Στη «ζυγαριά» τα νέα μέτρα στήριξης

Στο… μικροσκόπιο βάζει το οικονομικό επιτελείο τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού στο 7μηνο προκειμένου να προβλέψει αν μέσα στο 2023 μπορούν να χρηματοδοτηθούν πρόσθετα μέτρα στήριξης.

Η υπεραπόδοση έναντι των στόχων -συγκράτηση των δαπανών κατά 1,4 δισ. ευρώ, αλλά και υπέρβαση στα φορολογικά έσοδα κατά 2,4 δισ. ευρώ- έχει προκύψει και εξαιτίας έκτακτων μεταβολών, όπως η ετεροχρονισμένη είσπραξη των τελών κυκλοφορίας του 2023 ή η αναβολή πληρωμών για στρατιωτικές δαπάνες. Από την άλλη, από τα στοιχεία του 7μήνου «λείπουν» οι εισπράξεις από την 1η δόση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων λόγω της παράτασης που δόθηκε στην προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, αλλά και η επόμενη δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης, ύψους 1,7 δισ. ευρώ.

Αυτές τις ειδικές παραμέτρους, αλλά και το γεγονός ότι ακόμη δεν έχει εκτελεστεί ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός των 700 εκατ. ευρώ που «πέρασε» τον Ιούλιο καλείται να σταθμίσει το οικονομικό επιτελείο προκειμένου να υπολογίσει το όποιο «υπερπλεόνασμα».

Πληροφορίες αναφέρουν ότι αναζητούνται περίπου 500-600 εκατ. ευρώ επιπλέον για να χρηματοδοτηθεί η επέκταση του market pass και για το τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς και από την άλλη η καταβολή μιας έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, αρχής γενομένης από τους συνταξιούχους που δεν θα λάβουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς.

Λόγω των συνθηκών που επικρατούν στις διεθνείς αγορές και των πιέσεων που ασκούνται στις χώρες για να τιθασεύσουν το δημόσιο χρέος, ο πρωταρχικός στόχος παραμένει: να παραχθεί πρωτογενές πλεόνασμα τουλάχιστον 0,7%-1% του ΑΕΠ, κάτι που σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν αποφάσεις που συνεπάγονται δημοσιονομικό κόστος αν δεν διασφαλιστεί προηγουμένως η συγκεκριμένη δημοσιονομική επίδοση.

1,438 δισ. ευρώ έλλειμμα

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουλίου 2023, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1,438 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2,320 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2023 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2023. Το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι το έλλειμμα είχε φτάσει στα 4,585 δισ. ευρώ. Το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε στα 3,555 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,830 δισ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 1,161 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022.

Το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 37,145 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 541 εκατ. ευρώ ή 1,4% έναντι του στόχου. Ωστόσο, έχουν παίξει ρόλο οι ακόλουθοι παράγοντες:

1. δεν εισπράχθηκε το τίμημα, ύψους 1,496 δισ. ευρώ, για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και τριών κάθετων οδικών αξόνων της, για χρονική περίοδο 35 ετών, που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Ιούνιο, καθ’ όσον η σχετική διαδικασία για την έγκριση της σύμβασης είναι σε εξέλιξη.
2. δεν εισπράχθηκε δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους 1.718 δισ. ευρώ που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Ιούλιο. Αντίθετα, στις υπόλοιπες κατηγορίες εσόδων σημειώθηκε υπερεκτέλεση που οφείλεται κυρίως:

1. 1. στα αυξημένα φορολογικά έσοδα του επταμήνου και
   2. στην είσπραξη ποσού 603 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2023.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 33,768 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,347 δισ. ευρώ ή 7,5% ένα- ντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Τμήμα της αύξησης αυτής, ποσού 470 εκατ. ευρώ περίπου, αφορά την παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023, ενώ είχε εκτιμηθεί ότι το ποσό αυτό θα εισπραττόταν κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2022. Το υπόλοιπο ποσό της υπερεκτέλεσης προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023, όσο και από την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων τρέχοντος έτους.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 3,947 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 636 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3,311 δισ. ευρώ), μέρος των οποίων οφείλεται στην επιστροφή ΦΠΑ, κατά τον μήνα Μάρτιο, στον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων (ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε.) ποσού 220 εκατ. ευρώ περίπου, που προκύπτει από έσοδα που έχουν εισπραχθεί από τον ΔΑΠΕΕΠ και αποδοθεί στο κράτος από τον Προσωρινό Μηχανισμό Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας.

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2,271 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 534 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2,805 δισ. ευρώ).

Τα μεγέθη του Ιουλίου

Τον Ιούλιο 2023 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 6,270 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 1,747 δισ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου εξαιτίας κυρίως της μη είσπραξης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποία είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Ιούλιο. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 6,554 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 193 εκατ. ευρώ ή 3,0% έναντι του στόχου και παρά τη μετάθεση του χρόνου πληρωμής της 1ης δόσης του φόρου εισοδήματος. Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 559 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 50 εκατ. ευρώ από τον στόχο (509 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 88 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 32 εκατ. ευρώ από τον στόχο (120 εκατ. ευρώ).