Πόλεμος: Η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα

Του Δημήτρη Μιμή

Η μια κρίση φέρνει την άλλη και αυτό είναι γνωστό στους πάντες. Μετά την υγειονομική κρίση ακολουθούν και άλλες κρίσεις όπως πολιτική, οικονομική, ψυχολογική, επισιτιστική, οικολογική κρίση, πόλεμος. Επομένως η σημερινή εμπόλεμη κατάσταση στην Ουκρανία δεν πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη παρά μονάχα ανησυχία. Αυτό που με εντυπωσιάζει, στο τι συμβαίνει σήμερα, με αυτά τα γεγονότα που έχουν παγκόσμιο αντίκτυπο είναι η αβεβαιότητα στην οποία μας βυθίζουν. Σήμερα ζούμε μια ιστορική στιγμή, μια τραγωδία που κανείς δεν γνωρίζει και δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τι πρόκειται να ακολουθήσει. Το μόνο που μπορούμε να πούμε  είναι ότι η ιστορία βρίσκεται σε εξέλιξη όπου όλα είναι πιθανά και δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς να περιμένουμε. Αυτό που δεν έχω καταλάβει ακόμα είναι ποια ιδεολογία έχει ο Πούτιν στο πίσω μέρος του εγκεφάλου του και ποια  ιδεολογία κρύβεται πίσω από τον επεκτατισμό του;        

Ο πόλεμος επανεμφανίστηκε. Ο πόλεμος επέστρεψε στις ειδήσεις. Η στρατιωτική επιχείρηση που ξεκίνησε ο Πούτιν στην Ουκρανία περιγράφεται ως ένας πραγματικός πόλεμος, μια λέξη που ανακάλυψε ξανά μια πραγματικότητα που είχε ξεχαστεί.  

Ήταν να το δούμε και αυτό. Στις ημέρες μας  φαίνεται ότι θα τα δούμε όλα. Ποιος το περίμενε στο 2022 να έχουμε πόλεμο στην αυλή μας; Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία γράφει νέα ιστορία στο παγκόσμιο ημερολόγιο.  Όλη η Ευρώπη συμπαραστέκεται για πρώτη φορά σ΄ ένα λαό που απροκάλυπτα δέχθηκε την επίθεση. Πράγμα που δεν  είδαμε να γίνεται με την επίθεση της Τουρκίας στην Κύπρο. Μήπως αυτό γίνει η αιτία  και άλλοι κοντινοί γείτονες μας σταματήσουν να εποφθαλμιούν μέρη από την πατρίδα μας, λαμβάνοντας υπόψη τους ότι θα συναντήσουν τη σθεναρή αντίσταση  των ευρωπαίων; Όχι, τα πράγματα δεν φαίνεται να δείχνουν κάτι τέτοιο. Οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου μας δεν σταμάτησαν ούτε τις μέρες που η Ρωσία έχει εισβάλει  στην Ουκρανία, αλλά ούτε να περιμένουμε κάτι το ιδιαίτερο με την  συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με τον κ. Ερντογάν.    Άρα να μην τρέφουμε άλλες ψευδαισθήσεις, πάντα είμαστε μόνοι μας και πάντα έτσι θα είμαστε. Τώρα μετά τη σημερινή στάση των Ευρωπαίων στο Ουκρανικό  ζήτημα   ίσως να υπάρξει μια αλλαγή και στα θέματα της Κύπρου και του Αιγαίου   και να το καταλάβουν αυτοί που εποφθαλμιούν  εδάφη και θάλασσες από άλλες χώρες.

Αυτά συμβαίνουν στην πραγματικότητα. Ας δούμε όμως τα πράγματα σε φιλοσοφικό όμως επίπεδο. Τι είναι ο πόλεμος; Πόλεμος είναι μια μονομαχία μεταξύ αντιπάλων που θέλουν να επιβάλουν τη θέληση τους ο ένας στον άλλο. Σύμφωνα με τον Πρώσο στρατηγό της ναπολεόντειας εποχής, Carl von Clausewitz, πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα. Ο στρατηγός αυτός γοητεύει ακόμα και σήμερα όσους επιδιώκουν να σκεπτούν τον πόλεμο. Τους γοητεύει γιατί συνέδεσε τον πόλεμο με την πολιτική. Πως έχει όμως το πράγμα. Ένας, λοιπόν, φαντάζεται ένα στρατηγικό στόχο που πρέπει να επιτευχθεί και αυτός ο στόχος θα καθορίσει τους στόχους του πολέμου και της ειρήνης. Έτσι ο πόλεμος υπόκειται πράγματι σε πολιτικούς σκοπούς. Για παράδειγμα ο αρχηγός ενός κράτους θέτει ένα συγκεκριμένο στόχο που για να τον πετύχει θα χρησιμοποιήσει μέτρα και σταθμά για να ρυθμίσει την κατάσταση και  αυτά τα μέσα είναι σίγουρα στρατιωτικά. 

Όλες αυτές οι καταστάσεις που βιώνουμε τις τελευταίες μέρες που πιστεύω ότι θα έχουν διάρκεια με κάνουν και αναρωτιέμαι, μήπως αντιμετωπίζουμε την κατάρρευση του κόσμου μας; Πολλά  έχουν συσσωρευτεί όπως πανδημία, οικονομική, ψυχολογική, επισιτιστική, οικολογική  κρίση, πόλεμος.