Αυτοί είναι οι συχνότεροι ορθοπεδικοί τραυματισμοί - Μάθετε τί πρέπει να κάνετε κατά τις πρώτες στιγμές!

Ατυχήματα στο σπίτι, τροχαία, αλλά και Αθλητισμός. Τρία "πεδία" στα οποία μπορεί να σημειωθούν τραυματισμοί, διαφορετικής βαρύτητας και με διαφορετικά συμπτώματα, που πάντως χρήζουν ιατρικής αντιμετώπισης. Ποια είναι τα συχνότερα ορθοπεδικά τραύματα και ποιες είναι οι ενδεδειγμένες πρώτες βοήθειες, μέχρι ο τραυματίας να φτάσει στον γιατρό;

Ο Ιωσήφ Χριστοφοράκης, MD, PhD, Ορθοπαιδικός  Χειρουργός, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κρήτης και Μέλος του Ομίλου HHG Creta InterClinic περιγράφει τους συχνότερους ορθοπαιδικούς τραυματισμούς και ποιες είναι οι πρώτες βοήθειες που μπορούν να παρασχεθούν στον τραυματία.

∙ Ποια είναι τα συχνότερα ορθοπεδικά τραύματα που μπορεί να υποστεί κάποιος άνθρωπος στη ζωή του;

Τα τροχαία ατυχήματα και οι αθλητικές κακώσεις είναι οι δύο συχνότερες αιτίες ορθοπεδικού τραύματος. Τα τροχαία ατυχήματα συνιστούν βαρύ τραύμα που χρήζει, συνήθως, επείγουσας αντιμετώπισης, ενώ οι αθλητικές κακώσεις είναι μικρότερης βαρύτητας τραύμα που, όμως, συχνά απαιτεί εξειδικευμένη αντιμετώπιση.

∙ Πέραν των τροχαίων ατυχήματων, είναι συχνές οι ορθοπεδικές κακώσεις και σε χώρους άθλησης ή και στο σπίτι;

Οι κακώσεις σε χώρους άθλησης είναι πολύ συχνές, με συχνότερα να είναι οι μυϊκοί τραυματισμοί– θλάσεις, τα διαστρέμματα, τα αιματώματα.

Στο σπίτι οι τραυματισμοί προέρχονται κυρίως από πτώσεις, που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς κυρίως σε ηλικιωμένους, όπως τα κατάγματα ισχίου. 

Image

∙ Υπάρχει ευρεία γνώση για τις πρώτες βοήθειες που ενδείκνυνται για τέτοιου είδους τραύματα;

Σίγουρα δεν υπάρχει ευρεία γνώση για τις πρώτες βοήθειες στους παραπάνω τραυματισμούς. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν άτομα που μπορούν να παράσχουν επαρκείς και ασφαλείς πρώτες βοήθειες, ιδιαίτερα σε αθλητικούς χώρους, όπου υπάρχουν πολύ συχνά τραυματισμοί.

∙ Δώστε μας κάποιες συμβουλές - οδηγίες για περιπτώσεις κακώσεων (Θλάση, Κάταγμα, Διάστρεμμα κι ό,τι άλλο κρίνετε ως συχνό) που χρήζουν συγκεκριμένης αντιμετώπισης στο πλαίσιο των πρώτων βοηθειών, μέχρι ο τραυματίας να λάβει ιατρική συνδρομή.

Σε σοβαρό τραύμα και σε τροχαία ατυχήματα πρέπει άμεσα να κληθεί ασθενοφόρο για μεταφορά του ασθενούς σε νοσοκομείο.

Ακολουθούν κάποιες συμβουλές για πρώτες βοήθειες σε συχνές κακώσεις.

Μυϊκός τραυματισμός – θλάση

Πρόκειται για τον πιο συχνό αθλητικό τραυματισμό και στην ουσία είναι η ρήξη των μυϊκών ινών. Έχει τρεις βαθμούς ανάλογα με τη σοβαρότητα με συνηθέστερες να είναι του 1ου και 2ου βαθμού όπου παρατηρείται περιορισμένη και μετρίου βαθμού ρήξη.

Οι πιο συχνά προσβαλλόμενες περιοχές είναι ο γαστροκνήμιος μυς (η “γάμπα”), οι οπίσθιοι μηριαίοι, και οι προσαγωγοί. Ο ασθενής μπορεί να νιώσει ένα απότομο “τράβηγμα” στον μυ ,για παράδειγμα στο τρέξιμο, συνοδευόμενο από οξύ πόνο.

Άμεσα θα πρέπει να σταματήσει η αθλητική δραστηριότητα ακολουθώντας τα παρακάτω:

∙ Ανάπαυση για τις επόμενες ημέρες του τραυματισμού και κίνηση ανάλογα με την ένταση του πόνου.

∙ Παγοθεραπεία για τις 2 πρώτες ημέρες

∙ Ελαστική επίδεση

∙ Παυσίπονα και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα

Διάστρεμμα Ποδοκνημικής

Είναι η διάταση ή ρήξη των θυλακικών και συνδεσμικών στοιχείων που συγκρατούν τα οστά του αστραγάλου, της κνήμης και της περόνης στην άρθρωση της ποδοκνημικής. Είναι ο χαρακτηριστικός τραυματισμός που μπορεί ένας αθλούμενος να υποστεί όταν “γυρίζει” το πόδι στο τρέξιμο. Ταξινομείται πάλι ανάλογα με το βαθμό (1ου έως 3ου).  

Όταν “γυρίσουμε” το πόδι μας θα πρέπει άμεσα:

∙ Να εφαρμόσουμε μία παγοκύστη στην τραυματισμένη περιοχή για τη μείωση του οιδήματος

∙ Να προχωρήσουμε σε επίδεση της άρθρωσης

∙ Να διακόψουμε την αθλητική δραστηριότητα καθώς μπορεί ο τραυματισμός να χειροτερέψει

∙ Να ανυψώσουμε το σκέλος

Αν οι ενοχλήσεις είναι αρκετά σοβαρές και ο αθλούμενος αδυνατεί να βαδίσει, είναι απαραίτητος ο ακτινολογικός έλεγχος για τον αποκλεισμό του κατάγματος σε κάποιο από τα οστά της περιοχής και η εκτίμηση του τραυματισμού από Ορθοπεδικό.

Αιμάτωμα

Πρόκειται για τη συσσώρευση αίματος σε κάποιο σημείο του σώματος. Προκύπτει από τη τραυματισμό των αιμοφόρων αγγείων και χαρακτηριστικά εμφανίζεται μία εκχύμωση και οίδημα στην περιοχή. Συμβαίνει συνήθως με τη συμμετοχή μας σε αθλήματα επαφής (π.χ μπάσκετ, ποδόσφαιρο, πολεμικές τέχνες) και μετά από άμεση πλήξη.

Άμεσα μέτρα που πρέπει να ληφθούν είναι ο περιορισμός του αρχικού αιματώματος εφαρμόζοντας:

∙ Ψυχρά επιθέματα

∙ Ελαστική επίδεση για 2-3 ημέρες

∙ Απλά παυσίπονα ανάλογα με την ένταση του πόνου

∙ Ανύψωση του τραυματισμένου σκέλους

Αναζητούμε ιατρική βοήθεια αν το αιμάτωμα συνοδεύεται και από αντίστοιχη αδυναμία κίνησης του υποκείμενου οστού, όπου θα πρέπει να αποκλειστεί η περίπτωση κατάγματος

Θλαστικά τραύματα

Θλαστικό τραύμα θεωρείται κάθε τραυματισμός που οδηγεί σε λύση της συνέχειας του δέρματος και ενδεχομένως των υποκείμενων ιστών. Προκύπτουν ως αποτέλεσμα πτώσης στο έδαφος ή πλήξης σε αιχμηρά αντικείμενα.

Χρειάζεται να:

∙ Καθαρίσουμε το τραύμα με άφθονο φυσιολογικό ορό ή αν δεν έχουμε με άφθονο νερό βρύσης

∙ Εφαρμόζουμε αποστειρωμένες γάζες και αντισηπτικό διάλυμα

∙ Εφαρμόζουμε πίεση τοπικά στο τραύμα για να σταματήσει η αιμορραγία

∙ Στη συνέχεια αναζητούμε ιατρική βοήθεια για το ενδεχόμενο ανάγκης συρραφής του τραύματος.

Κατάγματα

Πρόκειται για κακώσεις υψηλής βίας που προκαλούν σπάσιμο του οστού. Μπορεί να είναι από απλές ρωγμές έως και επιπλεγμένα κατάγματα. Χαρακτηριστικό είναι ο πολύ έντονος πόνος κατά την ψηλάφηση, το οίδημα και ενδεχομένως η παραμόρφωση του οστού.

∙ Αρχικά φροντίζουμε να περιορίσουμε τυχόν αιμορραγία αν υπάρχει συνοδό τραύμα, καθαρίζοντας την περιοχή και κάνοντας μία περίδεση με ελαστικό επίδεσμο.

∙ Στη συνέχεια τοποθετούμε ψυχρά επιθέματα στο τραυματισμένο άκρο και το ανυψώνουμε για τον περιορισμό του οιδήματος.

∙ Γίνεται προσπάθεια ακινητοποίησης του άκρου (χέρι, πόδι) με κάποιο νάρθηκα, εάν είναι διαθέσιμος. Η ακινητοποίηση μειώνει σημαντικά τον πόνο και περιορίζει το οίδημα. 

Επόμενο βήμα είναι να αναζητήσουμε άμεσα ιατρική βοήθεια καθώς θα πρέπει να γίνει απεικονιστικός έλεγχος της περιοχής.

Εξαρθρήματα

Εξάρθρημα είναι η απώλεια επαλληλίας των συνδεόμενων αρθρικών επιφανειών.

Συχνότερα εμφανίζεται στην περιοχή του ώμου και λιγότερα συχνά σε άλλες περιοχές (π.χ επιγονατίδα). Χαρακτηριστικά ο ασθενής δεν μπορεί να κινήσει καθόλου το άκρο και αισθάνεται οξύ πόνο.

Ο τραυματισμός αυτός αποτελεί μία αρκετά σοβαρή και επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση από εξειδικευμένο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.

∙ Απαγορεύεται να κάνουμε προσπάθεια ανάταξης του εξαρθρήματος πριν γίνει εκτίμηση κλινική και απεικονιστική από ειδικό Ιατρό. Μπορεί να συνυπάρχει αγγειακή ή νευρολογική βλάβη, καθώς και κάταγμα του οστού.

∙ Ακινητοποιούμε το άνω άκρο με έναν τριγωνικό επίδεσμο και το κάτω άκρο με έναν νάρθηκα. Εφαρμόζουμε τοπικά ψυχρά επιθέματα και δίνουμε παυσίπονα.  

∙ Κατευθυνόμαστε προς μία οργανωμένη Δομή Υγείας για την περαιτέρω αντιμετώπιση της κάκωσης.

∙ Τί πρέπει να αποφεύγεται σαν πρακτική από όποιον βρεθεί μπροστά σε κάποιον τραυματία;

Δεν πρέπει να μετακινούνται τραυματίες στην σπονδυλική στήλη ή πολυτραυματίες, εκτός αν υπάρχει άμεσος κίνδυνος στην θέση που βρίσκονται. Η μετακίνηση, αν δεν γίνει σωστά, μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω βλάβες στον ασθενή.