Συντάξεις: Με μοντέλο Taxis η έκδοσή τους

«Οταν βρίσκεσαι σε πόλεμο, χρησιμοποιείς όλα τα όπλα που μπορείς», φέρεται να είπε ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης απαντώντας στις αντιδράσεις των συνδικαλιστών – εκπροσώπων των εργαζομένων στον ΕΦΚΑ, ως προς την πρόθεσή του –όπως αποκάλυψε στην «Καθημερινή»– να προωθήσει στη Βουλή διάταξη για συμμετοχή ιδιωτών, πιστοποιημένων δικηγόρων και λογιστών, στη διαδικασία έκδοσης των συντάξεων. Ο κ. Χατζηδάκης είναι αποφασισμένος να καταθέσει προς ψήφιση τη σχετική νομοθετική ρύθμιση, μαζί με τις διατάξεις για απλοποίηση των διαδικασιών έκδοσης συντάξεων, το αργότερο έως τις 20 Απριλίου. Για τον λόγο αυτό, και με στόχο να βρεθούν λύσεις σε σημαντικά «αγκάθια» που διαπιστώνονται και καθιστούν την υλοποίηση του σχεδίου φιλόδοξη μεν, δύσκολη δε, οι διαβουλεύσεις και οι συσκέψεις στο υπουργείο Εργασίας, μεταξύ της ηγεσίας του υπουργείου, της ομάδας κρούσης των ειδικών με επικεφαλής τον Project Manager Μιχάλη Κεφαλογιάννη, της διοίκησης του ΕΦΚΑ, εκπροσώπων των δικηγόρων και λογιστών καθώς και των εργαζομένων στο Ταμείο, είναι συνεχείς.

Ενα σημαντικό πρόβλημα, αυτό της «αντισυνταγματικότητας» των διατάξεων, όπως υποστήριξαν εξαρχής οι εργαζόμενοι – συνδικαλιστές, φαίνεται πως επιλύεται, καθώς κατά την τελευταία διαδικτυακή συνάντησή τους με τον κ. Χατζηδάκη ξεκαθαρίστηκε ότι οι ιδιώτες θα μπορούν να βεβαιώνουν τον χρόνο ασφάλισης, τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, να προχωρούν στη διαπίστωση των λοιπών προϋποθέσεων, ακόμη και στη διαπίστωση ή όχι ύπαρξης οφειλών (στην περίπτωση των μη μισθωτών), να εκδίδουν προκαταβολή σύνταξης, όμως την οριστική απόφαση συνταξιοδότησης θα την εκδίδει ο ΕΦΚΑ. Παραμένει ζητούμενο αν θα απαιτείται η τελική υπογραφή από υπάλληλο του φορέα, καθώς οι ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν πως χωρίς έλεγχο, δεν θα δεχθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι να βάλουν την υπογραφή τους. Εάν δε οι υπάλληλοι προχωρήσουν σε έλεγχο των στοιχείων που θα υποβάλουν στον ΕΦΚΑ οι πιστοποιημένοι δικηγόροι ή λογιστές, τότε θα υπάρχει σημαντική καθυστέρηση στη διαδικασία. 

Αντιδράσεις αναμένονται και στην περίπτωση που το υπουργείο Εργασίας, με την υπό κατάρτιση νομοθετική διάταξη, δώσει στους εν δυνάμει συνταξιούχους τη δυνατότητα να επιλέγουν τους ιδιώτες που επιθυμούν, καταβάλλοντας επιπλέον χρήματα. Για το θέμα, ο αρμόδιος υπουργός δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του. Σε δημόσιες δηλώσεις του αλλά και στις συζητήσεις με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, ο κ. Χατζηδάκης έχει επισημάνει ότι το Δημόσιο θα αναλάβει το κόστος της διαδικασίας συμμετοχής των ιδιωτών στην απονομή των συντάξεων, χωρίς όμως να αποκλείει και την πιθανότητα συμμετοχής των ασφαλισμένων. «Αν ο πολίτης θέλει να πάει στον κορυφαίο καθηγητή να του βγάλει τη σύνταξη και δεν επιθυμεί τον δικηγόρο της γειτονιάς, τότε θα αναγκαστεί να τον πληρώσει», δήλωσε χαρακτηριστικά. Να σημειωθεί εδώ ότι και τα συλλογικά όργανα δικηγόρων και λογιστών βλέπουν θετικά την αύξηση της πελατείας τους, όμως στις συναντήσεις με εκπροσώπους του υπουργείου και του ΕΦΚΑ έχουν εκφράσει ενστάσεις ως προς την αμοιβή τους από τους ασφαλισμένους. Βέβαια, ζητούμενο παραμένει και το πώς θα καθοριστεί η αμοιβή τους από τον ΕΦΚΑ, καθώς αφενός δεν έχουν όλες οι περιπτώσεις την ίδια δυσκολία, αφετέρου τα χρήματα που λαμβάνουν σήμερα τα δικηγορικά γραφεία από τους ασφαλισμένους, προκειμένου να υποβάλουν εκ μέρους τους την αίτηση συνταξιοδότησης αλλά και να «ελέγξουν» την απόφαση του ΕΦΚΑ, είναι σημαντικά υψηλότερη από τα 11,6 ευρώ ανά φάκελο, που για παράδειγμα προτίθεται να πληρώσει ο ΕΦΚΑ τους συνταξιούχους τους οποίους καλεί για να βοηθήσουν.  

Βάσει των όσων έχουν διαφανεί έως σήμερα, οι δικηγόροι και λογιστές θα πιστοποιούνται είτε από τον ΕΦΚΑ είτε από τους οικείους συλλόγους τους, θα περνάνε από κάποιου είδους επιμόρφωση – κατάρτιση, θα εντάσσονται σε μια λίστα και θα επιλέγονται είτε από τον ίδιο τον φορέα, είτε και από τον συνταξιούχο.
Πιθανότατα να υπάρξει μια νέα πλατφόρμα, αντίστοιχη με αυτήν που υπάρχει σήμερα στην ΑΑΔΕ και υποβάλλονται οι φορολογικές δηλώσεις από τους λογιστές, με τους κωδικούς Taxis των φορολογουμένων. Η επιλογή του ιδιώτη θα ενέχει την έννοια της εξουσιοδότησης από πλευράς του ασφαλισμένου, προκειμένου να λυθούν και τα νομικά προβλήματα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Μπαίνοντας στην πλατφόρμα, ο ιδιώτης θα έχει πρόσβαση σε όλο το ηλεκτρονικό αρχείο με τα στοιχεία που αφορούν τον συγκεκριμένο ασφαλισμένο. Πρέπει βέβαια ο ΕΦΚΑ να διασφαλίσει τη δυνατότητα επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης των πληροφοριακών του συστημάτων, της πλατφόρμας των μη μισθωτών, της πλατφόρμας με τις αναλυτικές περιοδικές δηλώσεις, το σύστημα «Ατλας» στο οποίο τόσο πολύ είχε επενδύσει όλο το προηγούμενο διάστημα η διοίκηση του ΕΦΚΑ και ο πρώην υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης, το σύστημα έκδοσης των συντάξεων και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Θα βεβαιώνει έτσι τις προϋποθέσεις θεμελίωσης συνταξιοδότησης και την τελική απόφαση θα τη στέλνει στον ΕΦΚΑ.
Αυτό που δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο στους εκπροσώπους των συνδικαλιστών, είναι εάν θα μπορούν με κάποιο τρόπο οι δικηγόροι ή οι λογιστές να έχουν πρόσβαση και στο φυσικό αρχείο του ΕΦΚΑ. Τόσο οι εργαζόμενοι όσο και ειδικοί (και νομικοί) της κοινωνικής ασφάλισης ξεκαθαρίζουν ότι πρέπει να διασφαλιστεί με κάθε τρόπο, εκτός από την αξιοκρατική επιλογή των εξειδικευμένων και απ’ όλη τη χώρα ιδιωτών, και η αγαστή συνεργασία τους με τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες, οι οποίοι θα φέρουν και την τελική ευθύνη της χορήγησης της σύνταξης.
Οπως μένει να διευκρινιστεί και το πώς θα διασφαλίζονται ο συνταξιούχος, ο ΕΦΚΑ αλλά και οι εργαζόμενοι σε αυτόν, σε περίπτωση λαθών από τους ιδιώτες, ειδικά στις περιπτώσεις που υπάρχει δόλος.