ΥΠΠΟΑ: Εντοπισμός κιβωτιόσχημου τάφου στα Νέα Στύρα με σημαντικά ευρήματα

Πληροφορίες για τον κιβωτιόσχημο τάφο που εντοπίστηκε στα Νέα Στύρα κατά τη διάρκεια εκτέλεσης έργου αποχέτευσης ακαθάρτων και επεξεργασίας λυμάτων, δίνει το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, με ανακοίνωσή του. 

Από τα ευρήματα του τάφου, που ήταν μερικώς διαταραγμένος από προηγηθείσες εργασίες σε βάθος 0,65 μ. από το κατάστρωμα της σύγχρονης οδού, ξεχωρίζουν τα πέντε υάλινα μυροδοχεία που έχουν σωθεί ακέραια και αποτελούν μια ενότητα από την οποία μπορεί να εξαχθούν ενδιαφέροντα στοιχεία για την τυπολογία και την χρήση τους.

Όπως, δε, σημειώνει το ΥΠΠΟΑ, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας προγραμματίζει την έκθεσή τους στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καρύστου, όπου υπάρχει μια μικρή ενότητα από μυροδοχεία προερχόμενα από τη ρωμαϊκή νεκρόπολη της Καρύστου (θέση Ξάνεμο).

Προς έκθεση και εξαγωγή σημαντικών πληροφοριών, αυτή τη φορά όσον αφορά την επεξεργασία του χαλκού και τη δημιουργία αγγείων υψηλής αισθητικής, προσφέρει ένα ακόμα εύρημα του τάφου. Πρόκειται για τον χάλκινο κάλαθο, με το ανάγλυφο σώμα και την πλοχμοειδή λαβή, στις απολήξεις της οποίας, εκατέρωθεν, είναι αναρτημένα δυο λεπτά χάλκινα φύλλα, που αποδίδουν με ρεαλισμό τα φύλλα του κισσού.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, ο τάφος ήταν κατασκευασμένος από τοπικό φαιόχρωμο σχιστόλιθο. In situ διατηρούνταν οι μακριές πλάκες της νότιας πλευράς, στην παρειά του ορύγματος και μέρος της καλυπτήριας. Οι πλάκες των υπολοίπων πλευρών, καθώς και τμήμα της καλυπτήριας, είχαν μετακινηθεί από παλαιότερες εκσκαφικές εργασίες.

Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου ήταν 2.00μ. (Α-Δ) x 0.45μ. (Β-Ν), εντός λάκκου, λαξευμένου στο μαλακό φυσικό σχιστόλιθο. Στο εσωτερικό του αποκαλύφθηκαν και διερευνήθηκαν τρεις Ταφές (α’, β’ και γ΄) σε επάλληλα στρώματα και μία ανακομιδή.

Για την ταφή α’, το ΥΠΠΟΑ σημειώνει ότι εντοπίστηκε σε βάθος 1,10μ. από το κατάστρωμα της σύγχρονης οδού και είχε κατεύθυνση Α- Δ.

Ο νεκρός είχε τοποθετηθεί σε ύπτια στάση, με το αριστερό χέρι ελαφρώς λυγισμένο στον αγκώνα και το μέγιστο σωζόμενο μήκος ήταν 1,35μ. Βόρεια του κρανίου, εντοπίστηκε τμήμα υάλινου αγγείου καθώς και μικρή ποσότητα κεραμικής. Μετά την αφαίρεση των οστών της Ταφής α’, εντοπίστηκαν οστά δεύτερης ταφής (Ταφή β’), με κατεύθυνση Α- Δ.

Ο νεκρός ήταν τοποθετημένος σε ύπτια στάση σε βάθος 1,20μ, και στα νότια της σιαγώνας, εντοπίσθηκε χάλκινο νόμισμα ή χαρώνειο και χάλκινο νόμισμα. Δυτικά των κάτω άκρων, εντοπίστηκαν χάλκινο αγγείο (κάλαθος), χάλκινο δισκάριο με διαμπερείς οπές περιμετρικά και 6 υάλινα αγγεία με κωνικό και σφαιρικό σώμα. Μετά την αφαίρεση των οστών της ταφής β’, εντοπίστηκε και τρίτη ταφή. Ομοίως ο νεκρός ήταν τοποθετημένος με κατεύθυνση Α- Δ, σε ύπτια στάση. 

Κοντά στο δυτικό όριο της ταφής -συμπληρώνει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ- ευρέθησαν οστά λεκάνης αλλά και κάτω άκρων, γεγονός που τεκμηρίωνε την ύπαρξη ανακομιδής εντός του τάφου.

Η ύπαρξη οστών εκτός του τάφου προς νότο, κάτω από το κατάστρωμα της σύγχρονης οδού, επέβαλλε τη διεύρυνση του ορύγματος, προκειμένου να διαπιστωθεί η πιθανή ύπαρξη και δεύτερου τάφου. Δεν εντοπίστηκε δεύτερος τάφος και τα οστά προφανώς σχετίζονταν με την ανακομιδή.

Οι πλάκες του τάφου τοποθετήθηκαν στο πρανές της οδού, πλάι στη Σαρκοφάγο, η οποία είχε εντοπισθεί παλαιότερα κατά την κατασκευή της επαρχιακής οδού, Καρύστου-Λέπουρα. 

Τα κινητά ευρήματα του τάφου έχουν μεταφερθεί στο Τμήμα Συντήρησης του Αρχαιολογικού Μουσείου Ερέτριας, προκειμένου να συντηρηθούν και να τεκμηριωθεί η χρονολόγηση τους. 

Συμπερασματικά -προσθέτει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ-, με βάση τα ανωτέρω ανασκαφικά ευρήματα καθώς και τα ευρήματα από την ανασκαφή που διενεργεί η Υπηρεσία εντός του οικισμού των Νέων Στύρων, όπου έχει αποκαλυφθεί σημαντικότατο νεκροταφείο της Πρωτοκυκλαδικής Εποχής, επιβεβαιώνεται και τεκμηριώνεται διαχρονικά η κοινωνική- οικονομική- πολιτιστική και πολιτισμική παρουσία των Στύρων, σε άμεση συνάρτηση και σχέση με την Κάρυστο, με την οποία γειτνιάζουν, λόγω της κοντινής απόστασης μεταξύ τους. ‘Αλλωστε, η εξόρυξη, η επεξεργασία και η εμπορία της Στυρίας λίθου ή Καρυστίας λίθου, η αλλιώς του σιπολίνικου μαρμάρου και στη νεότερη ιστορία των σχιστολιθικών πλακών από τα λατομεία των Στύρων και της Καρύστου, επρόκειτο να χαράξει κοινή πορεία και ιστορία, για τα Στύρα και για την Κάρυστο, στο νότιο άκρο της Εύβοιας, της γης των Αβάντων.

Ο κιβωτιόσχημος τάφος εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου: «Αποχέτευση ακαθάρτων και Επεξεργασίας Λυμάτων, οικισμών Ν. Στύρων, του Δήμου Καρύστου, Π.Ε Εύβοιας που υλοποιείται απολογιστικά και με τη μέθοδο της αρχαιολογικής αυτεπιστασίας από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Εύβοιας, στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», (μεταφορά από το Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι).