Booker Prize 2022: Νικητής ο Shehan Karunatilaka για τη μεταφυσική του σάτιρα

Το βιβλίο Seven Moons of Maali Almeida (Τα επτά φεγγάρια του Maali Almeida) του Shehan Karunatilaka, μια μεταφυσική σάτιρα που εκτυλίσσεται εν μέσω ενός αιματηρού εμφυλίου πολέμου στη Σρι Λάνκα, κέρδισε το φετινό Booker Prize.

Κεντρικός ήρωας στο μυθιστόρημα του συγγραφέα από τη Σρι Λάνκα είναι ένας φωτογράφος που «ξυπνά νεκρός» και έχει μια εβδομάδα για να ζητήσει από τους φίλους του να βρουν τις φωτογραφίες του και να εκθέσουν την κτηνωδία του πολέμου. 

Η Καμίλα, η βασίλισσα σύζυγος του Καρόλου του Γ', απένειμε το βραβείο και ο συγγραφέας δήλωσε ότι ήταν «τιμή και προνόμιο» που βρέθηκε στη βραχεία λίστα των υποψηφίων. Η τραγουδίστρια της ποπ Dua Lipa ήταν επίσης παρούσα, ως επίσημη προσκεκλημένη στην βραδιά.

Το περίοπτο βραβείο που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 50.000 λιρών, και δίδεται κάθε χρόνο σε ένα και μόνο μυθιστόρημα που δημοσιεύεται στο Ηνωμένο Βασίλειο στην αγγλική γλώσσα, προσφέρει επίσης στους υπόλοιπους πέντε συγγραφείς της βραχείας λίστας από 2.500 λίρες.

Ο συγγραφέας περιέγραψε ότι αποφάσισε το 2009 να γράψει «μια ιστορία-φαντασμάτων όπου οι νεκροί θα μπορούσαν να προσφέρουν την οπτική τους» μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου στη Σρι Λάνκα, «όταν υπήρχε μια έντονη συζήτηση για το πόσοι άμαχοι πέθαναν και ποιος έφταιγε».

Ο επικεφαλής της κριτικής επιτροπής, Neil MacGregor, επαίνεσε το «εύρος και την ικανότητα, την τόλμη και την ξεκαρδιστική γραφή» του μυθιστορήματος, χαρακτηρίζοντάς το «μεταθανάτιο νουάρ» που «οδηγεί τον αναγνώστη σε ένα ταξίδι με τρενάκι του τρόμου μέσα στη ζωή και τον θάνατο».

Όπως αποκάλυψε ο ίδιος, η απόφαση των κριτών ήταν ομόφωνη, προσθέτοντας ότι όλα τα υποψήφια βιβλία «αφορούσαν στην πραγματικότητα ένα ερώτημα, και αυτό είναι ποιο είναι το νόημα της ζωής» κάθε ανθρώπου.

Παραλαμβάνοντας το βραβείο του ο Karunatilaka δήλωσε: «Ελπίζω ότι στο όχι πολύ μακρινό μέλλον... η Σρι Λάνκα (θα) καταλάβει ότι αυτές οι ιδέες της διαφθοράς, της φυλετικής διάκρισης και της εξυπηρέτησης «ημετέρων» δεν έχουν λειτουργήσει και δεν θα λειτουργήσουν ποτέ.»

«Έχω αυτολογοκριθεί»
 

«Ελπίζω να κυκλοφορεί σε 10 χρόνια...  σε μια Σρι Λάνκα που μαθαίνει από τις ιστορίες της, και ότι τα Επτά φεγγάρια θα βρίσκονται στο τμήμα φαντασίας του βιβλιοπωλείου, δίπλα στους δράκους, τους μονόκερους και δεν θα τα μπλέκουν με τον ρεαλισμό ή την πολιτική σάτιρα».

Λίγο αργότερα ότι είχε «αυτολογοκριθεί» σε μερικά διηγήματα μετά τη μαχαιριά που δέχτηκε τον Αύγουστο ο συγγραφέας Σαλμάν Ρούσντι, ο οποίος αντιμετώπιζε επί χρόνια απειλές θανάτου για το μυθιστόρημά των Σατανικών Στίχων, το οποίο ορισμένοι μουσουλμάνοι θεωρούν βλάσφημο. 

«Ήμουν στη διαδικασία έκδοσης μιας συλλογής διηγημάτων όταν συνέβη αυτό το περιστατικό και ανακάλυψα μερικά που δεν νομίζω ότι ήταν προσβλητικά για καμία θρησκεία», δήλωσε ο Karunatilaka. «Αλλά η σύζυγός μου είπε, μπορείς να μην το κάνεις αυτό; Έχεις δύο μικρά παιδιά. Αυτή η ιστορία δεν είναι τόσο καλή. Απλά άφησέ τη απ' έξω».

«Αυτό είναι κάτι που επικρέμεται πάνω από όλους μας, όταν γράφουμε στη Νότια Ασία, ειδικά αν γράφουμε για την πολιτική ή τη θρησκεία».