Η κουλτούρα της οθόνης

Του Δημήτρη Μιμή

Συνέπειες λόγω του κορωνοϊού δεχόμαστε  καθημερινά. Μεμονωμένα άτομα, ομάδες ατόμων, επαγγελματικές ομάδες, τουρισμός, εστιατόρια, φορείς κ.α. όλοι βρισκόμαστε στη σφαίρα του ενδιαφέροντος του κορωνοϊού.  Έτσι και ο πολιτισμός έχει δεχτεί μεγάλο πλήγμα σε σημείο μάλιστα να παρουσιάζονται στα άτομα ψυχικές διαταραχές σε συνδυασμό βέβαια και με άλλες βασικές στερήσεις του ανθρώπου. Όλοι οι πολιτιστικοί χώροι, όπου διαδραματίζονται οι πολιτιστικές δράσεις, παραμένουν κλειστοί. Ούτε μία δημιουργία ούτε μία δράση πολιτιστικής κληρονομιάς και όλα αυτά, φαίνεται  να οφείλονται  στον κορωνοϊό. Από τη μια πλευρά αυτό αποδεικνύει περίτρανα ότι, ο πολιτισμός στη σημερινή κυβέρνηση δεν είναι στις προτεραιότητες της. Όλα έχουν αφεθεί στην μικρή οθόνη του υπολογιστή μας  επιτρέποντας μας  να  αναπτύσσουμε μια κουλτούρα της οθόνης.   Από την άλλη όμως, τι να κοιτάξουμε την πολιτιστική δημιουργία και κληρονομιά  ή την υγεία του λαού.  Απ΄ ότι καταλαβαίνουμε είναι δύσκολο ν΄ απαντήσουμε στο ποιος ευθύνεται για την έλλειψη πολιτιστικών δράσεων την περίοδο αυτή και δεν   θα ήταν δημιουργικό σήμερα  να αναφερθούμε σ΄ ένα τέτοιο θέμα.   

Σίγουρα, σήμερα εν μέσω πανδημίας πραγματοποιούνται πολιτιστικές δράσεις κυρίως διαδικτυακά. Αυτό όμως είναι μια έκτακτη πολιτιστική ανάγκη που αποκαλύπτει μια ψυχρή πραγματικότητα. Στις συγκεκριμένες διαδικτυακές   πολιτιστικές  δράσεις δεν υπάρχει  άμεση επαφή του ακροατή-θεατή με τους δημιουργούς της πολιτιστικής δράσης, με αποτέλεσμα να έχουμε μια παθητικότητα από τους ακροατές-θεατές. Τι ικανοποίηση  να πάρουμε από μια πράξη μέσα από μια οθόνη; πώς όλες οι αισθήσεις μας να βρουν μια αλληλοεπίδραση  και επικοινωνία με τον καλλιτέχνη ώστε να βρεθεί μια μάθηση και διέξοδος; Πώς να γίνουμε καλύτεροι, πώς να μεταφέρουμε στα παιδιά μας την κουλτούρα μας όταν είμαστε στημένοι μπροστά σε μια οθόνη χωρίς να επικοινωνούμε με τις αισθήσεις μας με τον καλλιτέχνη αλλά κυρίως χωρίς να επικοινωνούμε με τα παιδιά μας. 

Η τάση που παρατηρώ, μέσα στην πανδημία, είναι η εξερεύνηση από τους ανθρώπους, νέων ψηφιακών χρήσεων με σκοπό την αναπλήρωση της μεγάλης απουσίας των ζωντανών πολιτιστικών δράσεων. Μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια του  πρώτου  περιορισμού  μας, δείχνουν ότι ο πληθυσμός έχει αυξήσει περισσότερο τη χρήση των κοινωνικών δικτύων. Από γνωστούς και φίλους αντλώ πληροφορίες που δείχνουν ότι έχουν αυξήσει περισσότερο την κατανάλωση της χρήσης κοινωνικών δικτύων. Αυτό φαίνεται  από το ότι ο ψηφιακός εξοπλισμός  επηρεάστηκε λιγότερο από την κρίση υγείας. 

Πιστεύω ότι όλα αυτά, μετά από τον περιορισμό μας και όταν πλέον γυρίσουμε σε κανονικές φυσιολογικές συνθήκες, θα τα έχουμε ξεχάσει και θα επανέλθουμε στο φυσικό μας κόσμο. Όλα αυτά που σήμερα εφαρμόζουμε λόγω της πανδημίας θα εφαρμόζονται μονάχα από τις μικρές ηλικίες αλλά και ηλικιωμένους, όπως γινόταν άλλωστε στα χρόνια. Μη φθάσουμε στο σημείο να μη μιλάμε μεταξύ μας.