Όταν αναφερόμαστε στην χοληστερόλη εννοούμε το λιπίδιο που όταν βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στο αίμα επιβαρύνει το καρδιαγγειακό μας σύστημα. Λίγο πολύ όλοι γνωρίζουμε ότι για την μείωση της θα πρέπει να αποφεύγουμε το πολύ κόκκινο κρέας, τις πέτσες, το ορατό λίπος, τα τυριά, τα εντόσθια κ.λ.π.
Από την Επιστημονική Ομάδα του Διατροφολόγου Ευάγγελου Ζουμπανέα και τον Ανδρέα Κωνσταντίνου/Διαιτολόγο- Διατροφολόγο (www.diatrofi.gr)
Λίγοι όμως είναι αυτοί που ξέρουν ότι υπάρχουν τρόφιμα χωρίς χοληστερόλη τα οποία την αυξάνουν περισσότερο από κάποια άλλα που έχουν χοληστερόλη. Επιπλέον, αξίζει να αναφερθούμε σε κάποια «παρεξηγημένα» τρόφιμα, όπως για παράδειγμα στα αβγά και στις γαρίδες, τα οποία παρόλο που εμπεριέχουν αρκετή χοληστερόλη, τελικά δεν την επηρεάζουν τόσο όσο νομίζαμε στο παρελθόν.
Υπάρχουν τρόφιμα που από την φύση τους δεν περιέχουν καθόλου χοληστερόλη όπως για παράδειγμα είναι η πατάτα, το κολοκύθι, η μελιτζάνα ανεξαρτήτως μορφής που θα τα καταναλώσουμε. Για παράδειγμα, ούτε η βραστή πατάτα έχει χοληστερόλη, ούτε η τηγανιτή. Όταν όμως το τρόφιμο τηγανίζεται τότε συμβαίνει μια αλλαγή στην δομή του ελαίου που θερμαίνεται: Τα cis λιπαρά οξέα που βρίσκονται στο λάδι μετατρέπονται σε trans. Αυτά τα πολύ κακής ποιότητας λιπαρά περνάνε στο τηγανισμένο τρόφιμο και προκαλούν αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα. Και το χειρότερο είναι ότι όσο περισσότερες φορές χρησιμοποιείται το συγκεκριμένο λάδι τόσο μεγαλύτερες είναι οι ποσότητες των trans λιπαρών οξέων που προστίθενται σ’ αυτό. Δεν θα έχει πραγματικά καμία σημασία αν σε ένα φαστφουντάδικο αποφύγετε το γύρο θέλοντας να μειώσετε την ποσότητα της χοληστερόλης που θα προσλάβετε και επιλέξετε πατατόπιτα ή μπιφτέκι λαχανικών. Το λάδι μέσα στο οποίο τηγανίζονται αυτά τα τρόφιμα θα σας δημιουργήσουν το ίδιο ή και χειρότερο πρόβλημα στην χοληστερόλη σας όπως θα έκανε και ένας γύρος.
Οι περισσότερες σοκολάτες δεν περιέχουν χοληστερόλη όμως είναι πολύ πλούσιες σε κορεσμένα λιπαρά. Μια σοκολάτα των 100γρ δίνει κατά μέσο όρο 15γρ κορεσμένου λίπους(10γρ-20γρ) την ώρα που η σύσταση σε μια δίαιτα 2000 θερμίδων είναι να μην ξεπερνιούνται τα 20γρ σε κορεσμένο λίπος. Γι’ αυτό θα πρέπει πάντα να κοιτάμε την διατροφική ετικέτα και να επιλέγουμε αυτή με το λιγότερο κορεσμένο λίπος. Ανάλογη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στα δημητριακά πρωινού τα οποία επίσης δεν έχουν χοληστερόλη αλλά κάποια από αυτά μπορεί να είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά.
Ακόμα και αν συγκρίνουμε τρόφιμα μεταξύ τους τα οποία έχουν χοληστερόλη θα συμπεράνουμε ότι η περιεκτικότητα της στο τρόφιμο δεν έχει και τόση μεγάλη σημασία. Για παράδειγμα στα 100γρ μπριζόλας εμπεριέχονται 84mg χοληστερόλης, σε ένα αβγό βραστό 190mg και στα 100γρ γαρίδας 81mg. Με μια πρώτη ανάγνωση φαίνεται ότι το αβγό δίνει διπλάσια χοληστερόλη από την μπριζόλα και τις γαρίδες. Όμως αν ελέγξουμε τα κορεσμένα λιπαρά θα δούμε ότι η μπριζόλα θα δώσει 6,9γρ, το αβγό 1,5γρ και οι γαρίδες 0,4γρ. Παρόλο που η μπριζόλα δίνει την μισή χοληστερόλη από ότι το αβγό και περίπου την ίδια με τις γαρίδες, τελικά επηρεάζει πολύ περισσότερο την χοληστερόλη στον οργανισμό μας διότι περιέχει 5 φορές περισσότερα κορεσμένα λιπαρά από ότι το αβγό και 17 φορές περισσότερα από ότι οι γαρίδες!
Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο δεν έχει νόημα να μετράμε τα τρόφιμα ανάλογα με την περιεκτικότητα τους σε χοληστερόλη αλλά ανάλογα με την ποιοτική τους ανάλυση σε λιπαρά. Τα κορεσμένα λιπαρά οξέα και τα τρανς λιπαρά οξέα ευθύνονται για την αύξηση της χοληστερόλης πολύ περισσότερο από την χοληστερόλη αυτή καθ’ αυτή που βρίσκεται στα τρόφιμα.
