Στο φαράγγι της Σαρακίνας ο ορειβατικός Σύλλογος Αγ. Νικολάου

Στο μυθικό φαράγγι της Σαρακίνας, με τους επιβλητικούς βραχώδεις σχηματισμούς και τους εντυπωσιακούς καταρράκτες, περπάτησαν την Κυριακή 26 Ιουλίου 2020, μέλη και φίλοι του Ορειβατικού  Συλλόγου Αγίου Νικολάου. Το φαράγγι του Σαραντάπηχου ψηφίστηκε (μέσω facebook) από την ομάδα να είναι ο προορισμός της κυριακάτικης, καλοκαιρινής εξόρμησης μας, με στόχο να το διασχίσουμε και προς τις δύο κατευθύνσεις.

Το φαράγγι της Σαρακίνας θεωρείται από τα ομορφότερα περιπατητικά φαράγγια της Κρήτης. Ονομάζεται και φαράγγι του Σαραντάπηχου, καθώς η ξεχωριστή ομορφιά του τόπου κέντρισε την φαντασία των αρχαίων, που έπλασαν και τον σχετικό μύθο. Σύμφωνα λοιπόν με τον μύθο, ο Σαραντάπηχος  γιος του Δία, ένας γίγαντας με σαράντα πήχες μπόι, περνούσε από τα Λασιθιώτικα βουνά και δίψασε. Καθώς έσκυψε να δροσιστεί στο ποτάμι η γενειάδα του έσκισε τους βράχους στα δυό και ...ιδού το φαράγγι! Η Σαρακίνα βρίσκεται στην περιοχή της Ιεράπετρας, βόρεια από το χωριό Μύθοι και κοντά στο παραλιακό χωριό Μύρτος, όπου και εκβάλει ο Κρυοπόταμος, το ποτάμι που διαρρέει το φαράγγι.Το όνομά του φαραγγιού προέρχεται από τους Σαρακηνούς κατακτητές και είναι τοπωνύμιο που συναντάμε σε πολλά μέρη στην Κρήτη. Παρά το μικρό του μήκος (μόλις 1,5 χλμ.), το φαράγγι είναι ιδιαίτερα επιβλητικό, καθώς το πλάτος του κυμαίνεται από 10 μέχρι 3μ, ενώ τα εντυπωσιακά τοιχώματά του τα συναντάμε κυρίως σε 'τεχνικά φαράγγια', δηλαδή φαράγγια που έχουν στην κοίτη τους απότομες καταβάσεις και η διάσχιση τους είναι δυνατή μόνο με τη χρήση ειδικού εξοπλισμού. Τα μοναδικής ομορφιάς κατακόρυφα τοιχώματα φτάνουν σε ύψος τα 150 μέτρα και σε αρκετά σημεία η κλίση είναι αρνητική, δηλαδή 'κλείνουν΄ προς τα επάνω εμποδίζοντας το φως να εισχωρήσει, σχηματίζοντας περίεργες φωτοσκιάσεις στα πρανή, που σε συνδυασμό με το αδιάκοπο κελάρυσμα του νερού δημιουργούν μια 'παραμυθένια΄ ατμόσφαιρα.Ιδιαίτερα εντυπωσιακοί και οι τεράστιοι μονόλιθοι που έχουν λαξευτεί στο πέρασμα των αιώνων από το νερό, που για εκατομμύρια χρόνια διαβρώνει τους βράχους, συνθέτοντας ένα απίστευτο γλυπτό. Ξεχωριστά εντυπωσιακοί οι μικροί και μεγαλύτεροι καταρράκτες, που ο 'Κρυοπόταμος' τροφοδοτεί με τα δροσερά νερά του όλο τον χρόνο, ακόμη και το καλοκαίρι (σπάνιο για τα ποτάμια της περιοχής λόγω του ξηροθερμικού κλίματος της ανατολικής Κρήτης). Το τοπίο είναι καταπράσινο και πολύχρωμο, με  πλατύφυλλα πλατάνια, ανθισμένες ροζ πικροδάφνες, μυρτιές, καλάμια και λυγαριές.

  Για την πεζοπορία μας, μεταβήκαμε αρχικά στην έξοδο του φαραγγιού, κάτω από τον παλιό νερόμυλο, στο σημείο όπου έχει κατασκευαστεί σήμερα ένα μικρό τεχνητό φράγμα. Αφήσαμε τα αυτοκίνητα μας κοντά στο χώρο αναψυχής και κατευθυνθήκαμε προς την έξοδο του φαραγγιού (υψόμετρο 140μ.). Περπατούμε κάτω από πυκνές πρασινάδες και αρχικά βαδίζουμε μέσα στον τσιμεντένιο καταπότη, που τροφοδοτούσε με νερό τον παλιό νερόμυλο. Κοντά στην έξοδο τα τοιχώματα του φαραγγιού είναι χαμηλά, σύντομα όμως γίνονται ψηλότερα και φτάνουν μέχρι τα 150μ. Τα πανύψηλα βράχια γέρνουν προς τα μέσα αφήνοντας να διακρίνεται από το άνοιγμα τους μόνο μια πολύ στενή λωρίδα γαλανού ουρανού. Βαδίζουμε πάνω σε μικρές και μεγάλες ποταμόπετρες, ενώ το νερό κυλάει ανάμεσα στα πόδια μας σε αρκετή για την εποχή ποσότητα.

Συνεχίζουμε την πορεία μας ανηφορικά, τα πρανή ψηλώνουν και τεράστια βράχια σκεπάζουν την κοίτη του φαραγγιού. Το νερό κυλά και πέφτει κελαρυστό ανάμεσα από τα βράχια σχηματίζοντας μικρούς και μεγαλύτερους καταρράκτες. Προσπαθούμε να μαντέψουμε τις αλλαγές που προκάλεσαν οι μεγάλες ποσότητες νερού που κύλησαν μέσα στην κοίτη του φαραγγιού, στη διάρκεια του περασμένου ιδιαίτερα βροχερού χειμώνα. Παρότι η ομάδα μας διασχίζει το φαράγγι κάθε χρόνο, πάντα διαπιστώνουμε αλλαγές, ανάλογα με την ποσότητα της βροχής του χειμώνα που προηγήθηκε. Αν ο χειμώνας είναι ιδιαίτερα βροχερός, τα ορμητικά βροχόνερα μπορούν να μετακινήσουν τεράστιους βράχους, να εξαφανίσουν περάσματα, βοηθητικά σχοινιά και σκάλες.

 Η διάσχιση του φαραγγιού είναι σχετικά εύκολη, με εξαίρεση μερικά δύσκολα σημεία. Περπατάμε πάνω σε ψηλούς βράχους που σχηματίζουν φυσικές γέφυρες και στενά περάσματα, ενώ υπάρχουν αρκετές ‘κολύμπες’ και μικροί καταρράκτες, με αναπόφευκτα τα ευχάριστα πλατσουρίσματα στο δροσερό νερό. Συχνά συναντούμε μεγάλα βράχια  σφηνωμένα ανάμεσα σε άλλα, που μοιάζουν να μετεωρίζονται έτοιμα να καταρρεύσουν. Ανεβαίνουμε το φαράγγι περνώντας ανάμεσα από φυσικούς πέτρινους θόλους και τούνελ που σχηματίζονται από τα σωρευμένα βράχια ή σκαρφαλώνοντας πάνω στους διάσπαρτους ογκόλιθους. Στα δύσκολα σημεία έχουν λαξευτεί σκαλοπάτια πάνω στα βράχια που βοηθάνε την προσπέλαση και συχνά ένα ‘χέρι βοήθειας’ από τον συνοδοιπόρο που προηγείται είναι απαραίτητο.

Αν και δεν συναντήσαμε μυθικούς γίγαντες στο φαράγγι, περπατήσαμε δίπλα σε αρκετούς μικρούς καταρράκτες που με το κελάρυσμα του νερού που τρέχει ανάμεσα στα σμιλεμένα βράχια κάνουν το φαράγγι να μοιάζει νεραϊδένιο. Σύντομα πλησιάσαμε στον μεγάλο καταρράκτη, που δεν είναι ορατός από το μονοπάτι, σε προειδοποιεί όμως για την θέση του η βουή από το νερό που πέφτει με ορμή. Στη βάση του σχηματίζεται μια βαθιά, γαλαζοπράσινη λίμνη, ιδανική για δροσερές βουτιές. Ο όγκος του νερού είναι ιδιαιτέρα εντυπωσιακός, παρότι το καλοκαίρι έχει προχωρήσει ήδη αρκετά. Κολυμπάμε κάτω από τον καταρράκτη και απολαμβάνουμε τη μοναδική αίσθηση του νερού που πέφτει με ορμή πάνω στο κεφάλι μας. Το νερό ξεχύνεται από δυο ξεχωριστά σημεία ψηλά πάνω στο βράχο και κατρακυλώντας ακολουθεί κοινή πορεία και πέφτει με θόρυβο και άσπρους αφρούς μέσα στη λίμνη. Η εμπειρία είναι μοναδική και η αίσθηση απόλαυσης ανώτερη από το μπάνιο στη θάλασσα!

 Με την αίσθηση ζωντάνιας και ευεξίας που χαρίζει το δροσερό νερό, συνεχίζουμε την πορεία μας προς την είσοδο του φαραγγιού που βρίσκεται λίγο ψηλότερα σε υψόμετρο 260μ. Χρειάστηκε αρκετές φορές να αναρριχηθούμε, να κατεβούμε ή να ισορροπήσουμε πάνω σε ολισθηρά βράχια, χρησιμοποιώντας συχνά τα απαραίτητα βοηθητικά σκοινιά ή τα πελεκημένα σκαλοπάτια.

Κοντά στην είσοδο, το φαράγγι είναι ‘ανοικτό’, τα τοιχώματα απέχουν αρκετά μεταξύ τους και οι ακτίνες του ήλιου βοηθούν την πυκνή βλάστηση να ευδοκιμεί στην πλατιά κοίτη. Το στενό μονοπάτι που ελίσσεται ανάμεσα από λυγερά καλάμια και ανθισμένες πικροδάφνες, καταλήγει σε χωματόδρομο που οδηγεί ψηλότερα στην άσφαλτο.

 Η  ομάδα μας αποδείχτηκε αρκετά ευέλικτη, καθώς ολοκληρώσαμε την ανάβαση/κατάβαση του φαραγγιού  σε λίγο περισσότερο από 2,5 ώρες. Επιστρέφουμε στην αφετηρία ακολουθώντας αντίθετα το ίδιο μονοπάτι και απολαμβάνοντας την μαγεία της Σαρακίνας από άλλη οπτική γωνία. Στην επιστροφή υπήρχε σχετικός …συνωστισμός, καθώς συναντήσαμε πολυάριθμη ομάδα πεζοπόρων από το Ηράκλειο, από τον σύλλογο Φ.Υ.Σ.Η. Καταλήξαμε στο χώρο αναψυχής, επιβιβαστήκαμε στα αυτοκίνητα μας και συνεχίσαμε με δροσερές βουτιές στα σκουρογάλανα νερά του νότιου Κρητικού πελάγους.