Σκρέκας: «Για ένα 12μηνο θα απορροφούμε το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης του ρεύματος»

Ένα ευνοϊκότερο περιβάλλον για τους καταναλωτές στον τομέα της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού, με διαφανείς διαδικασίες και ανταγωνιστικότερες χρεώσεις στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και ευελιξία στην επιλογή παρόχου, φέρνει, σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, η κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής από τον επόμενο μήνα στα τιμολόγια.

Η τιμή, όπως αναφέρει στο «business stories», που θα προσδιορίζει πλέον κάθε πάροχος θα πρέπει να δικαιολογείται από δύο πράγματα: από το κόστος αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική και από το λειτουργικό τους κόστος. Οποιοδήποτε υπερβολικό κέρδος θα ελέγχεται σε μηνιαία βάση από τη ΡΑΕ και αμέσως ο προμηθευτής θα καλείται να δικαιολογήσει την υπέρογκη τιμή.

Ο κ. Σκρέκας χαρακτηρίζει πρωτοφανή την ένταση και τη μορφή της ενεργειακής κρίσης υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση σε αυτό το εκρηκτικό περιβάλλον θα εξαντλήσει τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας προκειμένου να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Σε ό,τι αφορά τα θέματα επάρκειας, τονίζει ότι το ΥΠΕΝ έχει λάβει όλα τα μέτρα για να ανταποκριθεί ακόμη και σε ακραία γεγονότα όπως είναι το κλείσιμο της ρωσικής στρόφιγγας και ότι σύντομα θα υπογραφεί η υπουργική απόφαση για τη φορολόγηση των υπερκερδών, τα οποία έχουν υπολογιστεί στον κουμπαρά με τις επιδοτήσεις.

– Τον φετινό χειμώνα η Ε.Ε. έχει να αντιμετωπίσει έναν διπλό κίνδυνο σε ό,τι αφορά το ρωσικό αέριο: την επάρκεια εφοδιασμού που απειλείται ακόμη και με οριστικό κλείσιμο της στρόφιγγας και τις πολύ υψηλές τιμές καυσίμων. Πώς θα ισορροπήσει η κυβέρνηση σε αυτό το τεντωμένο σχοινί;

Εχουμε αναλάβει πρωτοβουλίες και προς τις δύο κατευθύνσεις, και σε ό,τι αφορά το ενεργειακό κόστος, αλλά και για την επάρκεια. Το μείγμα είναι πράγματι εκρηκτικό και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι συνιστά μια μεγάλη πρόκληση η αντιμετώπιση αυτής της διεθνούς κρίσης αλλά και ότι η Ε.Ε. πρέπει να κάνει πολύ περισσότερα.
Η κυβέρνηση όμως έχει εκπονήσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την επάρκεια εφοδιασμού και την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Ηδη η χωρητικότητα του τερματικού σταθμού LNG στη Ρεβυθούσα υπερδιπλασιάστηκε, η ΔΕΠΑ Εμπορίας και οι υπόλοιπες εταιρείες που εισάγουν φυσικό αέριο μεριμνούν προκειμένου να εξασφαλίσουν επιπλέον φορτία LNG.

Είναι επίσης διαθέσιμες οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, οι οποίες δεν παρουσιάζουν ελλείψεις, ενώ από τον Σεπτέμβριο θα ξεκινήσει η λειτουργία της νέας λιγνιτικής μονάδας (Πτολεμαΐδα 5). Σε ετοιμότητα είναι οι πέντε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου, ώστε, σε περίπτωση που χρειαστεί τον χειμώνα, να έχουν τη δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου σε diesel. Αυτά τα μέτρα μάς δίνουν μια σιγουριά ότι με δεδομένη και τη διαθεσιμότητα σε LNG θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε ακόμη και στα πιο δυσμενή σενάρια σε σχέση με την τροφοδοσία της χώρας με φυσικό αέριο.

Σε ό,τι αφορά τις τιμές, έχουμε έναν μηχανισμό που παρεμβαίνει στην αγορά ενέργειας και βάζει πλαφόν στην αποζημίωση των μονάδων ανά τεχνολογία. Τα έσοδα παρακρατούνται στην πηγή και τροφοδοτούν το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, το οποίο τα επιστρέφει στους καταναλωτές. Επιπλέον, ενισχύονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, ο οποίος επίσης θα συμβάλει για να απορροφήσουμε το μεγαλύτερο ποσοστό της αύξησης. Η Ελλάδα δίνει τη μεγαλύτερη οικονομική ενίσχυση σε όλη την Ευρώπη, αναλογικά με το ΑΕΠ και τα οικονομικά της δεδομένα.

– Η κυβέρνηση όμως έχει υπολογίσει τη στήριξη του ταμείου των επιδοτήσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό με 1 δισ. έως το τέλος του έτους, με τιμή χονδρεμπορικής 225 ευρώ/Mwh (σήμερα είναι πάνω από τα 300 ευρώ/MWh) και τιμή φυσικού αερίου 100 ευρώ/Mwh (σήμερα πλησιάζει στα 170 ευρώ/MWh). Υπάρχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια ώστε οι πόροι αυτοί να αυξηθούν;

Εχουμε μελετήσει πολλαπλά σενάρια σε ό,τι αφορά την τιμή χονδρεμπορικής και έχουμε διασφαλίσει ότι για ένα 12μηνο θα απορροφούμε το μεγαλύτερο ποσοστό της αύξησης, και αυτό δεν αλλάζει. Σε κάθε περίπτωση, θα εξαντλούμε τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας προκειμένου να στηρίζουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

– Η κυβέρνηση δέχεται κριτική από τους ιδιώτες προμηθευτές ότι η κατάργηση της ρήτρας δεν είναι τυπικά εφικτή από τη στιγμή που το αυξημένο ενεργειακό κόστος περνά στην τελική τιμή. Επιπλέον, θεωρούν ότι η εφαρμογή των μέτρων με την πρόβλεψη της τιμής ανά 30 ημέρες θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους. Πώς κρίνετε την άποψη αυτή;

Δεν πιστεύω ότι όλοι οι πάροχοι διαφωνούν με το μοντέλο και τη στρατηγική που υιοθετήσαμε. Επιπλέον, θα ήθελα να σας πω ότι ο νέος μηχανισμός θα είναι διαφανής και ξεκάθαρος στους καταναλωτές. Γιατί με τη μαθηματική σχέση της ρήτρας αναπροσαρμογής δεν ήταν εύκολο για τον καταναλωτή να καταλάβει πόσο κοστίζει η κάθε κιλοβατώρα που αγοράζει και με τι ποσό επιδοτείται. Η κατάργηση της ρήτρας βοηθά τον ανταγωνισμό, βοηθάει τον καταναλωτή να επιλέξει τον πάροχο που επιθυμεί και αυτό να γίνει αζημίως. Αρα είναι ξεκάθαροι πλέον και πιο διαφανείς οι κανόνες στην αγορά.

– Σε αυτό το ανταγωνιστικό, όπως περιγράφετε, περιβάλλον ποιος θα είναι ο ρόλος της ΔΕΗ; Μπορεί η Επιχείρηση να συνεχίσει την κοινωνική πολιτική δίχως το μαξιλάρι των υπερκερδών και να διατηρήσει σε χαμηλά επίπεδα το κόστος της κιλοβατώρας ώστε να ακολουθήσουν και οι άλλοι πάροχοι;

Η ΔΕΗ και κάθε ενεργειακός πάροχος θα προσδιορίσουν τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας συνυπολογίζοντας το κόστος λειτουργίας τους και το κόστος στη χονδρεμπορική αγορά. Κερδισμένοι θα είναι αυτοί που έχουν τις πιο ανταγωνιστικές τιμές στην αγορά. Επομένως, ο νέος μηχανισμός θα ευνοήσει τον ανταγωνισμό, αλλά και τους καταναλωτές, καθώς θα μειώσει τις τιμές σε πιο χαμηλά επίπεδα απ’ όσο θα ήταν αν δεν υπήρχαν αυτοί οι κανόνες.

– Πώς όμως θα αποφύγετε πιθανές υψηλές ταρίφες, αλλά και εναρμονισμένες πρακτικές που υπάρχει φόβος ότι θα υπάρξουν στην αγορά της προμήθειας, στην προσπάθεια των επιχειρήσεων να πάρουν χαμηλότερο ρίσκο στην αγορά;

Η τιμή που προσδιορίζει κάθε πάροχος θα πρέπει να αποδεικνύεται: από το κόστος αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική και από το λειτουργικό του κόστος. Οποιοδήποτε υπερβολικό κέρδος θα ελέγχεται σε μηνιαία βάση και αμέσως ο προμηθευτής θα καλείται να δικαιολογήσει για ποιον λόγο θέτει υπέρογκη τιμή. Ο έλεγχος αυτός θα γίνεται από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Εχει μπει ήδη σε λειτουργία ο μηχανισμός παρακολούθησης της αγοράς και αυτή την περίοδο η ΡΑΕ παρακολουθεί μέρα-μέρα τα τιμολόγια και το τι χρεώνει ο κάθε προμηθευτής. Ελέγχει αν εφαρμόζονται οι επιδοτήσεις και θα ελέγχει πλέον και τα περιθώρια κέρδους, τα οποία σωρεύουν οι προμηθευτές πάνω στη χονδρεμπορική τιμή. Εναρμονισμένες πρακτικές δεν θα γίνουν αποδεκτές από την κυβέρνηση και όπου εντοπίσουμε ότι υπάρχουν συνεννοήσεις θα υπάρξουν οι κυρώσεις που προβλέπει ο νόμος. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο και αφορά τους πάντες.

– Οι προμηθευτές, με βάση τον δικό σας σχεδιασμό, καλούνται να αναρτήσουν στις ιστοσελίδες τους τις νέες ταρίφες με τις οποίες θα τιμολογούν τους πελάτες τους. Με βάση τις προβλέψεις σας, με τα νέα μέτρα οι τιμές θα πέσουν κάτω από 0,20 ευρώ/kWh. Με το σημερινό όμως ράλι τιμών πόσο ρεαλιστικό είναι να φτάσουμε σε αυτά τα επίπεδα;

Ο προγραμματισμός που έχουμε κάνει είναι να μειωθούν οι λογαριασμοί ρεύματος σημαντικά και οριζόντια, ανεξαρτήτως κατανάλωσης. Μέχρι πρόσφατα οι καταναλωτές επιδοτούνταν για τις πρώτες 300 kWh. Από την 1η Μαΐου αυτό έχει αλλάξει και επιδοτήσαμε καταναλώσεις πάνω από τις 300 kWh, αλλά για το 50% του κόστους. Από την 1 Ιουλίου ερχόμαστε και επιδοτούμε έως και το 84% του κόστους για το σύνολο της κατανάλωσης σε κατοικίες, κύριες και μη, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Ο νέος μηχανισμός και ο νέος τρόπος αποτύπωσης της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας στα τιμολόγια ρεύματος θα κάνουν τις εταιρείες πιο ανταγωνιστικές και θα πιέσουν προς τα κάτω τις τιμές.

– Είδαμε πρόσφατα ότι αντιδράσατε στις αποφάσεις της ΡΑΕ σε σχέση με την πώληση της ΔΕΠΑ Υποδομών στην Italgas και της αφαιρέσατε τις αρμοδιότητες για το έργο πιστοποίησης των εταιρειών διανομής φυσικού αερίου. Η ΡΑΕ ως ανεξάρτητος φορέας στην αγορά δεν μπορεί να μην ευθυγραμμίζεται με την κυβερνητική γραμμή;

Πού την είδατε την αντίδραση; Η κυβέρνηση προχώρησε σε αλλαγή του τρόπου πιστοποίησης με την ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας, έτσι όπως την έχουν ενσωματώσει και τα 25 (μαζί με την Ελλάδα 26) κράτη-μέλη, και προβλέπει νομικό και λειτουργικό διαχωρισμό για τη διανομή φυσικού αερίου.
Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τον τρόπο που λειτουργεί η ΡΑΕ, η οποία παρακολουθεί την αγορά ενέργειας και βοηθά ώστε να προστατεύεται το δημόσιο συμφέρον. Η σημερινή διοίκηση της Αρχής έχει κάνει άρτια τη δουλειά της. Την πολιτική όμως την καθορίζει ξεκάθαρα η εκάστοτε κυβέρνηση και η Βουλή των Ελλήνων.

– Πού βρισκόμαστε ως προς την επιβολή του μέτρου της φορολόγησης των υπερκερδών, το οποίο η κυβέρνηση έχει εντάξει στα μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης;

Με βάση το νομοθετικό πλαίσιο, η ΡΑΕ θα εισηγηθεί την ακριβή μεθοδολογία προσδιορισμού των ποσών προς φορολόγηση και βάσει αυτής της μεθοδολογίας θα υπολογίσει το ακριβές ποσό. Ακολούθως το υπουργείο θα εκδώσει τη σχετική απόφαση για τον καταλογισμό των ποσών. Στόχος μας είναι η διαδικασία να γίνει άμεσα, καθώς τα χρήματα αυτά θα ενισχύσουν το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και έχουν ήδη προϋπολογιστεί στα έσοδα που θα δοθούν στους πολίτες ως επιδοτήσεις.