Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν λεπτομέρειες για τη συμφωνία. Το Reuters επισημαίνει πως μπορεί να περιπλέξει περαιτέρω διενέξεις σχετικά με την εκμετάλλευση ενεργειακών κοιτασμάτων στην ανατολική Μεσόγειο.Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συμφωνήσαν πριν από δύο εβδομάδες οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας επειδή παραβιάζει την αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου πραγματοποιώντας γεωτρήσεις στα ανοικτά των κυπριακών ακτών.
Το Reuters σημειώνει πως η διένεξη αντιπαραθέτει την Τουρκία με διάφορες χώρες της ανατολικής Μεσογείου που έχουν συμφωνήσει στην οριοθέτηση των θαλάσσιων και των οικονομικών ζωνών τους με την Ελλάδα και την Κύπρο, με αποτέλεσμα η Άγκυρα να αναζητεί συμμάχους στην περιοχή.
Οι νέες συμφωνίες υπογράφηκαν στη διάρκεια συνάντησης χθες, Τετάρτη, στην Κωνσταντινούπολη ανάμεσα στον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Φάγεζ αλ-Σάρατζ, τον επικεφαλής της κυβέρνησης με έδρα την Τρίπολη την οποία υποστηρίζει η Άγκυρα εναντίον μιας αντίπαλης στρατιωτικής δύναμης που έχει τη βάση της στην ανατολική Λιβύη.
«Η συμφωνία (ασφαλείας) καθιερώνει εκπαιδευτική συνεργασία, διαρθρώνει το νομικό πλαίσιο και ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ των ενόπλων δυνάμεών μας», ανέφερε σε μήνυμά του στο Twitter o διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν.
«Θα συνεχίσουμε επίσης να υποστηρίζουμε μια πολιτική λύση για την οικοδόμηση μιας δημοκρατικής, σταθερής και ευημερούσας Λιβύης», πρόσθεσε.
Σε δήλωση που εκδόθηκε από το γραφείο του Αλτούν αναφέρεται πως οι δύο χώρες υπέγραψαν μνημόνιο συνεννόησης για τον «καθορισμό θαλάσσιων δικαιοδοσιών», που αποσκοπεί στην προστασία των δικαιωμάτων των δύο χωρών βάσει του διεθνούς δικαίου.
Η Λιβύη είναι από το 2014 διαιρεμένη σε αντίπαλα στρατιωτικά και πολιτικά στρατόπεδα τα οποία έχουν την έδρα τους στην πρωτεύουσα Τρίπολη και στην ανατολική Λιβύη. Η κυβέρνηση Σάρατζ βρίσκεται σε σύγκρουση με τις δυνάμεις με επικεφαλής τον Χαλίφα Χάφταρ που έχουν την έδρα τους στην ανατολική Λιβύη.
Ο Χάφταρ ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος των λιβυκών πετρελαιοπηγών και πετρελαϊκών εγκαταστάσεων, όμως τα πετρελαϊκά έσοδα ελέγχονται από την κεντρική τράπεζα στην Τρίπολη. Οι δύο αντίπαλες στρατιωτικές συμμαχίες αντιπαρατίθενται επίσης στα περίχωρα της πρωτεύουσας.
Τον Ιούνιο, ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός (LNA) του Χάφταρ ανακοίνωσε πως διέκοψε όλες τις σχέσεις με την Τουρκία και πως όλες οι τουρκικές εμπορικές πτήσεις ή τα τουρκικά πλοία που προσπαθούν να φθάσουν στη Λιβύη θα αντιμετωπίζονται ως εχθρικά.
Σύμφωνα με διπλωμάτες, η Άγκυρα έχει προμηθεύσει τον Σάρατζ με μη επανδρωμένα αεροπλάνα και με φορτηγά, ενώ ο LNA δέχεται υποστήριξη από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Αίγυπτο.
Η τουρκική εφημερίδα Yeni Safak σε δημοσίευμα της με τίτλο “Στο τραπέζι ο χάρτης της Μεσογείου” αναφέρθηκε στη συνάντηση του Ερντογάν με τον Σαράζ.
“Με τη συμφωνία η προσπάθεια της Ελλάδας να εισβάλλει στη Μεσόγειο θα πέσει στο κενό ενώ Τουρκία και Λιβύη θα αποκτήσουν θαλάσσιες αρμοδιότητες στην περιοχή νότια της Κρήτης και γύρω από την Κύπρο”, σημειώνει η φιλο-κυβερνητική τουρκική εφημερίδα, προσθέτοντας ότι “μετά τις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο γίνεται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης”.
Η επίσημη λιβυκή κυβέρνηση επιβεβαίωσε την συμφωνία με την Άγκυρα για την ΑΟΖ - «Παράνομη» λέει η ανατολική Λιβύη
Η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης με επικεφαλής τον Φάγεζ αλ-Σάρατζ επιβεβαίωσε την υπογραφή Μνημονίου Συνεννόησης με την Τουρκία για τα θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο, ωστόσο δεν έκανε γνωστή καμιά λεπτομέρεια.
Η κυβέρνηση στην ανατολική Λιβύη, όπου εδρεύουν από το 2014 υπό τον Χαλίφα Χάφταρ πολιτικές παρατάξεις αντίθετες στην κυβέρνηση του Φάγεζ αλ-Σάρατζ, ανακοίνωσε από την πλευρά της πως το Μνημόνιο Συνεννόησης για τα θαλάσσια σύνορα είναι «παράνομο».
Η αρμόδια για τις εξωτερικές υποθέσεις επιτροπή του κοινοβουλίου που εδρεύει στην ανατολική Λιβύη αποκάλεσε το Μνημόνιο Συνεννόησης «κατάφωρη παραβίαση της ασφάλειας και της κυριαρχίας της Λιβύης» και απειλή για «την ειρήνη και την ασφάλεια στη Μεσόγειο».
Δένδιας: Τελείως αδόκιμη κάθε συζήτηση για καθορισμό τουρκικής ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης
Αναφερόμενος στο θέμα της Λιβύης, ο υπουργός εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, χαρακτήρισε «τελείως αδόκιμη» κάθε συζήτηση για καθορισμό τουρκικής αποκλειστικής ζώνης μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. «Μια τέτοια προσπάθεια είναι παντελώς αγεωγράφητη, γιατί αντιβαίνει κάτι το οποίο ο καθένας μπορεί να διαπιστώσει ότι ανάμεσα στις δυο χώρες υπάρχει ο μεγάλος όγκος της Κρήτης» εξήγησε.
Ενημέρωσε, τέλος, ότι η χώρα είναι έτοιμη να αποστείλει πρέσβη στη Λιβύη, όταν οι συνθήκες επιτρέψουν την παραμονή του εκεί.
ΥΠΕΞ: Μια συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης αναφορικά με θαλάσσιες ζώνες θα παραβίαζε κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας
Ξεκάθαρο μήνυμα ότι καμιά συμφωνία δεν μπορεί να παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών, έστειλε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Γεννηματάς απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με πληροφορίες για υπογραφή μνημονίου κατανόησης μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης αναφορικά με θαλάσσιες ζώνες
Παράλληλα, ο κ. Γεννηματάς διαμηνύει πως μια τέτοια ενέργεια παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας δεν παράγει έννομα αποτελέσματα, ενώ δεν συμβαδίζει και με την αρχή της καλής γειτονίας που θα πρέπει να διέπει τις σχέσεις μεταξύ γειτονικών χωρών.
Συγκεκριμένα ο κ. Γεννηματάς υπογράμμισε:
«Η υπογραφή μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης μνημονίου κατανόησης δεν μπορεί να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών. Μία τέτοια ενέργεια θα παραβίαζε κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και δεν θα παρήγε έννομα αποτελέσματα. Επιπλέον μία τέτοια ενέργεια δεν θα συμβάδιζε με την αρχή της καλής γειτονίας που θα πρέπει να διέπει τις σχέσεις μεταξύ γειτονικών χωρών».