Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων

Το βραβείο Goncourt 2021 δόθηκε την Τετάρτη 3-11-2021 στον 31 χρονο  Σενεγαλέζο συγγραφέα Mohamed Mbougar Sarr, για το μυθιστόρημα του  “La plus secrete memoire des hommes” ( Μετ. Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων). Η ανακοίνωση έγινε ξανά με τον πατροπαράδοτο τρόπο, στο περίφημο εστιατόριο Drouant   στο κέντρο του Παρισιού.  

Ο Mohamed Mbougar Sarr είναι ο πρώτος συγγραφέας από την υποσαχάρια Αφρική που λαμβάνει αυτό το μεγάλο λογοτεχνικό βραβείο και που αμέσως μετά την βράβευση του δήλωσε τα εξής: Είμαι πολύ χαρούμενος, πολύ ευγνώμων και πολύ συγκινημένος. Η Ακαδημία Goncourt στέλνει ένα ενδιαφέρον και σημαντικό μήνυμα σ΄ ολόκληρο τον κόσμο. Περιμένω μια παράδοση φιλοξενίας. 

Το   βραβείο Goncourt είναι ένα από τα πιο σημαντικότερα βραβεία της γαλλικής λογοτεχνίας και απονέμεται κάθε χρόνο στις αρχές Νοέμβρη στο συγγραφέα καλύτερου πεζού έργου μυθοπλασίας της χρονιάς.

Ο Mohamed Mbougar Sarr, αφού προηγουμένως έχει προσεγγίσει, μέσα από τα έργα του, το θέμα της ομοφυλοφιλίας, των τζιχαντιστών και της μετανάστευσης, μας έδωσε το τέταρτο μυθιστόρημα του  «Η πιο μυστική μνήμη των ανθρώπων». Μέσα σ΄ αυτό το πολυφωνικό μυθιστόρημα φαίνεται να υποδηλώνει ότι η λογοτεχνία μπορεί σε κάθε περίπτωση ν΄ αποκλείσει μια εναλλακτική στον ανταγωνισμό μεταξύ της ευρωπαϊκής και αφρικανικής ηπείρου. 

Ως προς το περιεχόμενο του έργου αυτό τοποθετείται στην ατμόσφαιρα των μετααποικιακών μελετών που τον τελευταίο καιρό ανθούν στη Γαλλία. ‘Έτσι με ήρωα ένα Σενεγαλέζο συγγραφέα που το 2018 ανακαλύπτει ένα βιβλίο του 1938 γραμμένο από έναν μαύρο συγγραφέα που είχε προκαλέσει σκάνδαλο για την εποχή  του. Η ιστορία ξεδιπλώνεται μέσα από ενσωματωμένες αφηγήσεις που εναλλάσσονται, όπως αποσπάσματα ημερολογίων, άρθρα, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που διαδραματίζονται σε διάφορες ιστορικές περιόδους αλλά και σε αρκετές πόλεις όπως Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, Κατοχή, δεκαετία του ΄30, στο Παρίσι, Ντακάρ, Άμστερνταμ, Μπουένος Άιρες. 

Ο Mohamed Mbougar Sarr, πριν λάβει το βραβείο  Goncourt 2021 είχε συγκεντρώσει πολλά βραβεία στην πατρίδα του Σενεγάλη για τη φιλοσοφία, την ιστορία και  την νεανική γαλλόφωνη γραφή. Να σημειώσουμε ότι συνέχισε τις σπουδές του στο   Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales,  σπουδές που φυσικά τον επηρέασαν στην θεματολογία των βιβλίων του. Όπως είπε μετά τη βράβευση του  ήθελε πολύ να ζήσει τι σημαίνει λογοτεχνία  σε επαφή με τη ζωή και την ιστορία και δεν ήθελε να το κάνει με ένα τρόπο  άγονο, θεωρητικό, ακαδημαϊκό. Το μήνυμα που στέλνει προς όλους, κυρίως Αφρικανούς είναι να τους πει ότι ο χώρος τους κα  η γλώσσα τους είναι  δικός τους και ότι  μπορούν να κάνουν  τη φαντασία τους να κατοικεί  με τον πιο όμορφο και ευαίσθητο τρόπο και ότι τίποτα δεν τους απαγορεύεται. Ας περιμένουμε λοιπόν το βιβλίο και στη πατρίδα μας για να το απολαύσουμε.