Νέες ελπίδες για τον "παιδικό" διαβήτη από πειραματική ανοσοθεραπεία

Δύο νέες πειραματικές θεραπείες δημιουργούν ελπίδες για μελλοντικά νέα «όπλα» στην αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 1 («παιδικού»).

Από τη μία, αποδείχθηκε ασφαλής και πολλά υποσχόμενη η πρώτη κλινική δοκιμή μιας πρωτοποριακής ανοσοθεραπείας, η οποία «επανεκπαιδεύει» το ανοσοποιητικό σύστημα, ώστε να επιβραδύνει την την εξέλιξη του διαβήτη τύπου 1. Η δοκιμή έγινε στη Βρετανία σε μικρό αριθμό ασθενών, οι οποίοι δεν εμφάνισαν κάποια παρενέργεια.

Από την άλλη, η αμερικανική εταιρεία Viacyte ανακοίνωσε ότι δύο ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 είναι οι πρώτοι που δέχθηκαν εμφυτεύματα από εμβρυικά βλαστοκύτταρα. Το εμφύτευμα, με την ονομασία PEC-Direct, που έχει μέγεθος πιστωτικής κάρτας, εισάγεται κάτω από το δέρμα στο μπράτσο.

Στόχος είναι όταν αυξάνεται το σάκχαρο του αίματος, τα κύτταρα των εμφυτευμάτων να αντικαθιστούν τα κατεστραμμένα κύτταρα του παγκρέατος και να απελευθερώνουν την ορμόνη ινσουλίνη, ώστε να αποκαθιστούν τα φυσιολογικά επίπεδα του σακχάρου.

Ο διαβήτης τύπου 1 είναι μια αυτοάνοση πάθηση, η οποία προκαλείται από την καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη, με συνέπεια να καθίσταται αδύνατη η ρύθμιση του σακχάρου σε φυσιολογικά επίπεδα.

Η ανοσοθεραπεία που δοκιμάσθηκε σε 27 άτομα, έδειξε σημάδια επιβράδυνσης της νόσου, αλλά θα πρέπει να ακολουθήσει δοκιμή σε περισσότερους ασθενείς. Αν αποδειχθεί επιτυχής, ίσως μια μέρα οι διαβητικοί απαλλαχθούν από το βάρος των ενέσεων ινσουλίνης - κάτι που ισχύει και για τη θεραπεία με τα εμφυτεύματα.

Προς το παρόν, πάντως, είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα κατά πόσο η νέα ανοσοθεραπεία όντως μπορεί να «φρενάρει» το διαβήτη. Οι 27 ασθενείς, που είχαν διαγνωσθεί με διαβήτη τύπου 1 τις τελευταίες 100 μέρες, έκαναν τη θεραπεία (έγχυση ενός πεπτιδίου προ-ινσουλίνης που μετά μετατρέπεται σε κανονική ινσουλίνη) κάθε δύο ή τέσσερις εβδομάδες επί ένα εξάμηνο.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή κλινικής ανοσολογίας Μαρκ Πίκμαν του King's College του Λονδίνου, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό "Science Translational Medicine".

Όπως είπε ο Πίκμαν, «αν όλα πάνε καλά, σε πέντε έως δέκα χρόνια μπορούμε να έχουμε ένα νέο φάρμακο». Αυτό θα χορηγείται στα παιδιά που αρχίζουν να εμφανίζουν τη νόσο, καθώς και σε κάθε άνθρωπο με υψηλό γενετικό κίνδυνο για διαβήτη τύπου 1.

Ο διαβήτης τύπου 1 μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά συνήθως πριν από την ηλικία των 40 ετών και ακόμη συχνότερα στην παιδική ηλικία. Περίπου το 10% των διαβητικών έχουν τον τύπο 1, ενώ οι υπόλοιποι έχουν διαβήτη τύπου 2, που συνήθως εμφανίζεται σε μεγαλύτερη ηλικία και σχετίζεται με τον τρόπο ζωής, τη διατροφή και την παχυσαρκία.

Περίπου 422 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έχουν διαβήτη τύπου 1 και 2. Ο διαβήτης τύπου 1 εμφανίζει συνεχή αύξηση στην Ευρώπη, με ρυθμό περίπου 4% ετησίως μεταξύ των παιδιών και των εφήβων, για λόγους που δεν είναι σαφείς.