Συντάξεις: Πότε συμφέρει η εξαγορά πλασματικών ετών

Αποτελεί για πολλούς το… χρυσό διαβατήριο για τη συνταξιοδότηση. Πρόκειται για την εξαγορά πλασματικών ετών, όπως είναι για παράδειγμα ο χρόνος για τις σπουδές, τα κενά ασφάλισης αλλά και η στρατιωτική θητεία των ανδρών, που εξακολουθεί να ισχύει, για εργαζομένους σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, με κόστος στο 20% του τρέχοντος μισθού.

Μάλιστα, όπως έχει πλέον διευκρινιστεί από το υπουργείο Εργασίας, για όλους τους ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ η αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών ασφάλισης μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε, προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους του οποίου τις προϋποθέσεις επιθυμούν να κατοχυρώσουν. Στην πράξη αυτό σημαίνει πως ο χρόνος που ζητάει να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος με την αίτησή του μπορεί να αφορά οποιοδήποτε προηγούμενο έτος, ώστε να θεμελιώσει ή και να κατοχυρώσει τις τότε ισχύουσες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.

Αναλυτικά, σύμφωνα με δημοσίευμα της "Καθημερινής", τρεις είναι οι τρόποι που μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να εξαγοράσουν πλασματικά έτη προκειμένου να θεμελιώσουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις και να βγουν με καλύτερους όρους στη σύνταξη. Εφάπαξ, σε δόσεις ή με παρακράτηση της σύνταξης. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η εξαγορά μπορεί και πρέπει να γίνεται λίγο πριν από τη συνταξιοδότηση, καθώς μόνο τότε ο ασφαλισμένος μπορεί πραγματικά να γνωρίζει πόσα έτη πρέπει να εξαγοράσει και πόσο. Στο Δημόσιο επιτρέπεται η εξαγορά 7 πλασματικών ετών από Στρατό, σπουδές κ.ά., και επιπλέον έως 5 έτη λόγω τέκνων (για 3 παιδιά), ενώ στον ιδιωτικό τομέα συνολικά αναγνωρίζονται έως 7 πλασματικά έτη.

Η σχετική αίτηση μπορεί να υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ οποτεδήποτε, προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους τις προϋποθέσεις του οποίου επιθυμεί να κατοχυρώσει ο ασφαλισμένος, ακόμα και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης, σε καμία όμως περίπτωση μετά την ημερομηνία της εν λόγω αίτησης ή ακόμη και σε χρόνο μεταγενέστερο εκείνου που ο ασφαλισμένος κατέστη συνταξιούχος (εφόσον κριτήριο για την έναρξη συνταξιοδότησης δεν είναι ο χρόνος υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης).

Να σημειωθεί εδώ, όμως, ότι στον ιδιωτικό τομέα η χρήση των πλασματικών ετών δεν μπορεί να γίνει μόνο για προσαύξηση της σύνταξης. Εάν, δηλαδή, ο ασφαλισμένος δεν εξαγοράσει πλασματικά έτη για να θεμελιώσει και χρόνο ασφάλισης, τα χρήματα που έχουν καταβληθεί για αναγνώριση πλασματικών δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν και δεν επιστρέφονται.

Δικαίωμα συνταξιοδότησης μέσω εξαγοράς πλασματικών ετών έχουν όσοι ασφαλισμένοι δεν έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης. Η εξαγορά μπορεί να γίνει εφάπαξ, μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης, με έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς.

Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος επιλέξει τη λύση των δόσεων, αυτές θα καθοριστούν ανάλογα με τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται.

Τέλος, ο ασφαλισμένος μπορεί να ζητήσει την εξόφληση των εξαγορασμένων ετών, με παρακράτηση από τη σύνταξη, σε ποσοστό 25% αυτής και έως ότου εξοφληθεί το οφειλόμενο ποσό.

Στο Δημόσιο, το κόστος της εξαγοράς για όσους υποβάλουν σήμερα αίτημα ισούται με το 20% του μισθού τους. Βέβαια όσοι είχαν υποβάλει αίτημα πριν από το 2021 θα ολοκληρώσουν την εξαγορά με το κόστος που ίσχυε τη χρονιά υποβολής της αίτησης.

Στον ιδιωτικό τομέα, η συνηθέστερη περίπτωση εξαγοράς αφορά όσους έχουν πολλά έτη ασφάλισης και θέλουν 2-4 πλασματικά έτη για να συμπληρώσουν τα 40 και να βγουν στη σύνταξη στα 62.

Στο Δημόσιο, τα πλασματικά έτη είναι χρήσιμα κυρίως σε όσους είναι μεταξύ 55 και 62 ετών και επιθυμούν να θεμελιώσουν δικαίωμα με τις διατάξεις περί 35ετίας.
Με πρόσφατο νόμο, και εγκύκλιο του ΕΦΚΑ που ακολούθησε, δόθηκε το δικαίωμα σε ασφαλισμένους που έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 συμπληρώνουν το 67ο έτος της ηλικίας τους να αναγνωρίσουν μέχρι 150 ημέρες ασφάλισης ή 6 μήνες, προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης λόγω γήρατος. Η εξαγορά πλασματικού χρόνου γίνεται με εφάπαξ καταβολή των εισφορών ασφαλισμένου και εργοδότη, με βάση το ισχύον ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη. Δικαιούχοι είναι όλοι οι ασφαλισμένοι σε πρώην Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ.

Σωρευτικά θα πρέπει για τους δικαιούχους να ισχύουν οι εξής προϋποθέσεις:

• Να έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους μέχρι τις 31.12.2022.

• Να έχουν πραγματοποιήσει συνολικά από 4.350 έως 4.499 ημέρες πραγματικής ασφάλισης, αθροιστικά σε έναν ή περισσότερους πρώην φορείς που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ.

• Να έχουν διακόψει οριστικά την απασχόλησή τους και την πραγματική ή προαιρετική ασφάλιση.

• Να μην έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης.

• Να μην έχουν συνταξιοδοτηθεί από καμία πηγή στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό.

• Να μη δικαιούνται σύνταξη από οποιαδήποτε αιτία.

• Να μην έχουν αναγνωρίσει πάνω από 5 έτη πλασματικού χρόνου ασφάλισης.