Η βασική « βοήθεια» που είχαν οι ασφαλισμένοι για να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη, η εξαγορά πλασματικών ετών, θα βρεθεί στο μικροσκόπιο της επανεξέτασης με στόχο τον εξορθολογισμό του συστήματος ώστε να επιτευχθεί ισονομία μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα αλλά και να δυσκολέψει σε ένα βαθμό η πρόωρη έξοδος προς τη συνταξιοδότηση.
Το νέο σύστημα
To νέο σύστημα εξαγοράς πλασματικού χρόνου ασφάλισης που επεξεργάζεται το υπουργείο εργασίας προβλέπει τον περιορισμό του ανωτάτου ορίου ετών τα οποία μπορεί να εξαγοραστούν. Το σενάριο που μελετάται είναι το πλαφόν να μειωθεί στα 5 έτη από 7 που ισχύει σήμερα στον ιδιωτικό τομέα και έως και 12 στο δημόσιο.
Επισημαίνουμε – και αυτή είναι μια σημαντική διαφορά μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα η οποία θα καταργηθεί -ότι στο Δημόσιο ο χρόνος των παιδιών υπολογίζεται ξεχωριστά με αποτέλεσμα οι υπάλληλοι να έχουν τη δυνατότητα επάνω στα 7 πλασματικά έτη να προσθέσουν και τα πλασματικά έτη λόγω τέκνων που είναι 1 για πρώτο παιδί, 3 με δυο παιδιά και 5 έτη για τρία και άνω. Αυτή η αλλαγή που θα «ωριμάσει» μετά το φθινόπωρο θα οδηγήσει σε μια έμμεση αύξηση των ορίων ηλικίας η οποία έτσι κι αλλιώς θα είναι αναπόφευκτη μετά το 2027 εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ζωής.
Αλώστε , υπενθυμίζουμε, ότι στις προτάσεις της έκθεσης Πισσαρίδη στο πλαίσιο της κατάργησης των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων περιλαμβανόταν και εισήγηση για τον περιορισμό της δυνατότητας εξαγοράς πλασματικών ετών.
Τα είδη πλασματικού χρόνου
Τα βασικά είδη πλασματικού χρόνου είναι η στρατιωτική θητεία, ο πλασματικός χρόνος σπουδών, ο πλασματικός χρόνος τέκνων, ο χρόνος επιδοτούμενης ανεργίας και ο χρόνος επιδοτούμενης ασθένειας. Ο χρόνος επιδοτούμενης ανεργίας και ο χρόνος επιδοτούμενης ασθένειας αναγνωρίζονται δωρεάν και γι’ αυτό το λόγο δεν υπολογίζονται για την ανταποδοτική σύνταξη παρά μόνο για την συμπλήρωση των προϋποθέσεων και των συνολικών χρόνων της εθνικής σύνταξης.
Σύμφωνα με το σενάριο που βρίσκεται στο τραπέζι, οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να αναγνωρίσουν έως και 5 έτη με απλές διαδικασίες χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση εγγράφων για σπουδές , στρατό και ιατρικά πιστοποιητικά.
Η 5ετία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να θεμελιωθεί δικαίωμα πλήρους σύνταξης, με 40 έτη ασφάλισης και όριο ηλικίας το 62ο έτος. Αυτό σημαίνει ότι δύσκολα θα μπορέσει ο ασφαλισμένος να αποχωρήσει νωρίτερα, με τη βοήθεια της εξαγοράς.
Παραδείγματα
Κομβικό σημείο της αναγνώρισης – το οποίο δεν αποκλείεται να καταργηθεί- είναι η αναδρομική αναγνώριση πλασματικού χρόνου για να κατοχυρωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις χρόνου ασφάλισης τις χρονιές 2010-2012. Δηλαδή για παράδειγμα ένας πατέρας δημόσιος υπάλληλος πρέπει να έχει κατοχυρώσει και με την αναγνώριση πλασματικών ετών, 25χρόνια ασφάλισης το 2011προκειμένου να βγει στη σύνταξη φέτος στα 58.5 έτη.
Επίσης ένας δημόσιος υπάλληλος συμπληρώνει την 25ετία το 2011 και εντός του 2021 τα απαραίτητα 36 χρόνια ασφάλισης με εξαγορές ( στρατού, σπουδών, παιδιών) και έχει γεννηθεί τον 6/1963. Κατοχύρωσε επομένως συνταξιοδοτικό δικαίωμα για τα 61 και 6 μήνες που συμπληρώνει τον 12/2024. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί από τον Δεκέμβριο του 2024 κι έπειτα.
Ακόμη , ένας εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα η ένας ελεύθερος επαγγελματίας χρειάζεται να προσθέσει 3-4 πλασματικά έτη για να πιάσει το όριο των 40 ετών ασφάλισης για να βγει στη σύνταξη στα 62.
