Χωράει σε σχήματα η ποίηση; Μπαίνουν τα λόγια των ποιητών σε αγγεία «ηλικίας» 25 αιώνων;
Για αρχή, οι λέξεις του Κωστή Μοσκώφ (από το ποίημα του «Γεννήθηκα στην εποχή του χαλκού»): Γεννήθηκα την εποχή του χαλκού/ τώρα δεν με θυμάται πια κανένας/ σκεπάσαν τους βωμούς μου δάφνες και φρύγανα./ Πικραμύγδαλο, συ έρωτά μου,/ ήπια τρία βαρέλια ρετσίνα στην Δόμνα χτες, για να ξεχάσω ρούφηξα τον Aλιάκμονα, τον σφοδρό Bαρδάρη/ - οι λιμναίοι οικισμοί της Θεσσαλίας μείναν ξεροί για χάρη σου./ Περιμένω τρεις χιλιάδες χρόνια να πεθάνω/ αδύναμος να αποσυντεθώ τόσο που σ' αγαπώ.
Οι στίχοι του «χώρεσαν» στην επιφάνεια και το εσωτερικό ενός αγγείου υγρών της ύστερης εποχής του χαλκού από την Άσσηρο Θεσσαλονίκης. Το αγγείο εκτίθεται στη μόνιμη έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης «5.000, 15.000, 200.000 χρόνια πριν. Μια έκθεση για τη ζωή στην προϊστορική Μακεδονία».
Ύστερα, οι στίχοι του ποιήατος «Άλλοτε η θάλασσα» του Γιώργου Σαραντάρη έγιναν καλλιγραμμικά κύματα κι ενα καραβάκι και ξεκίνησαν τον ...πλου του ονείρου τους. Κι όλα αυτά ψηφιακά.
«Η ποίηση στο σχήμα των πραγμάτων» είναι ο τίτλος της νέας διαδικτυακής δράσης του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης για τον καιρό του εγκλεισμού (μας).
Η δράση «Η ποίηση στο σχήμα των πραγμάτων» αποτελεί αναφορά στην τεχνική των καλλιγραμμάτων, που οι απαρχές της ανάγονται στην ελληνιστική εποχή. To καλλίγραμμα- δηλαδή η διάταξη ενός ποιήματος, μιας ιστορίας ή μιας φράσης, στη μορφή ενός αντικειμένου που περιγράφεται ή υπονοείται στο κείμενο, ανάγεται σε οπτικοποιημένα ποιήματα της Ελληνιστικής εποχής, γνωστά ως τεχνοπαίγνια.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης προτείνει έναν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης των αρχαιοτήτων, αποδίδοντας τη μορφή τους μέσα από τη γραφή ποιημάτων Ελλήνων δημιουργών, και προσκαλεί τους διαδικτυακούς επισκέπτες του να καταθέσουν τα καλλιγράμματα που θα δημιουργήσουν οι ίδιοι, μεταφέροντας ένα ποίημα ή μια ιστορία που θα επιλέξουν ή θα εμπνευστούν στο σχήμα αντικειμένων που αγαπούν.
Η ιδέα είχε ξεκινήσει προ τριμήνου σχεδόν, όταν οι αρχαιολόγοι του ΑΜΘ προετοίμαζαν δράσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης (21 Μαρτίου), σχεδιάζοντας κάρτες με ποιήματα σε καλλιγράμματα των αρχαιοτήτων τους-τυπωμένα σε κάρτες που θα διανέμονταν στους επισκέπτες του μουσείου.
Τα πράγματα άλλαξαν και στην προσπάθειά τους να ανοίξουν ψηφιακά παράθυρα επικοινωνίας με τους πολίτες που «μένουν σπίτι», οι έντυπες κάρτες μετατράπηκαν σε ψηφιακά καλλιγράμματα των αρχαιοτήτων του, μαζί με επιλεγμένα καλλιγράμματα των επισκεπτών.
Τα καλλιγράμματα θα κοσμήσουν την ψηφιακή έκθεση που θα εγκαινιαστεί τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων, στις 18 Μαΐου 2020, με την ελπίδα ότι η έκθεση να μετατραπεί -όταν όλα περάσουν- και σε ...φυσική, πραγματική στις προθήκες του μουσείου κι όχι μόνο των υπολογιστών μας.
Το πρώτο ολοκληρωμένο σχέδιο του εκθέματος με το ποίημα του Κωστή Μοσκώφ (σε μορφή βίντεο) βρίσκεται ήδη αναρτημένο
