Στο συνέδριο του "Κύκλου Ιδεών" ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank, Φ. Καραβίας

Σημεία παρέμβασης του Διευθύνοντος Συμβούλου της Eurobank κ. Φωκίωνα Καραβία, σε πάνελ στο πλαίσιο του συνεδρίου του "Κύκλου Ιδεών " με θέμα "Η πρώτη και η δεύτερη Μεταπολίτευση της ελληνικής οικονομίας".

Σχετικά με το νέο τοπίο στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και τη δυνατότητά του να χρηματοδοτεί την οικονομία. 

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ασφαλώς έχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτεί την οικονομία και τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που έχει ανάγκη για τα επόμενα χρόνια. Το επιβεβαιώνουν άλλωστε όλες οι εκθέσεις των διεθνών οίκων το τελευταίο διάστημα. Πολύ πρόσφατα, η S&P αναβάθμισε και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας επισημαίνοντας ότι «αυξημένες επενδύσεις, βελτίωση στην αγορά εργασίας και βελτίωση των πιστωτικών συνθηκών χάρη στην εξομάλυνση του τραπεζικού συστήματος» είναι οι παράγοντες που θα στηρίξουν την ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. 

Ποια ήταν τα ορόσημα που οδήγησαν στην εξομάλυνση του τραπεζικού συστήματος; Πρώτον, η εξυγίανση των ισολογισμών. Δεν υπάρχουν πολλά παραδείγματα διεθνώς, που ένα τραπεζικό σύστημα πέτυχε να μειώσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, από περίπου 50% σε χαμηλό μονοψήφιο ποσοστό, σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. 

Δεύτερον, η ενίσχυση κεφαλαίων μέσω των αγορών, αλλά και μέσω της οργανικής κερδοφορίας. Υγιές τραπεζικό σύστημα είναι ένα κερδοφόρο τραπεζικό σύστημα. Μη ξεχνάμε ότι δεν είναι πολύ μακριά η  περίοδος των μεγάλων ζημιών. Μόλις τη 2ετία 2020-21, κατά τη διαδικασία εξυγίανσης, οι τράπεζες κατέγραψαν μεγάλες ζημίες, σωρευτικά της τάξης των 6.5 δις ευρώ. Είναι σημαντικό, επίσης, ότι το μεγαλύτερο μέρος των κερδών των τραπεζών μένει στην οικονομία, πηγαίνει στην ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης. Τα μερίσματα, τα οποία αναμένουμε να δoθούν εφέτος στους μετόχους, για πρώτη φορά ύστερα από 15 χρόνια, γεγονός που αποτελεί ακόμη μια επιβεβαίωση της εξομάλυνσης, δεν θα ξεπερνούν το 30% της κερδοφορίας του 2023.

Τι σημαίνει όμως αυτή η εξομάλυνση για την οικονομία μας και τους πελάτες μας; Να σημειώσω ότι όλα τα μεγάλα έργα υποδομής, η ενεργειακή μετάβαση της οικονομίας, ο ψηφιακός της μετασχηματισμός και η διοχέτευση των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης  στις επιχειρήσεις, όλα πραγματοποιούνται μέσω του τραπεζικού συστήματος, σχεδόν αποκλειστικά.

Ήδη οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι της χώρας μας και οι μεγαλύτερες από τις ΜΜΕ δανείζονται πλέον με περιθώρια που είναι αντίστοιχα ή και χαμηλότερα από τα αντίστοιχα σε ευρωπαϊκές χώρες ή τη Β. Αμερική. 

Ειδικά για δυο πολύ σημαντικές από κοινωνική άποψη κατηγορίες - τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, υπάρχει μια κριτική ότι δεν δίνονται δάνεια. Ας δούμε τι πραγματικά συμβαίνει. Για τις ΜΜΕ: έχουμε περίπου 900.000 νομικά πρόσωπα, ΑΦΜ. Από αυτές,  λίγο πάνω από 100.000 έχει άνετη πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό, με έντονο ανταγωνισμό μεταξύ των τραπεζών και με περιθώρια που είναι καθοδικά. 

Αλλά τι είναι οι υπόλοιποι; Είναι επιχειρήσεις με σφύζουσα δραστηριότητα που ασφυκτιούν; Όχι. Από τις 880.000 επιχειρήσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2021, οι 540.000 δεν έχουν κανέναν υπάλληλο. Άλλες 250.000  απασχολούν μέχρι 4 εργαζόμενους. Μόνο 80.000 έχουν παραπάνω από 5 υπαλλήλους. 

Δεν υπάρχει επιχείρηση με οικονομική βάση που να φέρει ένα αξιόπιστο business plan και να μην λάβει δάνειο. Έχω ζητήσει επανειλημμένα «φέρτε μου ένα παράδειγμα» χρηματοδότησης που απορρίψαμε αδικαιολόγητα. Να σημειώσω και το εξής: η αξιολόγηση ενός δανείου λαμβάνει υπόψη το δηλωμένο κύκλο εργασιών και την αντίστοιχη κερδοφορία. Δεν μπορεί να δηλώνει κανείς ελάχιστα και να περιμένει ότι η τράπεζα θα του δώσει δάνειο με βάση μια εικαζόμενη ή όντως διαφορετική πραγματική εικόνα των οικονομικών του, χωρίς να λάβει υπόψη το δηλωμένο εισόδημα ή τα δηλωμένα έσοδα της επιχείρησης.