Τρόφιμα: Φόβοι για ανοδικές πιέσεις στις διεθνείς τιμές σιτηρών και φοινικέλαιου το 2024

Πιεσμένη αναμένεται να είναι φέτος η παγκόσμια προσφορά βασικών τροφίμων – όπως σιτηρών και φοινικέλαιου -  λόγω της ξηρασίας που έχει προκαλέσει το φαινόμενο Ελ Νίνιο και των περιορισμών στις εξαγωγές.

Οι πιέσεις στην παραγωγή είναι πιθανό να οδηγήσουν σε ανοδικές πιέσεις στις τιμές μέσα από τον μηχανισμό προσφοράς και ζήτησης.

Πρόβλημα ξηρασίας στην Ασία

Οι υψηλές τιμές των τροφίμων τα τελευταία χρόνια οδήγησαν τους αγρότες σε όλο τον κόσμο να στραφούν σε μεγαλύτερες καλλιέργειες σιτηρών και ελαιούχων σπόρων, αλλά η προσφορά θα είναι περιορισμένη για μεγάλο διάστημα του 2024, εν μέσω του δυσμενούς καιρικού φαινομένου του Ελ Νίνιο, περιορισμών στις εξαγωγές και μεγαλύτερης χρήσης γης για παραγωγή βιοκαυσίμων.

Οι διεθνείς τιμές του σιταριού, του καλαμποκιού και της σόγιας καταγράφουν, μετά από χρόνια μεγάλων αυξήσεων, πτώση το 2023 λόγω της μείωσης της στενότητας στη Μαύρη Θάλασσα και των φόβων για παγκόσμια ύφεση, αλλά παραμένουν ευάλωτες σε σοκ της προσφοράς και του πληθωρισμού στις τιμές των τροφίμων το νέο έτος, δήλωσαν αναλυτές και έμποροι.

«Η εικόνα της προσφοράς για τα σιτηρά σίγουρα βελτιώθηκε το 2023, με μεγαλύτερες καλλιέργειες. Ομως, δεν έχουμε βγει ακόμη από την κρίση», δήλωσε επικεφαλής συμβουλευτικών υπηρεσιών στη μεσιτική εταιρεία αγροτικών προϊόντων IKON Commodities στο Σίδνεϊ.

«Έχουμε πρόβλεψη ότι το φαινόμενο Ελ Νίνιο θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι τον Απρίλιο-Μάιο, η Βραζιλία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα παράγει λιγότερο καλαμπόκι και η Κίνα εκπλήσσει την αγορά αγοράζοντας μεγαλύτερες ποσότητες σιταριού και καλαμποκιού από τη διεθνή αγορά», πρόσθεσε. .

Το φαινόμενο Ελ Νίνιο, το οποίο έφερε ξηρασία σε μεγάλα τμήματα της Ασίας φέτος, προβλέπεται να συνεχιστεί το πρώτο εξάμηνο του 2024, θέτοντας σε κίνδυνο τις προμήθειες ρυζιού, σιταριού, φοινικέλαιου και άλλων αγροτικών προϊόντων σε μερικούς από τους κορυφαίους εξαγωγείς και εισαγωγείς αγροτικών προϊόντων στον κόσμο.

Μείωση της παραγωγής ρυζιού 

Οι έμποροι και οι κρατικοί παράγοντες αναμένουν ότι η ασιατική παραγωγή ρυζιού το πρώτο εξάμηνο του 2024 θα μειωθεί, καθώς οι ξηρότητα και η συρρίκνωση των αποθεμάτων είναι πιθανό να μειώσουν τις αποδόσεις.

Οι παγκόσμιες προμήθειες ρυζιού περιορίστηκαν ήδη φέτος, αφού το Ελ Νίνιο περιόρισε την παραγωγή, ωθώντας την Ινδία, που είναι με διαφορά ο μεγαλύτερος εξαγωγέα; στον κόσμο, να περιορίσει τις εξαγωγές. Ετσι, ενώ οι τιμές άλλων δημητριακών, όπως του σιταριού, μειώθηκαν, οι τιμές του ρυζιού ανέβηκαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 ετών φέτος, με την άνοδο να φτάνει το 40% -45% σε ορισμένα ασιατικά εξαγωγικά κέντρα.

Η επόμενη σοδειά σιταριού της Ινδίας απειλείται επίσης από την έλλειψη υγρασίας, η οποία θα μπορούσε να αναγκάσει τον δεύτερο μεγαλύτερο καταναλωτή σιταριού στον κόσμο να αναζητήσει εισαγωγές για πρώτη φορά εδώ και έξι χρόνια, καθώς τα εγχώρια αποθέματα στις κρατικές αποθήκες έχουν πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων επτά ετών.

Πιέσεις και στην Αυστραλία

Τον ερχόμενο Απρίλιο, οι αγρότες στην Αυστραλία, που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας σιταριού στον κόσμο, θα έπρεπε να φυτέψουν τη σοδειά τους σε ξηρά εδάφη, αφού μήνες έντονης ζέστης περιόρισαν τις αποδόσεις της φετινής σοδειάς και έβαλαν τέλος σε μια τριετή σειρά συγκομιδών ρεκόρ.

Αυτό είναι πιθανό να ωθήσει τους αγοραστές, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ινδονησίας, να αναζητήσουν μεγαλύτερες ποσότητες σιταριού από άλλους εξαγωγείς στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.

«Η κατάσταση της προσφοράς (σιταριού) κατά την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο 2023/24 είναι πιθανό να επιδεινωθεί σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο», ανέφερε η Commerzbank σε σημείωμά της, καθώς οι εξαγωγές από σημαντικές χώρες - παραγωγούς είναι πιθανό να είναι σημαντικά χαμηλότερες.

Αύξηση παραγωγής στη Νότια Αμερική

Θετικές είναι οι προοπτικές όσον αφορά στην παραγωγή καλαμποκιού, σιταριού και σόγιας στη Νότια Αμερική, η οποία αναμένεται να βελτιωθεί το 2024, αν και οι μη κανονικές καιρικές συνθήκες στη Βραζιλία αφήνουν κάποιες αμφιβολίες.

Στην Αργεντινή, οι άφθονες βροχοπτώσεις στις αγροτικές περιοχές είναι πιθανό να ενισχύσουν την παραγωγή σόγιας, καλαμποκιού και σιταριού σε ένα από τα μεγαλύτερα κράτη εξαγωγής σιτηρών στον κόσμο.

Η Βραζιλία αναμένεται να σημειώσει σχεδόν ρεκόρ αγροτικής παραγωγής το 2024, αν και οι εκτιμήσεις για την παραγωγή σόγιας και καλαμποκιού της χώρας έχουν μειωθεί τις τελευταίες εβδομάδες λόγω της ξηρασίας.

Πρόβλημα με την παραγωγή φοινικέλαιου

Η παγκόσμια παραγωγή φοινικέλαιου είναι επίσης πιθανό να μειωθεί το επόμενο έτος λόγω του φαινομένου Ελ Νίνιο, αυξάνοντας τις τιμές του μαγειρικού λαδιού που μειώθηκαν περισσότερο από 10% το 2023. Η μείωση της παραγωγής έρχεται εν μέσω προσδοκιών για υψηλότερη ζήτηση για την παραγωγή βιοκαυσίμων και μαγειρικού λαδιού με βάση το φοινικέλαιο.

«Βλέπουμε περισσότερο ανοδικό κίνδυνο τιμών παρά καθοδικό», δήλωσε η CoBank, κορυφαίος αμερικανική τράπεζα για τον αγροτικό τομέα.

«Τα παγκόσμια αποθέματα σιτηρών και ελαιούχων σπόρων είναι περιορισμένα με βάση τα ιστορικά στάνταρντ, το βόρειο ημισφαίριο θα έχει πιθανότατα ένα ισχυρό καιρικό φαινόμενο Ελ Νίνιο κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου για πρώτη φορά από το 2015, το δολάριο αναμένεται να συνεχίσει την πρόσφατη πτώση του και η παγκόσμια ζήτηση θα επιστρέψει στη μακροπρόθεσμη αυξητική της τάση», ανέφερε η τράπεζα.

Με πληροφορίες από Reuters