Επιληψία: Αίτια, συμπτώματα, παράγοντες κινδύνου και αντιμετώπιση

Η επιληψία είναι μια διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος (νευρολογική διαταραχή), στην οποία διαταράσσεται η δραστηριότητα των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο, προκαλώντας σπασμούς, ή ασυνήθιστη συμπεριφορά, αισθήσεις και μερικές φορές απώλεια συνείδησης.

Τα συμπτώματα στην επιληψία μπορεί να ποικίλλουν σημαντικά από άτομο σε άτομο. Μερικοί άνθρωποι με επιληψία μοιάζουν απλά σαν να κοιτάζουν στο κενό για μερικά δευτερόλεπτα κατά τη διάρκεια μιας επιληπτικής κρίσης, ενώ άλλοι έχουν επαναλαμβανόμενες συσπάσεις σε χέρια και πόδια.

Σχεδόν το 10% όλων των ανθρώπων μπορεί σε κάποια φάση της ζωής του να έχει μια μοναδική κρίση. Ωστόσο, μια και μόνο επιληπτική κρίση δεν σημαίνει ότι έχετε επιληψία. Απαιτούνται τουλάχιστον δύο απρόκλητες επιληπτικές κρίσεις για να γίνει μια σχετική διάγνωση.

Ακόμη και οι ήπιες επιληπτικές κρίσεις μπορεί να απαιτούν θεραπεία, διότι μπορεί να αποδειχτούν επικίνδυνες κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων, όπως η οδήγηση, ή το κολύμπι. Η θεραπεία με φάρμακα, ή μερικές φορές η χειρουργική επέμβαση, μπορεί θέσει υπό έλεγχο τους σπασμούς στο 80% των ατόμων με επιληψία. Μερικά παιδιά με επιληψία μπορεί επίσης να ξεπεράσουν την κατάστασή τους με το πέρασμα του χρόνου.

Συμπτώματα

Επειδή η επιληψία προκαλείται από μη φυσιολογική δραστηριότητα των κυττάρων του εγκεφάλου, οι επιληπτικές κρίσεις μπορεί να επηρεάσουν σχεδόν κάθε διαδικασία συντονίζει ο εγκέφαλος. Τα συμπτώματα μιας επιληπτικής κρίσης, λοιπόν, μπορεί να περιλαμβάνουν:

Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με το είδος της κατάσχεσης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα άτομο με επιληψία τείνει να εκδηλώνει τα ίδια συμπτώματα σε κάθε επεισόδιο. Σε γενικές γραμμές τα συμπτώματα της επιληψίας διαχωρίζονται σε εστιακά και γενικευμένα.

Εστιακές κρίσεις

Όταν οι κατασχέσεις προκύπτουν από μη φυσιολογική δραστηριότητα σε μία μόνο περιοχή του εγκεφάλου σας, ονομάζονται εστιακές (μερικές) επιληπτικές κρίσεις. Αυτές οι κρίσεις εμπίπτουν σε δύο υποκατηγορίες.

• Εστιακές κρίσεις χωρίς απώλεια της συνείδησης (απλές εστιακές επιληπτικές κρίσεις). Αυτές οι κρίσεις δεν προκαλούν απώλεια της συνείδησης. Παρατηρείται αλλαγή στα συναισθήματα ή στον τρόπο που το άτομο αντιλαμβάνεται τα πράγματα γύρω του (όσφρηση, αφή, γεύση ακοή). Μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε ακούσιες σπασμωδικές κινήσεις ενός μέρους του σώματος, όπως το ένα χέρι, ή το ένα πόδι και αυθόρμητα αισθητήρια συμπτώματα, όπως τσούξιμο, ζάλη και “φώτα που αναβοσβήνουν”.
• Εστιακές κρίσεις με απώλεια συνείδησης (σύνθετες εστιακές επιληπτικές κρίσεις). Αυτές οι κρίσεις συνεπάγονται αλλαγή, ή απώλεια της συνείδησης. Κατά τη διάρκεια μιας σύνθετης μερικής κατάσχεσης, το άτομο μπορεί να “κοιτάζει στο κενό” και να μην ανταποκρίνεται κανονικά στο περιβάλλον του, ή να κάνει επαναλαμβανόμενες κινήσεις, όπως το τρίψιμο στο χέρι, μάσημα, κατάποση, ή περπάτημα σε κύκλους.

  Τα συμπτώματα στις εστιακές κρίσεις γενικά συχνά συγχέονται με άλλες νευρολογικές διαταραχές, όπως η ημικρανία, η ναρκοληψία και η ψυχική ασθένεια.

Γενικευμένες κρίσεις

Οι επιληπτικές κρίσεις που προκαλούνται από δυσλειτουργία σε πολλές, ή όλες τις περιοχές του εγκεφάλου, ονομάζονται γενικευμένες κρίσεις. Υπάρχουν έξι τύποι γενικευμένων επιληπτικών κρίσεων.

1. Επιληπτικές κρίσεις απουσίας: Εμφανίζονται συχνά στα παιδιά και χαρακτηρίζονται από “βλέμμα στο κενό”, ή λεπτές κινήσεις του σώματος, όπως το να ανοιγοκλείνουν τα μάτια, ή να χτυπάνε τα χείλη μεταξύ τους. Αυτές οι κρίσεις μπορεί να προκαλέσουν και μία σύντομη απώλεια συνείδησης.
2. Τονικές κρίσεις: Αυτές προκαλούν δυσκαμψία των μυών και επηρεάζουν συνήθως του μυς στην πλάτη, τα χέρια και τα πόδια, γι' αυτό και το άτομο συνήθως πέφτει στο έδαφος.
3. Ατονικές επιληπτικές κρίσεις: Προκαλούν πλήρη απώλεια του ελέγχου των μυών, η οποία μπορεί να αναγκάσει το άτομο να καταρρεύσει ξαφνικά.
4. Κλονικές κρίσεις: Αυτές συνδέονται με τις επαναλαμβανόμενες, ή ρυθμικές, σπασμωδικές κινήσεις των μυών. Αυτές οι κρίσεις επηρεάζουν συνήθως τον λαιμό, το πρόσωπο και τα χέρια.
5. Μυοκλονικές επιληπτικές κρίσεις: Εκδηλώνονται συνήθως ως ξαφνικά, σύντομα τραντάγματα, ή συσπάσεις των χεριών και των ποδιών.
6. Τονικοκλονικές κρίσεις: Είναι το πιο ακραίο είδος επιληπτικής κρίσης και μπορεί να προκαλέσουν απότομη απώλεια της συνείδησης, ακούσια σύσφιξη των μυών και τρέμουλο και, μερικές φορές, απώλεια του ελέγχου της κύστης, ή δάγκωμα της γλώσσας.