Ηγετικότητα Μητσοτάκη

Του Γιώργου Πανταγιά*


Οι ηγεσίες αποδεικνύουν την αξία τους όταν καλούνται να αντιμετωπίσουν μεγάλες κρίσεις. Τότε αξιολογείται η ικανότητα, η αποφασιστικότητα, η αποτελεσματικότητά τους. Τα παραδείγματα πολλά, σε διεθνές και σε εθνικό επίπεδο. Στην εγχώρια σκηνή καταγράφονται περιπτώσεις με εξαιρετικά ηγετικά προσόντα. Αλλά και άλλες, που δεν ανταποκρίθηκαν στοιχειωδώς στον ρόλο τους.

Ο Βρετανός καθηγητής του LSE Κέβιν Φέδερστον, στο βιβλίο  του «Έλληνες Πρωθυπουργοί - Το παράδοξο της εξουσίας» που κυκλοφορεί και στα ελληνικά, μελετά τους πρωταγωνιστές της Μεταπολίτευσης, κρίνοντας το πολιτικό βάθος τους, τη διανοητική υποδομή, καθώς και τη διαχειριστική τους επάρκεια.

Πράγματι, στη σύγχρονη Ιστορία αποκαλύφθηκαν η ικανότητα του Κωνσταντίνου Καραμανλή με την καθοριστική συνδρομή του στην αναίμακτη μετάβαση στο δημοκρατικό πολίτευμα. Η αποφασιστικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου, όταν το 1993 πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα υποστήριξε ότι: «Ή το Έθνος θα εξαφανίσει το χρέος της χώρας. Ή το χρέος θα  αφανίσει το Έθνος». Η αξία του Κώστα Σημίτη, όταν απέτρεψε μια βέβαιη πολεμική αναμέτρηση, στην κρίση των Ιμίων, λίγες μέρες μετά την ορκωμοσία του.

Στην τωρινή συγκυρία ο Κυριάκος Μητσοτάκης κλήθηκε να αντιμετωπίσει δύο απρόσμενες περιπέτειες: τον Έβρο και τον κορωνοϊό. Η αντίδρασή του υπήρξε αστραπιαία. Τα αντανακλαστικά του λειτούργησαν άμεσα. Το κυριότερο, με τους χειρισμούς του επέδειξε την απαιτούμενη υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα. Το μοντέλο διακυβέρνησης που υιοθέτησε, αντιλαμβάνεται την πολιτική ως Τεχνικό Δελτίο Έργου.

Ειδικότερα για την πανδημία, επιδεικνύοντας στοχοπροσήλωση, προέταξε συγκεκριμένο επιχειρησιακό σχέδιο. Συγκρότησε μια επιτελική ομάδα, από πολιτικά στελέχη και ειδικούς. Επιστράτευσε άξιους επιστήμονες, με κορυφαίο τον λοιμωξιολόγο Σωτήρη Τσιόδρα. Πολιτευόμενος με πραγματισμό, έλαβε εγκαίρως τα απαραίτητα μέτρα για να δώσει τη μάχη εναντίον του θανατηφόρου ιού και των συνεπειών του. 

Μαζί με την προστασία της υγείας προέκρινε τη στήριξη της οικονομίας, των επιχειρήσεων και των εργαζομένων.  Η συμμετοχή για πρώτη φορά της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης συνιστά επιτυχία. Επιπλέον, μιλώντας για την επόμενη μέρα δεν απέκρυψε τις τεράστιες δυσκολίες. Ο λόγος του, πειστικός για τους κινδύνους και τις απειλές. Οι παρεμβάσεις του, λελογισμένες και αξιόπιστες.  

Εξίσου σημαντικό είναι και το ότι υπερέβη τις αγκυλώσεις και εμμονές του κόμματός του. Καθώς και του συντηρητικού ακροατηρίου της ΝΔ. Ο τρόπος διαχείρισης  των αντιδράσεων της Εκκλησίας, αναμφίβολα, πιστώνεται θετικά στον πρωθυπουργό.

Το συγκριτικό του πλεονέκτημα είναι ότι διατηρώντας προνομιακή σχέση με τον ζωτικό χώρο του Κέντρου, απευθύνεται στο ευρύτερο εκλογικό σώμα. Υιοθετώντας μετριοπαθή πολιτική ατζέντα, με κυρίαρχα ζητήματα την ασφάλεια και την αλληλεγγύη, απαντά στην εύλογη ανησυχία μεγάλου τμήματος της κοινής γνώμης. Έτσι, τελικά, αποσπά και τη συναίνεση της αντιπολίτευσης. Το σημαντικότερο, μεταβάλλει τους κανόνες του πολιτικού ανταγωνισμού.

Ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να κατανοεί ότι η νέα πραγματικότητα επιβάλλει την αναπροσαρμογή της στρατηγικής του. Το πολιτικό κεφάλαιό του καθιστά αναγκαία τη συγκρότηση νέου λόγου, που θα βρίσκεται σε αντιδιαστολή με τις ιδεοληπτικές εμμονές και τις αναχρονιστικές απόψεις μιας παλιάς Αριστεράς. Η πλειοδοσία σε επιμέρους αιτήματα δεν θεμελιώνει εναλλακτική πρόταση. Αντιθέτως, αποτελεί παρωχημένη συνδικαλιστική πρακτική.

Η ενίσχυση της ηγετικότητας του Μητσοτάκη βάζει ψηλά τον πήχυ και για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στην εποχή μας η ηγετικότητα απαιτεί συγχρονισμό με τις νέες ανάγκες και προκλήσεις. Χρειάζεται βαθιά γνώση και εμπειρία. Ελκυστικό σχέδιο και πειστική πράξη. Και κυρίως διαχειριστική επάρκεια. Άλλωστε, σε περιόδους κρίσης και οριακές στιγμές οι πολίτες προσβλέπουν σε ισχυρές και αποτελεσματικές ηγεσίες.

^* Συμβούλου Στρατηγικής και Επικοινωνίας. 

Προέδρου & Διευθύνοντος Συμβούλου της POLITY A.E.