Αρχαίο χρυσό νόμισμα 3,5 εκατ. δολαρίων επιστρέφει στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ

Σε μια σπουδαία κίνηση προχώρησε η Νέα Υόρκη επιστρέφοντας στην Ελλάδα αρχαιότητες συνολικής αξίας άνω των 20 εκατ. δολαρίων, που κατασχέθηκαν μετά από έρευνες για υποθέσεις λαθρεμπορίου.

Ξεχωρίζει ένα «εξαιρετικά σπάνιο» χρυσό νόμισμα που είχε κοπεί για τη δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα και το οποίο το 2020 έκανε ρεκόρ, ως το πιο ακριβό νόμισμα που πουλήθηκε ποτέ.

Η τελετή επαναπατρισμού, πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στο Ελληνικό Προξενείο στη Νέα Υόρκη.

Οι 29 αρχαιότητες που επιστρέφονται στην Ελλάδα χρονολογούνται ακόμα και από το 5.000 προ Χριστού, σύμφωνα με την ανακοίνωση του γραφείου του εισαγγελέα του Μανχάταν, Άλβιν Μπραγκ.

Ο ειδικός πράκτορας Εσωτερικής Ασφαλείας της Νέας Υόρκης Ιβάν Τζ. Αρβέλο, επεσήμανε την ιδιαίτερη ευαισθησία που υπάρχει σε υποθέσεις ελληνικών αρχαιοτήτων, καθώς η αρχαία Ελλάδα αναγνωρίζεται ως «το λίκνο του δυτικού πολιτισμού».

Μεταξύ των επαναπατρισθέντων αντικειμένων, είναι το νόμισμα «Eid Mar», το οποίο πωλήθηκε σε ανώνυμο πλειοδότη στις Ηνωμένες Πολιτείες, έναντι 3,5 εκατ. δολαρίωνμέσω του οίκου δημοπρασιών Roma Numismatics στο Λονδίνο. Ωστόσο, το νόμισμα είχε εισαχθεί λαθραία στο Ηνωμένο Βασίλειο αφού πρώτα επιχειρήθηκε ανεπιτυχώς να πωληθεί στη Γερμάνια. Η εισαγγελία του Μανχάταν προχώρησε στην κατάσχεση του νομίσματος τον περασμένο Φεβρουάριο.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, τον Ιανουάριο συνελήφθη στέλεχος οίκου δημοπρασιών στη Νέα Υόρκη μετά από έρευνα της υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, η οποία σχετιζόταν με την πώληση δύο νομισμάτων, μεταξύ των οποίων και το Eid Mar.

Το CNNi ζήτησε σχόλιο για την υπόθεση από τον οίκο δημοπρασιών Roma Numismatics. Εκπρόσωπος της υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφαλείας αρνήθηκε να σχολιάσει την υπόθεση, καθώς η έρευνα δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.

Το χρυσό νόμισμα με το πορτραίτο του Βρούτου

Μόνο τρία από τα χρυσά νομίσματα της σειράς είναι γνωστό ότι έχουν διασωθεί. Το νόμισμα φέρει το πορτραίτο του Μάρκου Ιούνιου Βρούτου, ο οποίος ενορχήστρωσε τη δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα το 44 πΧ καθώς και τα στιλέτα που χρησιμοποιήθηκαν από τους φονιάδες του. Γράφει τη φράση «Eid Mar» ή αλλιώς «Ides of March», μια αναφορά στην ημερομηνία του θανάτου του Καίσαρα.

Το νόμισμα κόπηκε δύο χρόνια μετά τη δολοφονία, το 42 πΧ, προκειμένου να πληρωθούν τα στρατεύματα του Βρούτου, όταν υποχρεώθηκαν ο ίδιος και οι συνεργάτες του να εγκαταλείψουν τη Ρώμη.

Οι υπόλοιπες αρχαιότητες που επαναπατρίζονται περιλαμβάνουν ένα μπρούτζινο καλυκοειδή κρατήρα από το 350 πΧ, ένα δοχείο που χρησιμοποιήθηκε για την αποθήκευση ανθρώπινων λειψάνων και μια συλλογή με μορφές ανθρώπων και ζώων από το 5.000 – 3.500 πΧ που είχαν πωληθεί σε ιδιώτες συλλέκτες στη Νέα Υόρκη στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Η εν λόγω συλλογή ονομάζεται «Νεολιθική Οικογενειακή Ομάδα» και αξίζει 3 εκατ. δολάρια. Έως την κατάσχεση της η εν λόγω συλλογή βρισκόταν σε έκθεση του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης (MIT) της Νέας Υόρκης στο οποίο είχε παραχωρηθεί με τη μέθοδο του δανεισμού.

Πρόσφατη έκθεση της Διεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ), ισχυρίζεται ότι το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης (MIT) έχει στη συλλογή του περίπου 1.000 αντικείμενα που συνδέονται με διακινητές και λαθρεμπόρους. Εκπρόσωπος του MIT δήλωσε στο CNNi την Τρίτη, ότι το μουσείο «ηγείται» της προσπάθειας για να αλλάξουν οι κανόνες που αφορούν τις συλλογές και ότι με δική του πρωτοβουλία έχουν προσφάτως επιστραφεί «πολλά» αντικείμενα, μεταξύ των οποίων τέσσερα στο Νεπάλ.

Η Νέα Υόρκη έχει επιστρέψει 950 αρχαιότητες αξίας άνω των 160 εκατ. δολαρίων σε 17 χώρες από τον Ιανουάριο του 2022, οπότε ανέλαβε καθήκοντα ο εισαγγελέας Άλβιν Μπραγκ, σύμφωνα με την ανακοίνωση.

Περιλαμβάνουν ακόμη, περίπου 200 κλεμμένα αντικείμενα που επιστράφηκαν στο Πακιστάν τον περασμένο Νοέμβριο, αρκετά από τα οποία συνδέονται με τον ινδοαμερικανό έμπορο αρχαιοτήτων Σούμπας Καπούρ, ο οποίος καταδικάστηκε στην Ινδία τον περασμένο Νοέμβριο σε δέκα χρόνια φυλάκιση για λαθρεμπορία. Ακόμη 60 αντικείμενα επέστρεψαν στην Ιταλία, ανάμεσά τους και μαρμάρινη κεφαλή της θεάς Αθηνάς, τα οποία κατασχέθηκαν από το Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης.