Ανακοινώσεις για την σπουδαία έκθεση με 52 μοναδικές ελαιογραφίες του Κωνσταντίνου Βολανάκη, από το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη του Πειραιά, που ετοιμάζεται να υποδεχθεί το κοινό στο Ηράκλειο, έγιναν σήμερα από τον Δήμαρχο Αλέξη Καλοκαιρινό, την αντιδήμαρχο Ρένα Παπαδάκη και τον επιμελητή της έκθεσης Θοδωρή Κουτσογιάννη.
Πρόκειται για την έκθεση με τίτλο «Κωνσταντίνος Βολανάκης – ίσαλος γραμμή», που θα εγκαινιαστεί την Παρασκευή 19 Ιουλίου 2024, στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, με την οποία ο Κωνσταντίνος Βολανάκης (1837-1907) «επαναπατρίζεται» στη γενέθλια πόλη του και ο Δήμος Ηρακλείου του αποδίδει την οφειλόμενη τιμή. Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 30 Οκτωβρίου 2024.
Στις δηλώσεις του ο Δήμαρχος Αλέξης Καλοκαιρινός αναφέρθηκε στις δράσεις και το σχεδιασμό του Δήμου για τον πολιτισμό, μίλησε για ψηφίδες που συνθέτουν το "πολιτιστικό μας μωσαϊκό" και επεσήμανε ότι και αυτή η έκθεση είναι ένας σημαντικός σταθμός. Όπως υπογράμμισε πρόκειται για έκθεση υπερτοπικου χαραχτηρα αλλά με αφετηρία το Ηράκλειο, καθώς εδώ γεννήθηκε ο σπουδαίος ζωγράφος.
Ο κ. Καλοκαιρινός έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην αντιδήμαρχο Ρένα Παπαδάκη, που - όπως επεσήμανε - έχει δείξει δείγμα γραφής. " Με συμμετοχή και αξιοποίηση κόσμου ντόπιου δυναμικού και ευρύ πεδίο συνάντησης χωρίς αποκλεισμούς, συμπεριληπτικό" όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η Έκθεση «Κωνσταντίνος Βολανάκης – ίσαλος γραμμή»
Ακτές και προβλήτες, όρμοι και πελάγη, καΐκια και καράβια, ήρεμα νερά και μανιασμένα κύματα, τα ταξίδια των πλοίων και η ζωή των ψαράδων: όλα αυτά τα στοιχεία που συναπαρτίζουν την θάλασσα και τον κόσμο της απεικονίζει ο Κωνσταντίνος Βολανάκης σε θαλασσογραφίες μοναδικής δεξιοτεχνίας, που παρασύρουν τον θεατή σε μια εικονική περιπλάνηση στη ναυτοσύνη και τη σχέση ζωής του ανθρώπου με το υδάτινο στοιχείο, ως γενεσιουργό και ως ορίζοντα προσδοκίας.
Η Βασιλική του Αγίου Μάρκου έχει μετατραπεί, με τρόπο πρωτότυπο και ευρηματικό, σε ένα σκηνικό, όπου ο θεατής καλείται να ανακαλύψει τον άνθρωπο στα έργα του Βολανάκη, καθώς και τον ίδιο τον δημιουργό ως προσωπικότητα και ψυχισμό.
Έξω από το λιμάνι 1870-72
H ποικιλοειδία των θαλασσογραφιών του Βολανάκη ξεδιπλώνεται σε τρεις επάλληλες, κλιμακωτές ενότητες, από τον ρεμβασμό στην εγρήγορση και στον αναστοχασμό, που αντιστοιχούν σε ανάλογες συναισθηματικές και διανοητικές ποιότητες• αυτές επενδύονται με ρομαντικούς ήχους από μουσικά κομμάτια σε συντονισμένο τρόπο και ρυθμό (adagio – vivace – notturno) και σχολιάζονται από επιλεγμένους στίχους Ελλήνων και ξένων ποιητών της Μεσογείου.
Όλη η έκθεση αρθρώνεται από μία ίσαλο γραμμή, υψηλή, αυτή του ζωγραφικού φορτίου του Κωνσταντίνου Βολανάκη στο πλοίο της νεοελληνικής ζωγραφικής.
Η έκθεση συνοδεύεται από δίγλωσσο (ελληνικά–αγγλικά), μεγάλου σχήματος, 160 σελίδων, πλήρως εικονογραφημένο κατάλογο.
Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης
Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο στις 17 Μαρτίου 1837. Η οικογένειά του μεταφέρεται στη Σύρο το 1851, ενώ ο ίδιος το 1856 πηγαίνει στην Τεργέστη για να εργαστεί σε εμπορικές επιχειρήσεις ως λογιστής.
Ανάμεσα στα λογιστικά φύλλα του το αφεντικό του, Γεώργιος Αφεντούλης, ανακαλύπτει τα σχέδιά του με καράβια στην προβλήτα της Τεργέστης και τον ενθαρρύνει να αφιερωθεί στην τέχνη.
Το 1864 μεταβαίνει στο Μόναχο όπου σπουδάζει ζωγραφική στην εκεί φημισμένη Ακαδημία Καλών Τεχνών. Μετά την αποφοίτησή του, σταδιοδρομεί στο Μόναχο, δικό του εργαστήριο και συμμετοχή στις μεγάλες εκθέσεις της πόλης.
Ακρογιαλιά με ψαράδικη βάρκα, 1889
Στο μεταξύ παντρεύεται με τη Φανή Χρηστίδου και αποκτούν δύο παιδιά. Λόγω όμως προβλημάτων υγείας της Φανής, το 1883 αποφασίζει να επιστρέψει στην Ελλάδα και εγκαθίστανται στον Πειραιά.
Αναλαμβάνει θέση καθηγητή στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, από την οποία όμως θα παραιτηθεί το 1903, λόγω προβλημάτων υγείας.
Στην Ελλάδα ο Βολανάκης δεν μπορεί να ευδοκιμεί, καθώς η καλλιτεχνική κίνηση και αγορά είναι καχεκτική. Κατά συνέπεια εγκαταλείπει προοδευτικά τις μεγάλες – κυριολεκτικά και μεταφορικά – συνθέσεις και περιορίζεται σε λιμενογραφίες, πλοιογραφίες και θαλασσινά τοπία.
Βαθμηδόν απογοητεύεται, τόσο που το 1891 αποπειράται να αυτοκτονήσει και δηλώνει: «είμαι δυστυχής διότι εγεννήθην καλλιτέχνης».
Πεθαίνει στις 30 Ιουλίου 1907 στον Πειραιά. Στην κηδεία του συνοδευόταν από μόλις πέντε άτομα.
