ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Τα έξι σενάρια για την αύξηση των συντάξεων
Tο 2023 σχεδιάζεται να καταργηθεί η εισφορά αλληλεγγύης (ΕΑΣ), που σημαίνει πρόσθετη αύξηση στις αποδοχές και των συνταξιούχων.
Αυξήσεις έως 6% θα λάβουν οι συνταξιούχοι από 1.1.2023 καθώς ξεπαγώνει η αναπροσαρμογή τους, η οποία είχε ανασταλεί από το 2010, την περίοδο του πρώτου Μνημονίου. Παράλληλα, το 2023 σχεδιάζεται να καταργηθεί η εισφορά αλληλεγγύης (ΕΑΣ), που σημαίνει πρόσθετη αύξηση στις αποδοχές και των συνταξιούχων.
Η απαγόρευση των αυξήσεων των συντάξιμων αποδοχών λήγει στις 31-12-2022 και όπως προανήγγειλε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας από το 2023 θα δοθούν αυξήσεις που αναλογούν στις συντάξεις ύστερα από 12 χρόνια δραματικών περικοπών.
Ήδη στο τραπέζι βρίσκονται έξι σενάρια. Το ύψος των αυξήσεων θα κλειδώσει μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς θα εξαρτηθεί από το ποσοστό της ανάπτυξης, αλλά και του πληθωρισμού του τρέχοντος έτους. Πιο συγκεκριμένα, οι αυξήσεις στις συντάξεις θα είναι ίσες με το 50% της μεταβολής του ΑΕΠ και επίσης 50% της μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (τιμάριθμος) όπως ορίζει ο νόμος και σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να είναι υψηλότερες του πληθωρισμού.
Ο σχετικός νόμος προβλέπει ότι «το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1-1-2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ ) του προηγούμενου έτους, διαιρούμενου διά του δύο (2) και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή».
Αυτό σημαίνει ότι αν το ΑΕΠ αυξηθεί 4% και ο μέσος ΔΤΚ αυξηθεί 5%, τότε η αύξηση στις συντάξεις θα είναι της τάξης του 4,5% (2% + 2,5%). Ωστόσο, δεδομένης της φετινής συγκυρίας όπου ο πληθωρισμός καλπάζει (στο πρώτο τρίμηνο του έτους ανήλθε στο 7,2% – 7,5% και όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν σε περαιτέρω αύξησή του στους επόμενους μήνες), οι συνταξιούχοι ενδέχεται να δουν ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις που να φτάνουν το 6%.
Η προσωπική διαφορά
Πάντως οι περισσότεροι συνταξιούχοι δεν θα δουν αύξηση στην τσέπη τους λόγω προσωπικής διαφοράς, ειδικά εκείνοι που η διαφορά τους υπερβαίνει τα 50 ευρώ. Όσοι δηλαδή λάμβαναν υψηλότερη σύνταξη από αυτήν που προέκυψε μετά τον επανυπολογισμό της, θα δουν μόνο λογιστική αύξηση από το 2023, καθώς θα συμψηφισθεί με την προσωπική διαφορά, με αποτέλεσμα το τελικό καταβλητέο ποσό στον συνταξιούχο να παραμείνει το ίδιο.
Όταν η προσωπική διαφορά μηδενιστεί (με την αύξηση του 2023 ή με τις επόμενες), τότε θα έλθει η πραγματική – και όχι η λογιστική – αναπροσαρμογή της σύνταξης εκατοντάδων χιλιάδων δικαιούχων.
Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος που έχει μείωση 100 ευρώ και παίρνει το ποσό αυτό ως προσωπική διαφορά, αν πάρει αύξηση 30 ευρώ το 2023 θα χάσει 30 ευρώ από την προσωπική διαφορά και θα έχει 70 ευρώ από προσωπική διαφορά και 30 ευρώ από την αύξηση. Αν δοθεί αύξηση 30 ευρώ το 2024, τότε θα έχει 40 ευρώ προσωπική διαφορά και 30+30 ευρώ από τις αυξήσεις του 2023 και 2024. Οταν μηδενιστεί η προσωπική διαφορά, τότε θα αρχίσει και η καθαρή αύξηση στη σύνταξή του.