ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Τα πασχαλινά παραμύθια!
Τα « παραμύθια του Σαββάτου» θυμούνται παραμύθια και ιστορίες με πασχαλιάτικα θέματα που έχουν ξεχωρίσει χρόνια και τα παρουσιάζει ξανά.
Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη*
Παραμύθια που πια τείνουν να γίνουν κλασσικά και πάντα θα τα αναζητά κανείς τούτες τις μέρες. Μέρες γεμάτες μυρωδιές, χρώματα, ανοιξιάτικη αύρα , χίλια δυο έθιμα και όμορφες ιστορίες. Μέρες διακοπών και αρκετού χρόνου για όλα τα παιδιά και για όσους αισθάνονται σαν τα παιδιά,να διαβάσουν, να διηγηθούν, ή και να γράψουν παραμύθια κι ιστορίες. Τα παραμύθια τούτη την περίοδο είναι γεμάτα με ιστορίες για παράξενα αυγά, σοκολατένια, κόκκινα, πολύχρωμα, ταξιδιάρικα, μεταμφιεσμένα, συλλογισμένα, και πάνω απ΄όλα σκανδαλιάρικα. Αυγά λοιπόν, λαγοί σοκολατένιοι και όχι, ανταγωνισμοί, αλαζονείες , λαμπάδες, ποντικοί και μάγισσες αλλά και τελική κάθαρση ,όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα στα παραμύθια για να περνάνε όλοι καλά κι εμείς που τα διαβάζουμε ακόμα καλύτερα….
- Που πήγε το Πάσχα, Βαγγέλης Ηλιόπουλος, εικ:Κιάρα Φεντέλε, εκδ. Πατάκης
- Που χαθήκαν τα αυγά, Άνταμ και Σάρλοτ Γκίλεν, εικ :Πίππα Κέρνικ, εκδ. Πατάκη.
- Η Ανάσταση του Χριστού, Φίλιππος Μανδηλαράς ( εικ: Ναταλία Καπατσούλια), εκδ. ΠαπαδόπουλοςΤην ιστορία των Παθών και της Ανάστασης την ξέρουν όλοι οι μεγάλοι. Για τα μικρά παιδιά όμως που τώρα μαθαίνουν και τίποτα για αυτά δεν είναι αυτονόητο, έρχεται τούτη δω η γραφή να τα πληροφορήσει. Είναι γραμμένη με τρόπο μοναδικό, απλό και κατανοητό, σε στιχάκια και μη, κι έτσι ο μικρός αναγνώστης ή ακροατής να κατανοήσει πλήρως την ιστορία των ημερών και του Θεανθρώπου. Μια ακόμα ιστορία του Φίλιππου Μανδηλαρά για μικρά παιδιά από 3 χρόνων εικονογραφημένη από την Ναταλία Καπατσούλια με το αξεπέραστο ύφος και των δύο, που λατρεύουν όλα τα παιδιά.Κείμενο λιτό, ιστορία γνωστή αλλά απόλυτα αγαπητή και απαραίτητη για νέους λιλιπούτειους αναγνώστες.
- Ο λαγός Πολύδωρος και η Πουά Πασχαλίτσα, και η Πουά η πασχαλίτσα.Tα έθιμα της άνοιξης, Αναστασία Ευσταθίου, Εικονογράφηση:Έλενα Παπαδημητρίου, εκδ. Κόκκινη Κλωστή Δεμένη
- Ο λαγός που μισούσε τα κόκκινα αυγά , Χρυσάνθη Καραϊσκου ( εικ: Νέστορας Ξουρής), εκδ. Διάπλαση….Ένας λαγός που θέλει να πάει κόντρα στα έθιμα και τις παραδόσεις. Ένας λαγός που ξεχάστηκε από το παιχνίδι του κι έμεινε αργά στο δάσος , ψάχνοντας ένα μέρος να περάσει τη νύχτα. Ένα κοτέτσι θα βρεθεί στο δρόμο του κι εκεί θα μάθει για το έθιμο με το τσούγκρισμα των αυγών. Θα κοροϊδέψει, θα θυμώσει, θα πεισμώσει και θα προσπαθήσει να αλλάξει τις συνήθειες των ανθρώπων. …Μια ιστορία με θέμα τον εγωισμό, τον θυμό και την αναγνώριση των λαθών …μας. Μια ιστορία επίκαιρη λόγω Πάσχα ως προς την θεματολογία της, της Χρυσάνθης Καραϊσκου με πάρα πολύ καλή απεικόνιση – εικονογράφηση της, από τον Νέστορα Ξουρή. Χρώματα πολύ ζωντανά και παραμύθι να σκεφτείς τις πράξεις και ενέργειες που ίσως να φέρνουν το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που περιμένεις.
6.Πάσχα στο ξωκλήσσι,Μουρίκη Κατερίνα, εικ: Ζωή Χωριατέλλη, εκδ. Άθως
7. Θ΄αυγό, Γιώργος Λεμπέσης,εικ: Φραγκίσκος – Χρήστος Ράλλης εκδ. Ψυχογιός
Η Ματούλα είναι η κότα της γιαγιάς Μαρίκας στο χωριό του Ανέστη , την Μηλίτσα. Κι επειδή έφτασε η Μεγάλη Πέμπτη , η μέρα που βάφονται τα αυγά , γιαγιά και εγγονός κατέβηκαν στο κοτέτσι να τα μαζέψουν. Σειρά είχε το βάψιμο για όλα τα αυγά ή σχεδόν όλα, αφού ένα απ΄ αυτά το αγαπημένο του Ανέστη βάφτηκε κάπως διαφορετικά κι ο μικρός το βάφτισε Θανάση. Του φάνηκε μάλιστα πως του μίλησε κιόλας κι ένοιωσε παράξενα όπως συνήθως ξέρουν μόνο τα παιδιά. Μα ναι, τούτο το αυγό δεν ήταν καθόλου σαν τα άλλα. Την νύχτα της Ανάστασης που όλοι τρώνε και πίνουν και τσουγκρίζουν τα αυγά τους εκείνο περίμενε καρτερικά στο καλάθι του με μια σκέψη μόνο στο αυγουλένιο του μυαλουδάκι . «Θα βγώ,» έλεγε ή « θ΄ αυγό» και μόνο αυτό το απασχολούσε. Και ξεκίνησε την βόλτα του στην κουζίνα εκεί που λίγο πριν γινόταν ο μεγάλος χαμός. Κι έμοιαζε σαν τσίρκο ο τόπος με τόση ανακατωσούρα παντού. Και πρώτα ο Θανάσης γνώρισε ένα σοκολατένιο λαγό που τον βοήθησε να γίνει πάλι χαρούμενος με τη συμβολή της μικρής κουβερτούρας. Εκείνος όμως δεν τον βοήθησε στο δικό του το πρόβλημα. Ο Θανάσης έψαχνε μια ζεστή αγκαλιά κι ο λαγός δεν ήταν πρόθυμος να του την χαρίσει. Στην πορεία του για αναζήτηση του σκοπού του, συνάντησε πρώτα απ όλα τα κρητικά καλιτσούνια, μετά ένα κουλουράκι που το ταλαιπωρούσαν αρκετά. Συνέχισε το δρόμο του μέχρι το εργοστάσιο των τσουρεκιών κι εκεί σαν άλλος ήρωας επανάστασης με την βοήθεια ενός τσουρεκάρ, έδιωξε μακριά τα εχθρικά καλιτσούνια και έσωσε το μικρό κουλουράκι. Η ιστορία συνεχίζεται με την παρέα της σοφής και γλυκείας μαγειρίτσας που με τα ωραία της λόγια έκανε το αυγό – Θανάση, να επιστρέψει από κει που ξεκίνησε έχοντας όμως αποκτήσει ένα σωρό εμπειρίες και φίλους . Κι εκεί συνέβησαν όλα όσα ήθελε μιας και είχε πια καταφέρει να αντιμετωπίζει με ευγνωμοσύνη όσα του πρόσφερε η ζωή , οι φίλοι και η μοίρα για τι όπως λέει και ο Γιώργος Λεμπέσης , ο συγγραφέα ς αυτής της υπέροχης πασχαλιάτικης ιστορίας : «…η μοίρα δε θα ΄ρθει να μας συναντήσει αν δεν έχουμε όμορφα όνειρα να της προτείνουμε !».
8. Η κυρία Φτούσου σε Spa ομορφιάς, Εύα Κασιάρου, (εικ: Κωνσταντίνα Ζαφείρη), εκδ. Κόκκινη Κλωστή Δεμένη
Ποια είναι η κυρία Φτούσου; Ένα …αβγό, εγωιστικό κα αλαζονικό μα και πολύ απαιτητικό που καταφθάνει στο Spa Ομορφιάς Αβγών του Πάσχα και ζαλίζει τους πάντες με την πολυλογία του. Όλοι την ακούν, αναγκαστικά, ακόμα και η κυρία Πουά , να περηφανεύεται για τον εαυτό της, την καταγωγή της, για ..τα πάντα, ακόμα και για το πρόγραμμα που έχει πληρώσει στο ινστιτούτο… Σάουνα για χαλάρωση, σύσφιξη που είναι απαραίτητα για ένα καλό τσούγκρισμα, μασάζ από χεράκια παιδικά και σολάριουμ για βαθύ κόκκινο χρώμα. Η κυρία Φτούσου δεν σταματά να μιλά ούτε για ένα λεπτό μέχρι και την ώρα του μακιγιάζ που είναι το τελευταίο στάδιο πριν την μεγάλη αναμέτρηση και τοποθέτηση όλων των αβγών στην πιατέλα …του τσουγκρίσματος. Όλα είναι έτοιμα για τη στιγμή της διαλογής για την ανακήρυξη του νικητή της χρονιάς και η τύχη φέρνει αντιμέτωπες τις δύο κύριες, Πουά και Φτούσου με απρόσμενες εξελίξεις.
Ίσως από τις ξεκαρδιστικές ιστορίες που κυκλοφορούν φέτος με θέμα πασχαλινό. Έξυπνο, απλό με χιούμορ και μαεστρία ξεχωριστή αφήνει στα παιδιά μια φοβερή αίσθηση και πολλά χαμόγελα. Κανένα τους δεν ξεχνά την κυρία Φτούσου ούτε ως προς το ύφος της αλλά και ούτε ως προς το πάθημά της. Ένα βιβλίο για την υπεροψία και τον εγωισμό, για την μετριοφροσύνη και προσεκτικότητα.
Η Εύα Κασιάρου, σαν νηπιαγωγός, γνωρίζει πώς να μιλήσει στις ψυχές των παιδιών και στις ανάγκες τους για μάθηση και διασκέδαση μαζί. Ευφυέστατο παραμύθι που ντύνεται υπέροχα με την εικονογράφηση της Κωνσταντίνας Ζαφείρη που ζωντανεύει το πιο παράξενο και καλαίσθητο Spa ομορφιάς για το είδος του.
9.To αυγό που μισούσε το κόκκινο χρώμα , Χρυσάνθη Καραϊσκου,( εικ: Νέστορας Ξουρής) εκδ. Διάπλαση
Γίνεται Πάσχα δίχως κόκκινα αυγά ; Κι όμως, να σε τούτη την μοναδική γιορτή που τα περισσότερα αυγά είναι ταγμένα να ζήσουν, υπάρχει ένα και μόνο ένα μικρό αυγό που …μισεί το κόκκινο χρώμα της Πασχαλιάς. …Μια ιστορία που μιλάει για την διαφορετικότητα …με έναν τρόπο διαφορετικό. Μια ιστορία για εγωιστές, για περήφανους και για « αβγά » που μετανιώνουν για τις συμπεριφορές τους. Μια ιστορία της Χρυσάνθης Καραΐσκου, αγαπημένη και πολύ ξεχωριστή για την κατανόηση του εαυτού μας και των άλλων. Μια ιστορία που λατρεύουν τα παιδιά και που με την απίστευτη εικονογράφηση του Νέστορα Ξουρή δεν την λησμονούν ούτε στιγμή.
10.Το Πάσχα της νόνας χελώνας , Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου, εκδ. Πατάκης
Την ιστορία με το πάθημα του λαγού από την χελώνα, λίγο πολύ την γνωρίζουμε όλοι. Τι συνέβη όμως με την τρισέγγονη χελώνα και τον τρισέγγονο λαγό εκείνου του παλιού μύθου; Ένας ακόμα ξιπασμένος λαγός που δεν γνωρίζει καν την ιστορία της οικογένειά του θα μπει ξανά στην διαδικασία της … « αλαζονείας » και του εγωκεντρισμού και για μια ακόμα φορά θα μπλεχτεί σε μια περιπέτεια που λόγω Λαμπρής ίσως και να έχει αίσιο τέλος. Η Νόνα Χελώνα που γνωρίζει τις ικανότητες της στο τρέξιμο αλλά και στα παιχνίδια της εξυπνάδας θα « παγιδεύσει » με τον πιο πασχαλιάτικο τρόπο τον κυρ Λαγό που καυχιέται σε όλους για το πώς θα είναι ο μεγάλος νικητής στο φετινό τσούγκρισμα αυγών και πως κανένας , μα κανένας , δεν θα τα βάλει μαζί του. Όμως ,όπως, σοφά λέει και μια παροιμία « Μεγάλη μπουκιά φάε και πιες , μεγάλο λόγο μην πεις !». Και ο κυρ λαγός θα την πατήσει για δεύτερη φορά στην ιστορία της μεγάλης οικογένειας των λαγών και πάλι από μια αργοκίνητη χελώνα , στα πόδια, αλλά από τους καλύτερους δρομείς στην εξυπνάδα. Κι όλοι θα ζήσουν καλά και τα ζώα του δάσους ακόμα καλύτερα ,γιατί μέρα του Πάσχα κανείς δεν πρέπει να είναι στεναχωρημένος !
Εξαιρετική εικονογράφηση από τον Γιώργο Σγουρό και μια ακόμα ιστορία που μαγεύει τα παιδιά από την αγαπημένη κ. Λότη Πέτροβιτς – Ανδρουτσοπούλου.
11.Το αυγό που ράγισε, Εύη Τσιτιρίδου- Χριστοφορίδου, εικ: Έφη Κοκκινάκη, εκδ.Σαϊτης
Το συμβαίνει όταν ένα αυγό είναι πολύ διαφορετικό από όλα τα άλλα, έχει «μύτη» μακρουλή και στη μέση του ένα μικρό ραγισματάκι. Τότε μια ιστορία θα γραφτεί από την Εύη Τσιτιρίδου για ένα κόκκινο αυγό …που η ατυχία θα του δώσει την πρώτη θέση στο τραπέζι το αναστάσιμο. Μια ιστορία με πρωταγωνιστές τα ήθη και έθιμα του Πάσχα, τον Νικηφόρο, τη γιαγιά του, μια χύτρα ταχύτητος …και φυσικά τους «ήρωες »Της Μεγάλης Πέμπτης, τα αυγά, τα κόκκινα .Πως μπορεί να ξεκινήσει από μια μικρή ατυχία μια νέα ιδέα και η δημιουργικότητα ενός μικρού παιδιού; Φαντασία χρειάζεται κι ευρηματικότητα και όρεξη για …ζωγραφική. Η ιδέα του Νικηφόρου θα αγαπηθεί από τους φίλους του και όλοι μαζί θα μεγαλουργήσουν.
Με εικονογράφηση από την Έφη Κοκκινάκη σαν μικροί πίνακες ζωγραφικής!
12. Ένας κόκκινος Αυγούλης στην Ανάσταση, Ιωάννα Σκαρλάτου, εικ :Πέγκυ Φούρκα, εκδ. Ελληνοεκδοτική.
Μεγάλη Πέμπτη ξεκινάνε όλα με την κυρία Σοφία που ετοιμάζεται να βάψει τα αυγά της κόκκινα για το συμβολισμό του Πάσχα. Και ξαφνικά ακούγεται η φωνή του Ντελάλη Αυγουλά που ανακοινώνει τον Μεγάλο Διαγωνισμό της Κυριακής της Ανάστασης για το πιο δυνατό και όμορφο αυγό. Την υπεροψία του Αυγουλίνου έρχεται να «σώσει » η Κουτσούνα η στρουμπουλή και πολύ πολύ σοφή. Θα βάλει τον Αυγουλίνο να περάσει από τρεις δοκιμασίες και θα νιώσει το πραγματικό νόημα του Πάσχα, της προσφοράς και της Αλήθειας της ζωής. Και φυσικά θα νικήσει επάξια τον τίτλο του πιο ευγενικού και σπουδαίου αυγού…
Μια υπέροχη έμμετρη ιστορία της Ιωάννας Σκαρλάτου για το νόημα της μεγάλης γιορτής της Ανάστασης. Για τον εγωισμό, την ταπεινότητα, την συμπόνια, την αγάπη και την προσφορά. Με πολύ ζωντανή εικονογράφηση από την Πέγκυ Φούρκα. Μια ιστορία που θα αγαπήσουν πολύ τα παιδιά γεμάτη μηνύματα και έθιμα πασχαλινά.
13. 30 ιστορίες για το Πάσχα, Catherine Mory,Μετάφραση : Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδ: Πατάκη
14. Πασχαλιάτικα παιχνιδίσματα, Πηνελόπη Μωραϊτου, εικ: Πέγκυ Φούρκα, εκδ. Ουρανός
15.Η Ιστορία του Πάσχα, Ρέιτσελ Έλιοτ, εικ: Σουέν Ταν Λε, ελδ. Ψυχογιός (Ουρανός)
16. Οι λαμπάδες που επαναστάτησαν, Χρυσιήδα σα Δημουλήδου, εικ: Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Διάπλαση
17. Ήρθε η Πασχαλιά, βάψτε κόκκινα τ΄αυγά, Βαγγέλης Ηλιόπουλος – Νίκα Βασιλική, εικ: Θανάσης Δήμου, εκδ: Πατάκη
18.Η Ιστορία του Πάσχα, Σάλι Κάθριν, Μετάφραση: Σέρβη Κατερίνα εκδ. Πατάκη
19. Πασχαλιά και Πασχαλίτσα, Λότη Πέτροβιτς,εικ: Γιώργος Σγουρός, εκδ. Ψυχογιός
20. Ο Μυστικός Δείπνος, Σάλι Κάθριν, Μετάφραση: Σέρβη Κατερίνα εκδ. Πατάκη
21. Άμα βάψεις τον λαγό κόκκινο σαν το αυγό, Γιολάντα Τσιαμπόκαλου (Sadahzinia), Εικονογράφηση: Δημοσθένης Οικονομίδης-Ευαγγελία Ακριβού, Εκδόσεις Καστανιώτη
22. Ελληνικό Πάσχα, Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, εικ: Ανδριάννα Ρούσσου, εκδ. Ψυχογιός
23. Βάψαμε αυγά, καλή μας Πασχαλιά, Σοφία Παράσχου, εικ:Μάρω Αλεξάνδρου, εκδ. Ψυχογιός
24. Το κόκκινο αυγό της Γαβριέλας, Γιώτα Φώτου, εικ:Λιάνα Δενεζάκη, εκδ. Ψυχογιός
25. Ένα Πάσχα και μισό, Ρένα Ρώσση – Ζαϊρη, εικ: Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Ψυχογιός
Η Λαλαμπρίνα είναι η άτακτη ανιψιά της μάγισσας Κουκού Κικιριρί Νυχτεριδολιλί ή απλά Λιλή. Είναι μια μικρή μαγισσούλα αρκετά ζωηρή που φέρνει μπελάδες στη θεία της με όλα αυτά που κάνει …τις μέρες του Πάσχα και διακοπών που ήρθε να περάσει μαζί της. Το μαγικό της ραβδάκι δεν έκανε θαύματα. Άλλαζε λάθος πράγματα σε λάθος στιγμές και τόπους. Και την Ημέρα του Πάσχα η μάγισσα Λιλή κλείδωσε την ανιψιά της στο σαλόνι κι εκείνη άρχισε να κάνει τον κόσμο …άνω κάτω. Και τι δεν έκανε με τις δακτυλόκουκλες που έφτιαξε που ζωντάνεψαν και που εξόργισαν ακόμα περισσότερο την μάγισσα Λιλή. Τώρα πια θα την διώξει τελείως από το σπίτι της και τα πράγματα θα χειροτερέψουν ή μήπως θα γίνουν καλύτερα; Ένα μικρό κοριτσάκι από την άλλη μεριά του κήπου θα γίνει η αιτία και το Πάσχα θα θυμίζει λίγοι από τα Χριστούγεννα, ο κόσμος θα διασκεδάσει πολύ και η Λαλαμπρίνα θα γίνει πολύ δημοφιλής και αγαπητή στους κατοίκους της Σαλαμίνας. Τούτο το Πάσχα θα είναι για όλους ….ξεχωριστό!
Ένα Πάσχα και μισό έγραψε η Ρένα Ρώσση Ζαϊρη και εμείς θα νοιώσουμε λίγο …Χριστουγεννιάτικα. Με αστείο και παράξενο τρόπο θα καταλάβουμε πως οι σκανδαλιές και οι αταξίες είναι προνόμια και στη φύση των μικρών παιδιών αλλά καμιά φορά βγαίνουν σε καλό. Ένα βιβλίο για το …Πάσχα, γεμάτο με έθιμα, παιχνίδια και πολύ χαρά. Ένα βιβλίο που μας θυμίζει την ανάγκη όλων για φίλους, για διασκέδαση και για …αγάπη! Ένα βιβλίο που μας χαρίζει πολλά χαμόγελα!Εικονογραφημένο από την Ναταλία Καπατσούλια με το δικό της γνώριμο και υπέροχο τρόπο για δυο μάγισσες… ανθρώπινες και για Πασχαλιές που αγαπούν όλοι!
Καλή Ανάσταση!
*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός
http://zhtunteanagnostes.blogs...