Δύο νέα βιβλία από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Η ραγδαία εξέλιξη των επιστημών της ζωής και των τεχνολογικών εφαρμογών τους τα τελευταία χρόνια έχει επαναφέρει στο επίκεντρο της φιλοσοφικής συζήτησης παλαιότατα ερωτήματα περί της αξίας της ζωής, που αυτή τη φορά τίθενται με νέα ένταση και υπό νέο πρίσμα. Οι γνώσεις που καθημερινά μας κατακλύζουν και οι δυνατότητες ποικιλότροπων επεμβάσεων σε ανθρώπους, ζώα και φυτά που διανοίγονται δημιουργούν μεγάλη αισιοδοξία σε σχέση τόσο με την ικανοποίηση της «του ειδέναι ορέξεως» όσο και με τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων. Από την άλλη πλευρά, πολλοί ανησυχούν για το ενδεχόμενο σοβαρών καταχρήσεων και για τις προσβολές δικαιωμάτων, την αλλοίωση της ζωής γενικά και του ανθρώπινου βίου ειδικότερα, όσο και για την περιβαλλοντική αναστάτωση που αυτές μπορούν να επιφέρουν.
Το βιβλίο εξετάζει τα συναφή προβλήματα από τη σκοπιά της ηθικής των θεσμών: σε ποιο βαθμό ο νομοθέτης νομιμοποιείται ή και οφείλει να παρέμβει με τη θέσπιση νόμων, από τη φύση τους εξαναγκαστικών, ώστε να ρυθμίσει ζητήματα των βιολογικών, βιοτεχνολογικών και βιοϊατρικών ερευνών; Εξετάζονται συστηματικά τα ηθικά ερωτήματα ή και διλήμματα που συνδέονται με τη νομοθετική επέμβαση στα ζητήματα αυτά, τα είδη των επιχειρημάτων που πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι συχνά αντίρροπες ηθικές αρχές που πρέπει σύμμετρα να ικανοποιηθούν.

Ο Παύλος Σούρλας είναι Ομότιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Δίδαξε πολλά χρόνια φιλοσοφία του δικαίου, πολιτική φιλοσοφία και ηθική, σε συνεργασία και με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, ενώ έχει δημοσιεύσει δέκα βιβλία και πολυάριθμα άρθρα στα αντικείμενα αυτά.

ΣΕΙΡΑ | ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
ISBN 978-960-524-576-4, σχήμα 14x21 εκ., 208 σελ., τιμή: 14 ευρώ 

Είναι άραγε νομιμοποιημένη, σε μια φιλελεύθερη δημοκρατία, η άσκηση κρατικού εξαναγκασμού σε ζητήματα βιοηθικής; Το βιβλίο αυτό αναζητά τους λόγους του βιοηθικού εξαναγκασμού στην ηθική της αυτονομίας. Αφετηρία του αποτελεί η επιχειρηματολογία του Ronald Dworkin, στη μονογραφία του Life’s Dominion, για τη συνταγματική δυνατότητα να θεμελιωθεί ένα δικαίωμα στην άμβλωση και την ευθανασία ως δικαίωμα ουσιωδώς θρησκευτικής ελευθερίας. Ωστόσο, ο συγγραφέας δεν δικαιολογεί την εν λόγω κανονιστική αφετηρία του παρά μόνο στο πλαίσιο μιας ανανεωμένης καντιανής φιλοσοφίας του δικαίου και την εμπλουτίζει με μια μεθοδολογία που έχει τη σύγχρονη ρίζα της στην πολιτική φιλοσοφία του John Rawls. Ο αναγνώστης καλείται να αναστοχαστεί ο ίδιος τη βασιμότητα του σχετικού φιλοσοφικού προβληματισμού από το εσωτερικό μεν των θεμελιωδών ηθικών και πολιτικών αρχών που, κατά το περιεχόμενό τους, καθιστούν δυνατή τη συμβίωσή μας σε θεσμικές συνθήκες ελευθερίας και ισότητας, εν όψει όμως των πλέον δυσεπίλυτων περιπτώσεων ερμηνείας και εφαρμογής τους· από την οπτική γωνία, δηλαδή, μιας κριτικής περιπτωσιολογίας. 
Τα κρίσιμα (αντι)παραδείγματα συνυφαίνονται πρωτίστως με την ηθική των άμεσα διαπροσωπικών σχέσεων, ιδίως των σεξουαλικών, και της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ ιατρού και ασθενούς, και, περαιτέρω, με την εκλεκτική πραγμάτευση των πρακτικών διλημμάτων που μας θέτει η πρόσφατη ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας, ιδίως ως προς την αναπαραγωγική ανθρώπινη κλωνοποίηση, την προστασία της γενετικής μας ταυτότητας και τις εγγυήσεις μιας διανεμητικής ισότητάς μας στο πεδίο των εφαρμογών της άνευ προηγουμένου επιστημονικής προόδου. Στο επίκεντρο της φιλοσοφικής προβληματικής βρίσκεται μάλλον ο δικαστής παρά ο νομοθέτης: τα παθήματα του πρώτου, ως προς τη ζητούμενη δικανική κρίση του, (πρέπει να) γίνονται μαθήματα για τον δεύτερο, ως προς τις προσήκουσες νομοθετικές ρυθμίσεις του.

Ο Φίλιππος Βασιλόγιαννης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το συγγραφικό του έργο και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται ιδίως σε ζητήματα φιλοσοφίας του δικαίου, ηθικής και πολιτικής φιλοσοφίας, βιοηθικής και μεταηθικής.

ΣΕΙΡΑ | ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
ISBN 978-960-524-577-1, σχήμα 14x21 εκ., 208 σελ., τιμή: 14 ευρώ