Ήταν εκεί, «όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου»

Του ΚΩΣΤΗ Ε. ΜΑΥΡΙΚΑΚΗ

«Ο Πρόεδρος ήταν απελπισμένος. Αισθανόμενος ότι ο χρόνος τελείωνε, είχε ζητήσει από τους εξ απορρήτων συμβούλους του, να καταρτίσουν μια λίστα με τις πολιτικές επιλογές του. Δεν ήταν ιδιαίτερα θρησκευόμενος, αλλά καθώς το φως της ημέρας παραδινόταν σιγά σιγά στο σκοτάδι της επερχόμενης αμφιλύκης έξω από το Λευκό Οίκο που εκκενώνονταν γρήγορα, έπεσε στα γόνατά του και προσευχήθηκε με λυγμούς, λυγίζοντας τόσο που σχεδόν έσπασε τη γροθιά του στο πάτωμα. «Τι άραγε έχω κάνει;» μούγκρισε κοιτώντας το είδωλό του μέσα στο μαρμάρινο δάπεδο. Τι είχε συμβεί;  Όταν ο Πρόεδρος ζήτησε, το FBI να τον διευκολύνει αφήνοντας ένα πιστόλι σ’ ένα συρτάρι του γραφείου του, ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, κάλεσε τους γιατρούς του Προέδρου και διέταξε να αφαιρεθούν όλα τα υπνωτικά και ηρεμιστικά χάπια από το Οβάλ Γραφείο, ώστε να διασφαλιστεί ότι ο Πρόεδρος δεν θα είχε τα μέσα για να αυτοκτονήσει».

Η πτώση του Ρίτσαρντ Νίξον το καλοκαίρι του 1974, ήταν όπως οι δημοσιογράφοι της Washington Post, B. Woodward και C. Bernstein γράφουν στο βιβλίο τους «The Final Days» ως συνέχεια εκείνου με τίτλο «All the President's Men» (όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου),  ένα από τα πιο δραματικά γεγονότα στην αμερικανική ιστορία. Τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς, το γνωστό σκάνδαλο Watergate ανάγκασε το Νίξον, ο οποίος αποδεδειγμένα είχε καλύψει όλες τις πτυχές του σκανδάλου, να παραιτηθεί. Στη συνέχεια κατηγορήθηκαν είκοσι εννέα άτομα που ήταν στενά συνδεδεμένα με το άμεσο περιβάλλον του. Από τους κορυφαίους βοηθούς και συμβούλους του, συμπεριλαμβανομένου και του Γενικού Εισαγγελέα Τζον Μίτσελ, πήγαν στη φυλακή. Ο ίδιος ο Νίξον ωστόσο διέφυγε της δίωξης και της τιμωρίας, επειδή ο διάδοχός του Τζέραλντ Φορντ του απένειμε χάρη τον Σεπτέμβριο του 1974.

Το σκάνδαλο που συγκλόνισε πριν από σχεδόν μισόν αιώνα την παγκόσμια υπερδύναμη, μπροστά στις εικόνες που κατακλύζουν τη διεθνή επικαιρότητα τις τελευταίες ώρες, μοιάζει παρωνυχίδα. Μοιάζει να ωχριά. Οι εικόνες εισβολής, που έχουν να συμβούν για πάνω από δυο αιώνες στον ομφαλό της γης, αν κρίνουμε από τις πλέον εκφραστικές φωτογραφίες, περίεργων ανθρωπίνων όντων, στην καλύτερη περίπτωση ανθρωποειδών, θα πρέπει να κάνουν την ανθρωπότητα να ανησυχεί. Όχι γιατί αξίζει οίκτος σε στρατιές «ψεκασμένων Ταλιμπάν» της υπερδύναμης που άγονται, φέρονται και φανατίζονται από τον έτσι κι αλλιώς παρανοϊκό άνθρωπο που έφερε τον τίτλο του πλανητάρχη για μια τετραετία. Αλλά γιατί οι οικουμενικές αξίες που σηματοδοτεί η χώρα σύμβολο του Νέου Κόσμου, πέρα από τον μεγάλο ωκεανό, δοκιμάζονται τόσο οικτρά, τόσο απίστευτα.

Μέχρι χτες, ο συντάκτης αυτών των γραμμών, πίστευε ότι μόνον στην τραγική χώρα νοτίως του Αίμου, υπήρχαν οι «ψεκασμένες στρατιές» όπως τις ζούμε καθημερινά στον πρωτόγνωρο πόλεμο κατά της πανδημίας. Όπως εκείνες του θεοκρατικού σκοταδισμού. Των στυγερών ρασοφόρων, επαγγελματιών του παγκαριού και της εμπορευματοποιημένης Ορθοδοξίας που σπεύδουν με το μεσαιωνικό τους φανατισμό και φαρισαϊσμό να πολλαπλασιάζουν τα θύματα αυτού του πολέμου που ζει η χώρα και η ανθρωπότητα. Μέχρι χτες πίστευε ότι μόνο στη χώρα, ατυχώς, που έλαμψε το πνεύμα και ο ορθός Λόγος, ενδημούν τα ποικιλώνυμα φασιστοειδή και η παράνοια όλων των αποχρώσεων, των τύπων και των εκφάνσεων. Όμως έσφαλε. Στη χώρα πέραν του Ατλαντικού, χώρα σύμβολο της Ελευθερίας και όλων των θετικών κατακτήσεων του ανθρωπίνου είδους, μπορεί να συμβαίνουν πρωτόγνωρες και πρωτόγονες καταστάσεις, από εκθετικά σε σχέση με τη χώρα μας «ψεκασμένους».

Κανένας Αμερικανός Πρόεδρος δεν έχει κατηγορηθεί ποτέ για ποινικό αδίκημα. Όμως, καθώς ένας για πρώτη φορά απερχόμενος ψυχικά διαταραγμένος αμερικανός Πρόεδρος, ο Ντόναλντ Τραμπ, αγωνίζεται για να κρατήσει την εξουσία, ακόμη και με καθοδηγούμενα (στην κυριολεξία) πραξικοπήματα της Τρέλας, Στάσεις και αιματηρά ανακτορικά ρεσάλτα που θυμίζουν Βυζαντινούς Αυτοκράτορες και Οθωμανούς Σουλτάνους περασμένων αιώνων, επιβεβαιώνει ότι κανένας αποχαιρετισμός στον κόσμο δεν είναι τόσο βαρύς, όσο ο αποχαιρετισμός της δύναμης της εξουσίας, όταν είσαι παρανοϊκός. Αλλά επιβεβαιώνει όμως και τις ανησυχίες της ανθρωπότητας για το πόσο ακραία μπορεί να εξευτελιστούν και να δοκιμαστούν αρχές και αξίες της Δημοκρατίας στις ελεύθερες κοινωνίες.

Τα ερωτήματα που εγείρονται πλέον είναι εάν ο απερχόμενος Πρόεδρος και οι γύρω του θα εξακολουθούν να καλύπτονται από το τεκμήριο ασυλίας που τους περιβάλλει ακόμη για λίγες ημέρες. Δεδομένου ότι μέχρι και τη διάρκεια των εκλογών  διεξάγονταν περισσότερες από δώδεκα έρευνες και αστικές αγωγές που αφορούσαν τον Τραμπ, μετά και τα χτεσινά απρόβλεπτα και πρωτόγνωρα γεγονότα με μοναδικό ηθικό αυτουργό τον ίδιο,  οι νέες αμερικάνικες Αρχές θα μπορούσαν να εφαρμόσουν τη Λογική και το Νόμο πέρα από την επιείκεια της Δημοκρατίας, εκείνη που απόλαυσε ο Νίξον πριν από μισόν αιώνα. Αρκετοί αναλυτές σε αμερικάνικα και διεθνή μέσα είχαν προβλέψει σε ανύποπτο χρόνο ότι «αν ο Τραμπ χάσει, θα έχουμε μια κατάσταση που δεν θα είναι παρόμοια με εκείνη του Νίξον, θα ζήσουμε πρωτόγνωρα γεγονότα». Δυστυχώς επαληθεύτηκαν. Ο Τραμπ επέζησε αλώβητος από μια τεράστια κατηγορία, από δύο διαζύγια, έξι χρεοκοπίες, είκοσι έξι κατηγορίες για σεξουαλική συμπεριφορά και περίπου τέσσερις χιλιάδες αγωγές. Λίγοι άνθρωποι έχουν αποφύγει τόσες θύελλες, έχοντας στην κυριολεξία το κοκαλάκι της νυχτερίδας. Η χτεσινή όμως εισβολή στο Καπιτώλιο, ως αποκορύφωμα ενός προαναγγελθέντος χρονικού, καθοδηγούμενο από τον ίδιο εδώ και πολύ καιρό, που θυμίζει ανακτορικές μεσαιωνικές σφαγές για διατήρηση ελέω Θεού Δυναστειών, εγείρει ένα τεράστιο ερώτημα:

Θα τον φέρει αντιμέτωπο με τη Δικαιοσύνη για όλα τα εγκλήματα που έχει διαπράξει κατά της χώρας του; Για να μην πούμε κατά της ανθρωπότητας. Το μεγαλείο μιας μεγάλης και ιστορικής Δημοκρατίας δεν βασίζεται μονάχα στην παραγραφή και στη λήθη. Κυρίως βασίζεται στη Νέμεσι. Τα Ιωνικά κιονόκρανα του Καπιτωλίου αυτό υπαγορεύουν στον καινούργιο πλανητάρχη. Έτσι για να μην επαναλαμβάνονται οι τραγωδίες της Ιστορίας. Πολλώ δε μάλλον, ιστορίες (κυριολεκτικά) της Τρέλας.

(*) Ο τίτλος της επιφυλλίδας είναι δανεισμένος από το γνωστό αμερικανικό πολιτικό θρίλερ παραγωγής 1976 «Όλοι οι άνθρωποι του Προέδρου» (All the President's Men) σε σκηνοθεσία του Alan J. Pakula, με πρωταγωνιστές τους Dustin Hoffman  και Robert Redford,  βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο των δημοσιογράφων Carl Bernstein και Bob Woodward που ερεύνησαν το σκάνδαλο Watergate για την εφημερίδα «The Washington Post».