Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ακοής, στις 3 Μαρτίου, όπως την όρισε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.), ήρθαν στη δημοσιότητα πρόσφατες μελέτες για τη βαρηκοΐα, οι οποίες δείχνουν ότι, η βαρηκοΐα ανάλογα με τον βαθμό της και την ηλικία εμφάνισής της, ευθύνεται για τη δραματική μείωση της ικανότητα της γνώσης του ατόμου που την έχει, επηρεάζει αρνητικά τον ψυχισμό του, δημιουργεί κατάθλιψη πολλές φορές, ευθύνεται για τη σωματική κόπωση που νιώθει, αυξάνει τα συμπτώματα άνοιας και δημιουργεί πολλές φορές κινητικά προβλήματα διαταράσσοντας την ισορροπία του βαρήκοου ατόμου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Π.Ο.Υ. τα άτομα με βαρηκοΐα φτάνουν τα 643 εκατομμύρια παγκοσμίως. Τα 84 εκατομμύρια από αυτά ζουν στην Ευρώπη. Κάθε μέρα στις ΗΠΑ γεννιούνται 33 παιδιά με βαρηκοΐα. Το 60-70 % των ατόμων με βαρηκοΐα θα χρειαστεί να τοποθετήσουν ακουστικά ή κοχλιακά εμφυτεύματα.
Ο σκοπός του εορτασμού της ημέρας αυτής είναι να ευαισθητοποιηθούν οι κοινωνίες για τα προβλήματα της ακοής, που ταλαιπωρούν το 10% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού κάθε ηλικίας καθώς η πάθηση, όπως λένε οι επιστήμονες, δημιουργεί πολλά επικοινωνιακά προβλήματα και κοινωνική απομόνωση, οικογενειακή και εργασιακή δυσλειτουργία, ενώ στα μικρά παιδιά δυσκολεύει την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας.
Ο καθηγητής ωτορινολαρυγγολογίας και διευθυντής της Α΄ ΩΡΛ πανεπιστημιακής κλινικής του ΑΠΘ κ. Ιωάννης Κωνσταντινίδης, επισημαίνει ότι η πρόληψη και η αποκατάσταση των ατόμων με βαρηκοΐα, αλλάζει την ποιότητα ζωής του πάσχοντα, ενώ, διασφαλίζεται μεγάλο οικονομικό όφελος από το μειωμένο κόστος φροντίδας υγείας, από τη μείωση της ανεργίας, τη μείωση των περιπτώσεων συνταξιοδότησης ιδίως στις παραγωγικές ηλικίες, τη μείωση του κόστους της εκπαιδευτικής υποστήριξης στα βαρήκοα παιδιά, καθώς και μεγάλη μείωση των διαφόρων κοινωνικών παροχών.
Ο τρόπος ζωής ή εργασίας μειώνουν την ικανότητα ακοής
Ο Γεώργιος Κυριαφίνης Επιμελητής Α΄, Υπεύθυνος του Κέντρου Κοχλιακών Εμφυτεύσεων της κλινικής, τονίζει τη μεγάλη σημασία της πρόληψης μέσα από τις συνήθειες της καθημερινότητας και του εργασιακού χώρου. Σήμερα, όπως λέει, γνωρίζουμε ποιες από τις καθημερινές συνήθειες και ποιες εργασίες βλάπτουν την ακοή. Πολλοί νέοι για παράδειγμα, βλάπτουν την ακοή τους μειώνοντας την ακουστική τους οξύτητα και μόνο επειδή συχνάζουν σε χώρους, όπου η μουσική είναι σε ένταση πολύ μεγαλύτερη απ΄ αυτήν που μπορεί να αντέξει το ανθρώπινο αυτί. Το γεγονός αυτό προκαλεί ακουστικό τραύμα, δηλαδή μόνιμη και μη αναστρέψιμη βλάβη στα νευρικά κύτταρα του αυτιού. Το ίδιο συμβαίνει με την υπερβολική χρήση του handsfree από το κινητό.
Στον εργασιακό χώρο επίσης οι χειριστές κομπρεσέρ , χορτοκοπτικών, οι εργαζόμενοι στο σιδηρόδρομο και στις βιοτεχνίες, εκτίθενται σε υψηλές εντάσεις και συχνότητες ήχου και μετά από χρόνια παρατηρείται κατά κανόνα πτώση των επιπέδων της ακοής.
Οι τρόποι αντιμετώπισης
Όταν διαπιστωθεί οποιαδήποτε βλάβη, που μπορεί να φτάσει μέχρι την κώφωση και αν αυτή δεν ανατάσσεται φαρμακευτικά ή χειρουργικά, τότε, όπως λέει ο γιατρός, η αποκατάσταση γίνεται με ακουστικά βαρηκοΐας ή κοχλιακά εμφυτεύματα, ανάλογα με την βαρύτητά της. Γι αυτόν τον λόγο, τα άτομα που εκτίθενται σε υψηλής έντασης ήχους, θα πρέπει να χρησιμοποιούν προστατευτικά ακουστικά και ωτοασπίδες. Δηλαδή, αν αθροιστικά στη διάρκεια μιας μέρας εκτίθεται το άτομο σε θόρυβο 110dB για 4 λεπτά και 48 δευτερόλεπτα, καταστρέφονται τα νευρικά κύτταρα του κοχλία με σταδιακή μείωση της ακοής στις υψηλές συχνότητες, εκεί που στηρίζεται η διάκριση και άρα η κατανόηση της ομιλίας και στη συνέχεια σε όλο το ακουστικό φάσμα. Το ίδιο συμβαίνει αν το άτομο εκτίθεται σε 120 dB για 28 δευτερόλεπτα κάθε μέρα.
Η τεχνολογική εξέλιξη των ακουστικών βαρηκοΐας
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ακοολογίας και Τεχνολογίας (ECAT), κ. Δημήτρης Χρυσικός μας εξηγεί την τεχνολογική εξέλιξη των ακουστικών βαρηκοΐας και τον ρόλο του ακοοπροθετιστή. Όπως λέει το πρώτο ακουστικό ήταν το χέρι μας, το οποίο και λειτουργούσε ενισχυτικά ως προς τον ήχο, στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν τα κέρατα των ζώων και η ηχητική τρομπέτα, μέχρι που το 1898 φτιάχτηκε το πρώτο ακουστικό βαρηκοΐας με μικρόφωνο πομπό και μπαταρίες.
Σήμερα η κατασκευή τους βασίζεται στην ψηφιακή νανοτεχνολογία και την ρομποτική. Η «διαδρομή» τους είναι εντυπωσιακή και η πρόοδος που έγινε τα τελευταία χρόνια στην κατασκευή τους, δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται και στα βρέφη από την ηλικία των 6 μηνών. Με τα σύγχρονα ακουστικά η ακοή βελτιώνεται και αγγίζει τα επίπεδα της φυσιολογικής ακοής. Η τεχνολογία προσπαθεί να μειώσει περισσότερο το μέγεθος και να αυξήσει την ταχύτητα επεξεργασίας του ήχου. Παρ΄ ότι όμως με το ακουστικό βαρηκοΐας, το βαρήκοο άτομο αποκτά τη δυνατότητα σχεδόν άριστης ακοής, όπως τα φυσιολογικά ακούοντα άτομα, οι ενήλικες καθυστερούν την προμήθεια και τοποθέτησή τους κατά 5-7 έτη, λόγω κοινωνικών προκαταλήψεων, γεγονός που παρατηρείται παγκοσμίως. Επίσης, σημαντικό ρόλο στην αποδοχή για την τοποθέτησή τους έχει ο ακοοπροθετιστής , ο οποίος έχει την ευθύνη της εφαρμογής και σωστής ρύθμισης του ακουστικού και είναι ο άνθρωπος που θα βοηθήσει τον πάσχοντα να αποδεχθεί και να χρησιμοποιήσει καλά τα ακουστικά για να καλυτερεύσει τη ζωή του.
Το μεγαλύτερο κέντρο κοχλιακών εμφυτεύσεων στην Ελλάδα
Αξίζει να σημειωθεί ότι, στην Α΄ ΩΡΛ πανεπιστημιακή κλινική του ΑΠΘ, λειτουργεί το μοναδικό στη Β. Ελλάδα αναγνωρισμένο ακοολογικό εργαστήριο και το μεγαλύτερο κέντρο κοχλιακών εμφυτεύσεων στην Ελλάδα. Σήμερα στην κλινική παρακολουθούνται 425 ασθενείς με κοχλιακά εμφυτεύματα απ΄ όλη τη χώρα, με το μεγαλύτερο μέρος των ασθενών να είναι παιδιά. Πρόσφατα πραγματοποιήθηκαν πρωτοποριακές επεμβάσεις , δύο χειρουργικές τοποθετήσεις αθέατων ακουστικών βαρηκοΐας, γεγονός σπάνιο ακόμα πολλές χώρες της Ευρώπης. Επίσης, ανήκει σ΄ έναν μικρό αριθμό κλινικών στην Ευρώπη, που συνεργάζονται προκειμένου να αξιολογήσουν τη λειτουργία νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων πριν αυτά να μπουν στην κλινική πράξη. Μέσα στις δραστηριότητές της κλινικής, είναι και η διαρκής εκπαίδευση των παιδαγωγών , των λογοθεραπευτών των ακοοπροσθετιστών, προκειμένου να είναι ενήμεροι για όλες τις εξελίξεις, ώστε να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην αποκατάσταση των ασθενών.
