«Ψωμί & Τριαντάφυλλα»

*Γράφει η Γερακάκη Ελένη
Κοινωνική Επιστήμονας

Το «Ψωμί & Τριαντάφυλλα» ήταν η αρχή για την διεκδίκηση των γυναικείων δικαιωμάτων. Αυτό το σύνθημα αποτέλεσε  την απαρχή καθιέρωσης του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας…

8 Μαρτίου 1857: Ενάμιση αιώνα πριν, εργάτριες στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας και του ιματισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ξεσηκώθηκαν, διαδηλώνοντας για τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης. «Ψωμί» για την οικονομική τους  αποκατάσταση και «τριαντάφυλλα» για την κοινωνική τους αναβάθμιση! Ζητούμενο ήταν η διεκδίκηση μιας καλύτερης ποιότητας ζωής. Αυτή η πρώτη προσπάθεια δέχτηκε βίαιη αντιμετώπιση, με αποτέλεσμα να ποτιστεί στο αίμα. Όμως, η ιδέα ριζώθηκε. Η απαρχή είχε τεθεί. Δύο χρόνια αργότερα οι γυναίκες ίδρυσαν το πρώτο σωματείο γυναικών με σκοπό να διεκδικήσουν την ισότητα των φύλων και να αγωνιστούν υπέρ της χειραφέτησης τους.

Στις 28 Φεβρουαρίου 1909, 48 χρόνια μετά από εκείνη την πρώτη προσπάθεια, γιορτάζεται για πρώτη φορά η Ημέρα της Γυναίκας στις  Ηνωμένες Πολιτείες. Όλα αυτά τα χρόνια σηματοδοτήθηκαν από συνεχείς κινητοποιήσεις των γυναικών με μόνο κίνητρο την υπεράσπιση, την αναγνώριση των αυτονόητων και των καθολικά αναφαίρετων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Με έντονες κινητοποιήσεις χρωματίστηκαν και τα επόμενα έτη, ώσπου το 1977,η 8η Μαρτίου ορίστηκε ως Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα της Γυναίκας και τη Διεθνή Ειρήνη από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.

Η γυναίκα στην σύγχρονη κοινωνία είναι εργαζόμενη, επιστήμονας, μητέρα, νοικοκυρά, φίλη, σύντροφος, φροντίστρια κ.α πολλά, κοινωνικές ταυτότητες και ρόλοι που εναλλάσσονται με συνεχείς ταχύτητες και σε απροσδιόριστους χρόνους εμπεριέχοντας η μια την άλλη με την μέγιστη απαίτηση να επιτελούνται άρτια και άριστα στον ύψιστο βαθμό. Τόσες υποχρεώσεις, τόσες ασχολίες, τόσες αρμοδιότητες εσωκλείονται σε ένα θέλω, που συμπεριλαμβάνεται σε μια και μόνο ταυτότητα ρόλου, αυτή της γυναίκας.

Δυστυχώς ακόμη και σήμερα, στην κοινωνία της προόδου και της εξέλιξης φαίνεται να υπάρχουν και αμφισβητήσεις ή υπονομεύσεις στην θέση της γυναίκας με περιστατικά που εξελίσσονται σε ιδιαίτερα προσβλητικές συνθήκες και περιοριστικές καταστάσεις, με τις γυναίκες να συνεχίζουν αδιάκοπα να αντιτίθενται σε κάθε παραβίαση της προσωπικής τους ελευθερίας και να αντιμάχονται στους «εγκλωβισμούς» που συντροφεύουν τις θηλυκότητες.

Ας αναφερθούμε στα γεγονότα και την ιστορία. Ας ανατρέξουμε σε όλα εκείνα που αναδεικνύουν την σημαντικότητα της γυναίκας και ισχυροποιούν την ταυτότητα της. Ας αναγνωρίσουμε όλα εκείνα τα πολλά που αποδεικνύουν καθημερινά το μέγεθος της δύναμης και των ηχηρών πράξεων γυναικών που έχουν υπερπηδήσει όλα τα εμπόδια που συναντούν απλά και μόνο επειδή είναι γένους θηλυκού και έχουν αναδειχτεί νικήτριες, αφού υπήρξαν οι πιο δυναμικές μαχήτριες, στο στίβο της ζωής.

Οι γυναίκες μπορούν και αποκτούν αμέτρητους ρόλους, φέρνοντάς τους όλους εις πέρας μέσα από την αστείρευτη δύναμη και πάθος που διαθέτουν.

Οι γυναίκες φέρουν πολλαπλές ταυτότητες, όσες και οι ρόλοι τους μέσα στην κοινωνία. Όχι επειδή είναι γυναίκες, αλλά επειδή είναι άνθρωποι που επιλέγουν και μοχθούν, που παλεύουν και κατακτούν, που θέλουν και καταφέρνουν. Ωστόσο, αυτές οι ιδιότητες είναι ανεξάρτητες από το φύλο. Είναι χαρακτηριστικά πανανθρώπινα και μπορούν να λειτουργούν για όλους ωφέλιμα και παραγωγικά.

Γεννηθήκαμε και ανατραφήκαμε με ιδέες, αντιλήψεις και πεποιθήσεις που ευνοούν πατριαρχικές συμπεριφορές και αναγκάζουν τις γυναίκες να διεκδικούν εκ νέου την θέση και το ρόλο τους, συνακόλουθα με τα αναφαίρετα και πρωταρχικά θεμελιώδη δικαιώματά τους. Αυτό το δίκτυο απόψεων και μαθημένων εννοιών, μπορεί να δομηθεί ξανά, με την ενίσχυση νέων εννοιών που ταιριάζουν καλύτερα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο ισότητας, σεβασμού και αποδοχής. Αρμόζουν σε ένα κοινωνικό σύνολο με  αλληλεπιδράσεις και διαπροσωπικές σχέσεις που έχουν για βάση των άνθρωπο ως οντότητα.

Σε μια κοινωνία που ανταποκρίνονται στην έννοια του κράτους κοινωνικού δικαίου και της αρμονικής συνύπαρξης.

Ας γιορτάσουμε για άλλη μια φορά την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, αλλά αυτή την φορά, ας το κάνουμε με γνώμονα τις αρχές που θα μας φέρουν πιο κοντά στην δημιουργία μιας κοινωνίας που δεν θα γνωρίζει από διαχωρισμό των φύλων, δεν θα μιλά για ανισότητα ανδρών και γυναικών, δεν θα ευαγγελίζεται ανδρικές και γυναικείες συμπεριφορές και δεν θα επιχειρεί να διαχωρίσει γυναικεία και ανδρικά χαρακτηριστικά. Κυρίως όμως, με γνώμονα αυτό θα μπορέσουμε να φερόμαστε ανθρώπινα, μεγαλώνοντας τα νέα μας μέλη ως άτομα, που γνωρίζουν να συμπεριφέρονται ηθικά και με σεβασμό στους συνανθρώπους τους, έχοντας ως πρωταρχική σκέψη ότι η ύπαρξη του ανθρώπου και η παρουσία του στον κόσμο, δεν δύναται να επιτρέπει, ούτε σαν ενδεχόμενη σκέψη την στέρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών του.

Αν κατανοήσουμε ότι η συλλογική μας δράση μπορεί να επιφέρει οποιαδήποτε αλλαγή στην κοινωνία, τότε ίσως ως άτομα του ίδιου και ενιαίου συνόλου να ατενίσουμε το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία, αποτινάζοντας οποιαδήποτε σκέψη διαχωρισμού, διάκρισης ή ανισότητας.

*8 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας

Χρόνια πολλά για αυτή την όμορφη μέρα των μεγάλων και αιματηρών αγώνων, με την ελπίδα ότι η σημαντικότητα αυτής της γιορτής, θα μπορέσει να συμπαρασύρει γυναίκες & άνδρες, άνδρες & γυναίκες να την γιορτάσουν δεσμευόμενοι στην τήρηση των διεκδικήσεων και των αρχών που αποτέλεσαν την αιτία εορτασμού της ημέρας αυτής.