ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Βασίλης Βλάσσης: Ένας ζωγράφος από... γενιά!
Η ενδόμυχη ουτοπία του δεν είναι άπιαστη: Είναι απλωμένη κι αποτυπωμένη στα έργα του.
Του Αντώνη Παντινάκη
Ζωγραφίζει γιατί πολύ απλά λυτρώνεται: «Είναι ο πιο ήρεμος και αποδοτικός τρόπος για να πω αυτά που θέλω». Επάνω στους πίνακές του «εγκλωβίζει» και συνάμα «απελευθερώνει» τα πιο ευχάριστα, τα πιο «φωτεινά» συναισθήματά του, τα οποία με λίγη ή και πολλή φαντασία, ξεχύνονται στον «καμβά» του ψυχισμού του, δημιουργώντας τον ιδανικό του κόσμο, «που λειτουργεί με τους δικούς του κανόνες».
Η ενδόμυχη ουτοπία του Βασίλη -Ζώη Βλάσση δεν είναι άπιαστη: Είναι απλωμένη κι αποτυπωμένη στα έργα του. Θα την δούμε και στις 75 δημιουργίες του, που κινούνται «Πέρα από τα Όρια του νου», όπως είναι ο τίτλος της έκθεσής του που φιλοξενείται αυτές τις μέρες στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου, στο Ηράκλειο.
Οι παρατηρήσεις του και η «μούσα» του!
«Τα έργα μου απλά είναι οι παρατηρήσεις μου. Η τέχνη μου εκπροσωπεί τη ζωή. Τη ζωή τη δικιά μου, αυτά που παρατηρώ από άλλους ανθρώπους, άλλους κόσμους, ό,τι μπορεί να παρατηρήσω. Και μια θετική αύρα, που θέλω να βγάλω προς τα έξω», επισημαίνει ο ίδιος στο Cretalive.
«Η έκθεση είναι αφιερωμένη στη γυναίκα και μούσα μου Έλσα...», μας αποκαλύπτει το ενημερωτικό φυλλάδιο που μοιράζεται στην είσοδο της δημοτικής πινακοθήκης.
«Είναι η έμπνευσή μου, η κινητήρια δύναμή μου», μας συμπληρώνει ο Βασίλης - Ζώης.
Οι δυο τους είναι μαζί από το 1999: «Βέρα όπως βλέπεις δεν φοράω! Την έχασα στη θάλασσα! Θα μου την έκλεψε μάλλον ο... Ποσειδώνας!», θα μας πει στη συνέχεια, αστειευόμενος.
Τα... βήματα του θείου του τον οδήγησαν σε άλλη κατεύθυνση!
Στο νηπιαγωγείο ακόμα, βλέποντας κι ανακαλύπτοντας τα χρώματα αναφώνησε ένα αυθόρμητο κι αθώο επιφώνημα εντυπωσιασμού: «Ουάου»! Ένιωσε ότι μέσα από μία πολύχρωμη και πολύμορφη πανδαισία συναισθημάτων «μπορούσες να δημιουργήσεις έναν άλλο κόσμο, που λειτουργούσε με τους δικούς του κανόνες»!
Ανιψιός του σπουδαίου ζωγράφου Αριστείδη Βλάσση, ο Βασίλης - Ζώης είχε τα γονίδια αλλά και τις πρώτες... του επιρροές!
Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ακολούθησε απόλυτα τα... χνάρια του θείου του:
«Παρατηρούσα τους πίνακές τα χρώματά του, αυτά που ήθελε να περάσει. Είδα αυτά που ήθελα να δω και μετά τράβηξα τον δικό μου δρόμο. Χάραξα τη δική μου κατεύθυνση, γιατί ήθελα να δω που θα με βγάλει η ζωή. Να δω τι θα μου παρουσιαστεί».
Ποιους ζωγράφους γενικά θαυμάζετε;
Τον Τζάκσον Πόλοκ, τον Ζαν Μισέλ Μπασκιά, τον Βασίλι Καντίνσκι και τον Πικάσο! Με επηρέασαν στον τρόπο αντίληψής μου στα χρώματα, στα σχήματα και στην εικαστική μου γλώσσα επάνω.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας χρώμα;
Το κόκκινο, το περήφανο! Είναι το αίμα μας, η δύναμή μας. Κυλάει σε όλους μας! Είναι αυτό που κινεί την ζωή μας! Άμα το κόκκινο γίνει ή το κάνουμε μωβ, τότε λέμε «άντε γεια», τα λέμε σε μία άλλη ιστορία!
Όταν ανακάλυψε την... θεία ομορφιά και αρμονία!
Η έτερη... μούσα του Βασίλη - Ζώη Βλάσση είναι η Κρήτη. Για να το αντιληφθεί, έπρεπε να πάει στην Αγγλία, για σπουδές, να σπάσει «όσα με έδεναν», αλλά και να πιστέψει στην ύπαρξη μίας ανώτερης δύναμης...
Τον Θεό τον ανακάλυψε μόνος του, σε ηλικία 24-25 ετών, «καθισμένος σε ένα παγκάκι και παρατηρώντας τη φύση. Σκέφτηκα, τι λέμε τώρα, σίγουρα υπάρχει Θεός. Τέτοια ομορφιά και αρμονία δεν γίνεται να την κάνουμε εμείς. Πιστεύω ότι εφόσον υπάρχει μία ανώτερη δύναμη, υπάρχει κάτι τέλειο, κάτι όμορφο, κάτι καθαρό, κάτι θετικό!»
Αποφοιτώντας από το Imperial College του Λονδίνου, όπου σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός, ο Βασίλης - Ζώης επέστρεψε στην πατρίδα, με άλλα συναισθήματα γι' αυτήν: « Ξεκίνησε ένα παιχνίδι σκέψεων, το οποίο με έκανε να εκτιμήσω πάρα πολύ την πατρίδα μας! Ένιωσα και νιώθω ότι μας χαρίστηκε ένα τόσο όμορφο δώρο, που είναι αδικία να το πετάξουμε στα σκουπίδια!»!
Και τότε ήταν που «έσπασαν» τα δεσμά του: «Με το που γύρισα πίσω διαπίστωσα ότι ήρθα στον παράδεισό μου! Αυτό το ένιωσα με το που προσγειώθηκα ξανά στο υπέροχο νησί μας! Γιατί στην Αγγλία βίωσα κάποια πράγματα, κάποιες νοοτροπίες που δεν μου ταίριαζαν».
Για έναν άνθρωπο που λατρεύει τα χρώματα, το βασικότερο πρόβλημα που αντιμετώπισε δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από τον καιρό: «Το Λονδίνο είναι μία πολύ εντυπωσιακή πόλη, που έχει πάρα πολλές ομορφιές, πάρα πολύ ωραίους πίνακες που μπορείς να δεις σε κάποια έκθεση, σε κάποιο μουσείο, αλλά η Ελλάδα είναι πιο όμορφη! Οι φυσικές της ομορφιές είναι απίστευτες! Μεγαλείο! Στην Αγγλία ήταν λες και στενοχωρήθηκε πολύ ο Θεός. Και δεν έλεγε να γελάσει λίγο και να ρίξει ήλιο! Γι' αυτό κι έχει συνέχεια μουντό καιρό».
Στην Ελλάδα όμως, όπως σχολιάζει και ο ίδιος, «φαίνεται πώς χαμογελάει συνέχεια ο Θεός».
Αυτό το θείο... χαμόγελο είναι λες και κινεί το... πινέλο του: « Απολαμβάνω το μεγαλείο της Ελλάδας! Με εμπνέει απίστευτα! Κι ειδικά η Κρήτη, που είναι κάτι παραπάνω από παράδεισος! Γι' αυτό και πήρα την απόφαση να γυρίσω από το Λονδίνο στο Ηράκλειο».
Η «χρυσή στιγμή» της έμπνευσης και της δημιουργίας!
Πώς έρχεται η έμπνευση;
Οι σκέψεις υπάρχουν. Ζορίζουν τον καλλιτέχνη, τον πιέζουν, γιατί πρέπει να εκφραστούν! Και κάποια στιγμή έρχεται η χρυσή στιγμή, η στιγμή της έμπνευσης που οι σκέψεις όλες βγαίνουν και αποτυπώνονται ανάλογα με τις ασχολίες του καθενός!
Τα συναισθήματα τιθασεύονται ή θεριεύουν όταν εκφράζεται ένας καλλιτέχνης;
Θα έλεγα ότι συμβαίνουν και τα δύο! Είναι σαν το κύμα κι αυτά. Μία είναι ήρεμα, την άλλη αγριεύουν. Όπως κινείται ένα κύμα πάνε κι αυτά!
Τι ήταν αυτό που σας προβλημάτισε τελευταία και θελήσατε να το περάσετε σ' έναν πίνακα;
Οι μαύρες ημέρες μας, που όλος ο κόσμος περνάει. Που και πάλι όμως βλέπεις μία αχτίδα φωτός να τις τρυπάει. Υπάρχει μία χαραμάδα!
Ποιες ακριβώς είναι αυτές οι «μαύρες μέρες» για εσάς;
Ζούμε στο 2018 και πάμε στο 2019 . Κι ακόμα πολεμάμε και σκοτωνόμαστε κι αφαιρούνται ζωές άδικα στην πρώτη ευκαιρία. Μοιάζουμε να είμαστε ακίνητοι. Να μην έχουμε κάνει καμία πρόοδο σε σχέση με το παρελθόν. Σαν να ζούμε μια επανάληψη. Σαν να βλέπουμε διαρκώς το ίδιο έργο...
Τι κάνει τότε ένας καλλιτέχνης;
Παρατηρεί ότι υπάρχουν νέα παιδιά, με καθαρό βλέμμα και ψυχή κατάλευκη, που είναι ο θησαυρός μας. Κι αυτόν τον θησαυρό, αντί να τον προστατεύσουμε, μας αρέσει να τον πατάμε, προσπαθώντας να τον εξαφανίσουμε!
Κι εσείς προσωπικά, πώς αντιδράτε; Τι σκέφτεστε;
Αναρωτιέμαι εκείνη τη στιγμή, είναι δυνατόν το χρυσάφι μας να το καταστρέφουμε και να του δίνουμε μία Παιδεία που δεν πηγαίνει πουθενά; Σκέψου έναν κάτασπρο καμβά στον οποίο πάνω του μόνο μαύρο χρώμα! Ενίοτε και κόκκινο, απ' το αίμα αθώων ανθρώπων...
Έχει κάτι διαφορετικό η ματιά ενός καλλιτέχνη απ΄ την αντίστοιχη ενός μέσου ανθρώπου;
Έχει και δεν έχει πιστεύω. Να ξεκαθαρίσουμε αρχικά ότι οι καλλιτέχνες δεν είναι σούπερ ήρωες! Απλά οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν συνηθίσει να εισπράττουν τα πάντα όπως το έτοιμο φαγητό. Αυτό δεν γίνεται. Ο καλλιτέχνης ίσως έχει μεγαλύτερη υπομονή να επεξεργαστεί τα γεγονότα. Μερικές φορές βέβαια σκέφτομαι, κι ένας επαγγελματίας, που κάνει κάτι το διαφορετικό, δεν έχει υπομονή για να κάνει αυτό που θέλει; Γενικά, πάντως πιστεύω ότι άμα κάνει καθαρή δουλειά ο καθένάς μας, μπορεί να φέρει όμορφα αποτελέσματα. Πρέπει ωστόσο να του μιλάει ο αληθινός του εαυτός. Χρειάζεται να είμαστε πιο σοβαροί και πιο προσγειωμένοι στην πραγματικότητά, στην αποστολή μας για να προχωρήσουμε.
Λένε αρκετοί ότι οι άνθρωποι που επεξεργάζονται πολύ τα πράγματα είναι κατά βάθος δυστυχισμένοι. Συμφωνείτε;
Ναι, συμφωνώ. Βλέποντας όμως την πραγματική υφή των πραγμάτων φθάνουμε ενδεχομένως σε μια τέτοια συναισθηματική κατάσταση.
*Η έκθεση του Βασίλη - Ζώη Βλάσση (Red Zoo) ξεκίνησε στις 26 Νοεμβρίου και θα συνεχιστεί έως και τις 8 Δεκεμβρίου, στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου στο Ηράκλειο.
