Ρεκόρ παραβιάσεων στα εργασιακά δικαιώματα: Ποιες εταιρείες-κολοσσοί «πρωταγωνιστούν»

Σε «επίπεδα ρεκόρ» διατηρήθηκαν οι επιθέσεις εναντίον των δικαιωμάτων των εργαζομένων και το 2022, τονίζει σε έκθεσή της η Διεθνής Συνομοσπονδία Συνδικαλιστικών Ενώσεων (ΔΣΣΕ), επικρίνοντας ειδικά τη Γαλλία για τον βίαιο τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκαν οι διαδηλώσεις κατά της μεταρρύθμισης των συντάξεων.

Αφότου άρχισε να συντάσσεται η ετήσια έκθεση αυτή, το 2014, «οι επιθέσεις στα δικαιώματα των εργαζομένων δεν έπαψαν να αυξάνονται σε διάφορες περιοχές» του κόσμου, στηλιτεύει η μεγαλύτερη συνδικαλιστική οργάνωση του πλανήτη.

Ειδικότερα, μεταξύ του Απριλίου του 2022 και του Μαρτίου του 2023, το 87% των 149 χωρών που μελετήθηκαν παραβίασε το δικαίωμα στην απεργία, το 79% παραβίασε το δικαίωμα διαπραγμάτευσης για τη σύναψη συλλογικής σύμβασης εργασίας και το 77% απαγόρευσε σε εργαζόμενους να ιδρύσουν ή να ενταχθούν σε συνδικάτο, υπογραμμίζει η ΔΣΣΕ.

Τα επίπεδα ρεκόρ παραβάσεων περιλαμβάνουν :

9 στις 10 χώρες παραβίασαν το δικαίωμα στην απεργία. Οι εργαζόμενοι στον Καναδά, το Τόγκο, το Ιράν, την Καμπότζη και την Ισπανία αντιμετώπισαν ποινική δίωξη ή απόλυση μετά την απόφασή τους να απεργήσουν.

Το 77% των χωρών απέκλεισαν τους εργαζόμενους από το δικαίωμα ίδρυσης ή συμμετοχής σε συνδικάτα. Οι μετανάστες και έκτακτοι εργαζόμενοι, οι εργαζόμενοι στην άτυπη οικονομία, οι εργαζόμενοι στις πλατφόρμες και οι εργαζόμενοι σε Ειδικές Οικονομικές Ζώνες στερήθηκαν το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι. Το Μπουρούντι, η Αϊτή, η Ινδία, η Τουρκία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ήταν μεταξύ των χωρών που απέκλεισαν τους εργαζόμενους από την εκπροσώπηση των συνδικάτων.

Το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου και του συνέρχεσθαι περιορίστηκε στο 42% των χωρών, με αποτέλεσμα συχνά οι εργαζόμενοι να έρχονται αντιμέτωποι με την αστυνομική βία. Στη Γαλλία, οι νόμιμες διαδηλώσεις αντιμετωπίστηκαν με άγριους αστυνομικούς ξυλοδαρμούς, αδιάκριτες συλλήψεις και δακρυγόνα. Στο Ιράν, δάσκαλοι συνελήφθησαν και ξυλοκοπήθηκαν από την αστυνομία επειδή συμμετείχαν στις διαδηλώσεις της Πρωτομαγιάς.

Άλλα βασικά στοιχεία περιλαμβάνουν :

8 στις 10 χώρες παραβίασαν το δικαίωμα στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Οι εργαζόμενοι στην Ολλανδία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Ζιμπάμπουε, την Ονδούρα, την Ινδονησία, το Μαυροβούνιο και τη Σερβία έχουν δει τα δικαιώματά τους στις συλλογικές διαπραγματεύσεις να μειώνονται σημαντικά.

Το 73% των χωρών εμπόδισαν την εγγραφή των συνδικάτων ή τα απαγόρευσαν, μεταξύ άλλων στη Λευκορωσία, τη Μιανμάρ, το Χονγκ Κονγκ, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και τη Γουατεμάλα.

Εργάτες συνελήφθησαν και κρατήθηκαν σε 69 χώρες, με εξέχοντες συνδικαλιστικούς ηγέτες στη Μιανμάρ, το Χονγκ Κονγκ, τη Δομινικανή Δημοκρατία, την Ινδία και την Τουρκία.

Στο 65% των χωρών οι εργαζόμενοι δεν είχαν καθόλου ή είχαν περιορισμένη πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Οι ηγέτες των συνδικαλιστικών οργανώσεων και οι υπερασπιστές των δικαιωμάτων των εργαζομένων στη Ζιμπάμπουε, την Κίνα και το Καζακστάν εκδιώχθηκαν με πλαστές κατηγορίες.

Οι αριθμοί είναι από παρόμοιοι ως ταυτόσημοι με εκείνους που είχαν ανακοινωθεί την περασμένη χρονιά και είχαν ήδη χαρακτηριστεί «ιστορικοί», αφού αντανακλούσαν «επίπεδα ρεκόρ» παραβιάσεων που καταγγέλλουν τα συνδικάτα.

Στη Γαλλία, οι διαδηλώσεις στην αρχή της χρονιάς εναντίον της θέσπισης του ορίου ηλικίας 64 ετών για τη συνταξιοδότηση οδήγησαν σε «ξυλοδαρμούς από την αστυνομία, συλλήψεις αδιακρίτως και επιθέσεις με δακρυγόνα», στηλιτεύει η ΔΣΣΕ, σύμφωνα με την οποία σε αυτή τη χώρα της Ευρώπης διαπράχθηκαν «επανειλημμένες» παραβιάσεις δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Δολοφονίες

Σε παγκόσμια κλίμακα δολοφονήθηκαν 19 συνδικαλιστές την περίοδο 2022-2023, οι 15 στην Κολομβία, έναντι 17 την αμέσως προηγούμενη ετήσια περίοδο.

Πέρα από τις κρατικές αρχές, η ΔΣΣΕ κατονομάζει και καταγγέλλει κάθε χρόνο σειρά μεγάλων επιχειρήσεων (ή τοπικών θυγατρικών τους) που «παραβίασαν δικαιώματα των εργαζομένων, συνδέθηκαν με παραβιάσεις δικαιωμάτων ή δεν άσκησαν την επιρροή τους για να αποκατασταθούν».

Το 2023, ανάμεσά τους φιγουράρουν η Amazon (ΗΠΑ), η Apple (η θυγατρική της στην Αυστραλία), η Deliveroo (Ολλανδία), η Ikea (η θυγατρική της στην Πολωνία), η Ryanair (Ισπανία), η Starbucks (ΗΠΑ), καθώς και η Uber (Ολλανδία).