product Manager AgriSC

 Κάντε κλικ παρακάτω για να δείτε την αντίστοιχη σειρά βιοδιεγερτών της κάθε εταιρίας.

HaifaStim™ | Timac Agro ΛΥΔΑ | Valagro | Italpollina |