Σε τρία στάδια το άνοιγμα της ελληνικής τουριστικής αγοράς

Ενώ την προσεχή Δευτέρα ή Τρίτη σχεδιάζεται το μερικό άνοιγμα της ελληνικής τουριστικής αγοράς στις χώρες της Ε.Ε. και πέντε ακόμη χώρες εκτός Ε.Ε., το τυπικό παραμένει στις 14 Μαΐου, ενώ το ουσιαστικό μετατίθεται όλο και πιο πολύ, προς το τέλος Ιουνίου, αρχές Ιουλίου.

Για τον λόγο αυτό αρχίζουν να ψαλιδίζονται και οι εκτιμήσεις για τα φετινά έσοδα του τουρισμού, με το πιo αρνητικό σενάριο να είναι αυτή στιγμή και το πλέον πιθανό να συμβεί.

Αυτό το τριών σταδίων άνοιγμα της ελληνικής τουριστικής αγοράς οφείλεται τόσο στους ξένους τουρίστες που φαίνεται ότι κάνουν κρατήσεις περισσότερο για Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο και πολύ λιγότερο για Ιούνιο, στις ξένες κυβερνήσεις που κρατούν ακόμη κλειστά τα σύνορά τους και είναι δύσκολο να εκτιμηθεί πότε θα ανοίξουν, αλλά και στο τρίτο επιδημιολογικό κύμα που πλήττει τη χώρα μας και την καθιστά «επικίνδυνη» για τους ξένους τουρίστες. Αν μια χώρα επιμένει να βάζει όσους έρχονται από Ελλάδα σε καραντίνα, όσα μέτρα και να λάβει η ελληνική κυβέρνηση δύσκολα θα την προτιμήσουν οι κάτοικοι αυτής της χώρας.

Καθυστερεί η έναρξη

Η έναρξη της σεζόν φαίνεται να καθυστερεί. «Περιμέναμε αρχικά να έρθει στο δεύτερο τρίμηνο, όμως πλέον πάμε για το τρίτο τρίμηνο, από Ιούλιο και μετά, καθώς συνδέεται άμεσα με την πορεία των εμβολιασμών σε Ελλάδα και διεθνώς, εμβολιασμοί που έχουν πάει πίσω σε πολλές χώρες της Ε.Ε.» εκτίμησε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων Γιάννης Ρέτσος, μιλώντας σε εκδήλωση του ΙΟΒΕ. 

Ο ίδιος εκτίμησε ότι τα έσοδα φέτος θα κινηθούν σε ένα εύρος 40%-50% σε σχέση με το 2019, από 7,5 έως 9 δισ. ευρώ. «Σήμερα που μιλάμε είμαστε κοντύτερα στο 7,5 δισ. ευρώ, όμως επειδή οι εξελίξεις εξαρτώνται απολύτως από την πορεία της πανδημίας, και θέλουμε να πιστεύουμε ότι κάποια στιγμή θα “γυρίσει” η κατάσταση, δεν αποκλείεται να πετύχουμε και το πιο υψηλό εύρος του φετινού μας στόχου» υπογράμμισε. Παράλληλα εκτίμησε ότι «η σεζόν θα επεκταθεί μέχρι τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο. Περιμένουμε και τα αστικά κέντρα να δουλέψουν» συμπλήρωσε, τονίζοντας ότι ο τουρισμός στήριξε την ελληνική οικονομία τη δεκαετία της κρίσης.

Αβεβαιότητα

Κοινή συνισταμένη όλων των παραγόντων της αγοράς είναι η αβεβαιότητα γύρω από το πότε πραγματικά θα έχουμε μια σχετική κανονικότητα στον τουρισμό. Είναι πολλοί οι παράγοντες που επιδρούν και καθιστούν δύσκολες τις οριστικές εκτιμήσεις στην παρούσα φάση. Πρώτον, ο επιδημιολογικός παράγοντα είτε στην Ελλάδα είτε και διεθνώς. 

Οι καθυστερήσεις στην Ε.Ε. στους εμβολιασμούς έχουν ως αποτέλεσμα να είναι θολό το τοπίο για το πότε θα αρθούν τα περιοριστικά μέτρα σε πολλές χώρες. Από την άλλη, υπάρχουν περιοχές του πλανήτη όπως οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία όπου το εμβολιαστικό πρόγραμμα τρέχει πολύ καλά και γεννά ελπίδες για θετικές εξελίξεις, εφόσον ομαλοποιηθεί η κατάσταση και στη χώρα μας. Αν για παράδειγμα η Βρετανία μάς έχει στην κίτρινη ή κόκκινη ζώνη, θα πρόκειται για αρνητική εξέλιξη για την ελληνική αγορά. 

Πειραματικό άνοιγμα

Εξ αυτού του λόγου, όπως σημειώνουν αρμόδιοι παράγοντες, το πειραματικό άνοιγμα που θα γίνει από τις αρχές της νέας εβδομάδας θα είναι περισσότερο ένα «τεστ» για το πώς η χώρα μας θα διαχειρίζεται τους εισερχόμενους επισκέπτες.

Επισημαίνεται ότι η είσοδος θα είναι ελεύθερη στη χώρα από τις χώρες της Ε.Ε. και από πέντε ακόμη (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σερβία και Ισραήλ) σε εννέα αεροδρόμια (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ρόδο, Κω, Χανιά, Ηράκλειο, Σαντορίνη, Μύκονο και Κέρκυρα). 

Να σημειωθεί εδώ ότι και γι’ αυτό το «πειραματικό άνοιγμα» αρνητικά θα λειτουργεί τόσο η κλειστή εστίαση όσο και ο περιορισμός στις μετακινήσεις από νομό σε νομό.

Η δεύτερη ημερομηνία-ορόσημο είναι η 14η Μαΐου, όταν η χώρα θα ανοίξει πλήρως για όλους τους τουρίστες. Και για την ημερομηνία αυτή οι εκτιμήσεις είναι πολύ συγκρατημένες, αφού ακόμη δεν θα έχει ανοίξει η Μεγάλη Βρετανία (ανοίγει 17 Μαΐου, αν όλα πάνε καλά), ενώ είναι ακόμη άγνωστο τι θα συμβεί και με άλλες χώρες, όπως π.χ. Γερμανία, απ’ όπου αναμένουμε πολλούς τουρίστες. 

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι όσες κρατήσεις καταγράφονται τώρα στα ξενοδοχεία αφορούν κυρίως ημερομηνίες μετά τα μέσα προς τέλη Ιουνίου, όπου και τοποθετείται και το ουσιαστικό άνοιγμα της ελληνικής τουριστικής αγοράς.

Ουδέν κακόν…

Οι αστάθμητοι παράγοντες λόγω της πανδημίας δεν είναι μόνο αρνητικοί, αλλά και «θετικοί». Είναι χαρακτηριστικό αυτό που σημειώνει η πρόεδρος του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) Κωνσταντίνα Σβύνου και αφορά την απόφαση της ρωσικής κυβέρνησης να αναστείλει τις πτήσεις προς Τουρκία λόγω έξαρσης της πανδημίας στη γειτονική χώρα. 

«Η απόφαση αυτή έστρεψε αεροπορικές εταιρείες της Ρωσίας και όχι μόνο από την Τουρκία προς την Ελλάδα. Η σοβαρότητα που έχει επιδείξει η χώρα μας στην αντιμετώπιση της πανδημίας πιστεύω» λέει η κ. Σβύνου «ότι θα κεφαλαιοποιηθεί το 2021 έναντι άλλων χωρών που δεν είχαν δείξει την ίδια υπευθυνότητα στην αντιμετώπιση του Covid-19. Αν μάλιστα είχε λάβει και ορισμένα παραπάνω μέτρα όπως είναι η προτεραιοποίηση στον εμβολιασμό και των εργαζομένων στον τουρισμό, τότε η εικόνα μας θα ήταν πολύ καλύτερη».

Πάντως, υπάρχουν και άλλα θέματα που θα πρέπει να εξετασθούν σύμφωνα με την κ. Σβύνου. 

Για παράδειγμα αν ο επαναπατρισμός των τουριστών συνοδεύεται από την απαίτηση των χωρών τους να έχουν αρνητικό τεστ 72 ώρες και οι εμβολιασμένοι, με ποια υποδομή ορισμένες περιοχές της χώρας θα ανταποκριθούν σε αυτή την απαίτηση. Στην Κω, όπως τονίζει, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο αναμένεται να έχουμε 7.000-8.000 αναχωρήσεις την ημέρα. Υπάρχει η υποδομή για να εκδίδονται τόσα τεστ κάθε μέρα;