Τα πρώτα νομοσχέδια μετά τον ανασχηματισμό - Τι αλλάζει σε ΔΕΚΟ, ΠΔΕ

Με 2+1 νομοσχέδια, τα οποία αναμένονται να ψηφιστούν μέχρι και το φθινόπωρο, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών περνάει στην αντεπίθεση, διορθώνοντας κακώς κείμενα πολλών ετών - αλλά και πιο πρόσφατα - επιχειρώντας να βελτιώσει και την ίδια τη λειτουργία της οικονομίας.

Το πρώτο νομοσχέδιο αφορά τις αλλαγές στον τρόπο της σύνταξης και υλοποίησης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Το νέο σχήμα θα προβλέπει τη δημιουργία ενός ενιαίου ηλεκτρονικού συστήματος μέσω του οποίου θα παρακολουθείται τόσο από το ΥΠΕΘΟ και τους φορείς υλοποίησης, αλλά και από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, η πορεία όλων των δημόσιων επενδύσεων, είτε αυτές υλοποιούνται μέσω σύμπραξης με τον ιδιωτικό τομέα (ΣΔΙΤ), είτε είναι συγχρηματοδοτούμενα (Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ), είτε αποτελούν έργα εθνικής προτεραιότητας και χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από τους κρατικούς προϋπολογισμούς. 

Θα υπάρξει για πρώτη φορά ένας εκ των προτέρων μακροπρόθεσμος σχεδιασμός σε τρία στάδια. Στην κατεύθυνση αυτή, στο πρώτο στάδιο θα θεσπίζεται ένα στρατηγικό πλάνο 20ετίας για όλες τις δημόσιες επενδύσεις. Επίσης, θα υπάρχει ειδική μερίδα για τα έργα αποκατάστασης των φυσικών καταστροφών.

Το νομοσχέδιο θα αρχίσει να υλοποιείται σταδιακά από την ψήφιση του μέχρι και το τέλος του 2025. Ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης τόνισε ότι μετά την ψήφισή του, αναμένεται ότι θα υπάρξει ένα διάστημα από 8 έως 10 μήνες για το ξεκαθάρισμα των έργων. Η προοπτική είναι το νέο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων να μπει σε πλήρη εφαρμογή από το 2026, μαζί με το αναθεωρημένο εθνικό πρόγραμμα ανάπτυξης. 

Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο 

Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο, με στόχο τη χρηματοδότηση τομέων τεχνολογικής αιχμής, πράσινων και ψηφιακών έργων, δημιουργεί το ΥΠΕΘΟ εντός του Υπερταμείου, προωθώντας παράλληλα και τον εκσυγχρονισμό λειτουργίας των πλέον προβληματικών δημοσίων εταιριών που βρίσκονται εκεί ως ανεξάρτητες θυγατρικές.

Το νέο επενδυτικό ταμείο αναμένεται να συσταθεί μέχρι και το φθινόπωρο, με αρχικό κεφάλαιο που θα προέλθει από την αποζημίωση που θα πάρει το Υπερταμείο από την αφαίρεση του 51% της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ από το χαρτοφυλάκιο του και τη μεταφορά τους στην κεντρική διοίκηση του Δημοσίου. Ειδικότερα, το καταστατικό σύστασης και λειτουργίας του Υπερταμείου προβλέπει η περιουσία του Δημοσίου που έχει στο χαρτοφυλάκιο του απομειώνεται μόνο όταν αξιοποιείται και το 50% του όποιου τιμήματος διατίθεται για τη μείωση του χρέους και το υπόλοιπο 50% για επενδύσεις. Αφού λοιπόν η πλειοψηφία των μετοχών των δύο εταιριών ύδρευσης πέρασε στο Δημόσιο, ο "νέος" ιδιοκτήτης, δηλαδή το ελληνικό Δημόσιο, θα πρέπει να δώσει το τίμημα για την εξαγορά τους που θα προκύψει από την αποτίμηση που θα γίνει από ανεξάρτητο εκτιμητή. Το τίμημα που θα οριστεί θα μοιραστεί κατά 50% για τη μείωση του χρέους και κατά 50% σε επενδύσεις. Το δεύτερο αυτό μέρος θα είναι και το αρχικό κεφάλαιο του νέου Ταμείου, που θα συσταθεί εντός του Υπερταμείου.

Στο ίδιο νομοσχέδιο, παράλληλα, θα εισάγονται διατάξεις με τις οποίες θα εκσυγχρονίζεται η λειτουργία των συνολικά 11 ΔΕΚΟ που περιλαμβάνονται στο χαρτοφυλάκιο του Υπερταμείου με τη θέσπιση κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης ιδιωτικού τομέα, ταχύτερων προσλήψεων προσωπικού και διόρθωσης των οικονομικών τους προβλημάτων. 

Αλλαγές στην τεκμαρτή φορολόγηση των μη μισθωτών 

Το τρίτο νομοσχέδιο αφορά τις αλλαγές στην τεκμαρτή φορολόγηση των μη μισθωτών, το οποίο θα ολοκληρωθεί μέχρι και το φθινόπωρο και θα ψηφιστεί για να εφαρμοστεί από το 2025.

Οι φορολογικές αρχές εξετάζουν μικρή μείωση της ελάχιστης τεκμαρτής αμοιβής και να λαμβάνεται υπ’ όψιν το οικογενειακό εισόδημα.

Tο νέο σύστημα φορολόγησης 735.000 επαγγελματιών θα επαναξιολογηθεί όταν θα ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων και, εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχουν αδικίες, θα γίνουν διορθωτικές κινήσεις. 

Στο μεταξύ, εν μέσω αντιδράσεων από τους ελεύθερους επαγγελματίες για το θέμα του τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος, σχεδιάζεται και θα υλοποιηθεί εντός των επόμενων μηνών από το επιτελείο του ΥΠΕΘΟ η αναμόρφωση, από μηδενική βάση, των τεκμηρίων διαβίωσης και παράλληλα η οριζόντια μείωση αυτών κατά 30% από το 2025.