«Πρώτο ένσημο»: Ξεκινά 1η Ιανουαρίου - Πώς θα λειτουργήσει

Τους όρους και τις προϋποθέσεις του νέου προγράμματος «Πρώτο Ένσημο» που ξεκινά την 1η Ιανουαρίου 2022 εξειδικεύει Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, στη βάση της ρύθμισης του Ν. 4855/2021.

Το πρόγραμμα -που υλοποιείται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων- στοχεύει στη διευκόλυνση της πρώτης ένταξης των νέων στην αγορά εργασίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Μέσω της επιδότησης παρέχονται κίνητρα αφενός στους νέους να αναζητήσουν την ενδιαφερόμενη επιχείρηση που θα τους προσλάβει για να λάβουν την επιδότηση, αφετέρου στους εργοδότες για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας καθώς θα μειώνεται το μισθολογικό κόστος.

Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν νέοι ηλικίας 18-29 ετών που δεν διαθέτουν προϋπηρεσία εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό ή τον δημόσιο τομέα.

Οι βασικοί άξονες του «Πρώτου Ενσήμου» είναι οι ακόλουθοι:

Ποιες θέσεις εργασίας επιδοτούνται και πώς

Κάθε νέα θέση εξαρτημένης εργασίας, αορίστου ή ορισμένου χρόνου, που δημιουργείται και εντάσσεται στο παρόν πρόγραμμα, επιδοτείται για χρονικό διάστημα έξι μηνών ως εξής:

α) Νέα θέση με σύμβαση πλήρους απασχόλησης επιδοτείται με ποσό 1.200 ευρώ, που επιμερίζεται μεταξύ εργαζομένου και εργοδότη. Καταβάλλονται δηλαδή από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων 600 ευρώ απευθείας στον νεοπροσλαμβανόμενο, σε έξι ισόποσες μηνιαίες δόσεις, επιπλέον του μισθού του και ανεξάρτητα από το ύψος του. Ποσό ύψους 600 ευρώ καταβάλλεται στον εργοδότη για την κάλυψη μέρους της μισθολογικής δαπάνης με την ολοκλήρωση του προγράμματος.

β) Το «Πρώτο Ένσημο» αφορά και σε θέσεις εργασίας μερικής απασχόλησης, καθώς απευθύνεται και σε φοιτητές που επιδιώκουν να αποκτήσουν επαγγελματική εμπειρία ενώ σπουδάζουν. Η νέα θέση με σύμβαση μερικής απασχόλησης -που δεν μπορεί να υπολείπεται των 20 ωρών εβδομαδιαίως- επιδοτείται με 600 ευρώ. Τα 300 ευρώ καταβάλλονται απευθείας στον νεοπροσλαμβανόμενο νέο σε έξι ισόποσες μηνιαίες δόσεις και τα υπόλοιπα 300 καταβάλλονται στον εργοδότη με την ολοκλήρωση του προγράμματος..

γ) Εάν η σύμβαση εργασίας είναι ορισμένου χρόνου διάρκειας μικρότερης των έξι μηνών, η νέα θέση επιδοτείται αναλογικά με τη διάρκεια της σύμβασης εργασίας και σύμφωνα με το είδος της σύμβασης (η μερικής απασχόλησης επιδοτείται με το ήμισυ του ποσού). Σε κάθε περίπτωση η διάρκεια της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου δεν μπορεί να είναι μικρότερη του ενός μήνα.

Οι νέοι που εντάσσονται στο «Πρώτο Ένσημο» δεν μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» και οι συμβάσεις εργασίας τους δεν μπορούν να τεθούν σε αναστολή, εκτός εάν η δραστηριότητα των επιχειρήσεων στις οποίες προσλαμβάνονται αναστέλλεται με εντολή δημόσιας αρχής.

Ρήτρα διατήρησης θέσεων εργασίας

Οι θέσεις εργασίας που επιδοτούνται με το «Πρώτο Ένσημο» είναι επιπρόσθετες σε σχέση προς τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας. Ο εργοδότης υποχρεούται να διατηρήσει κατά μέσο όρο τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που είχε την 12η Νοεμβρίου 2021 (ημερομηνία δημοσίευσης της νομοθετικής ρύθμισης για το πρόγραμμα) για το χρονικό διάστημα επιδότησης της νέας θέσης εργασίας, προσαυξημένο κατά τον αριθμό των νέων επιδοτούμενων θέσεων εργασίας σύμφωνα με το παρόν πρόγραμμα.

Ο έλεγχος για την συμμόρφωση με την υποχρέωση της διατήρησης των θέσεων εργασίας πραγματοποιείται από το ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, μέσω διασταυρώσεων με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, του ΟΑΕΔ και του e-ΕΦΚΑ. Εάν συναχθεί ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις, οι επιχειρήσεις εκπίπτουν του προγράμματος και οι επιδοτήσεις που έχουν ήδη καταβληθεί αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθείσες. Στην περίπτωση έκπτωσης του εργοδότη, ο ωφελούμενος εργαζόμενος δεν εκπίπτει του προγράμματος.

Δεν επιτρέπεται η αντικατάσταση της θέσης εργασίας ενός επιδοτούμενου εργαζόμενου στο πλαίσιο του προγράμματος με νέο επιδοτούμενο εργαζόμενο. Η επιχείρηση όμως μπορεί να κάνει αίτηση για την έγκριση νέας επιδοτούμενης θέσης εργασίας.

Συνδυασμός με το ανοιχτό πρόγραμμα των 150.000 νέων θέσεων εργασίας

Για κάθε νέα θέση εργασίας που δημιουργείται και εντάσσεται στο «Πρώτο Ένσημο» και η σύμβαση εργασίας του νεοπροσλαμβανόμενου έχει διάρκεια τουλάχιστον έξι μηνών, η επιχείρηση, εφόσον το επιθυμεί, μπορεί να ενταχθεί ταυτόχρονα για τον ίδιο εργαζόμενο στο ανοιχτό πρόγραμμα νέων επιδοτούμενων θέσεων εργασίας του άρθρου 28 του ν. 4726/2020 (Α’ 181), όπως ισχύει, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται σε αυτό. Πρόκειται για το πρόγραμμα των 100.000 νέων θέσεων εργασίας που ολοκληρώθηκε προ ημερών και «ανοίγει» εκ νέου στις 1/1/2022, με την προσθήκη 50.000 νέων θέσεων εργασίας, όπως έχει προαναγγελθεί.

Στην περίπτωση αυτή, επιπλέον της επιδότησης της παρούσας, η επιχείρηση επιδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό για το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένου και εργοδότη, ανεξαρτήτως του ύψους του μηνιαίου μισθού, για χρονικό διάστημα έξι μηνών. Υπογραμμίζεται ότι ισχύει η ρήτρα της διατήρησης των θέσεων εργασίας.

Διαδικασία υποβολής αιτήσεων- Λήψη επιδότησης

Για την ένταξη επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα στο «ΠΡΩΤΟ ΕΝΣΗΜΟ», ακολουθείται η εξής διαδικασία:

• Η επιχείρηση που επιθυμεί να προβεί σε μία ή περισσότερες νέες προσλήψεις υποβάλλει για κάθε νέο ξεχωριστή ηλεκτρονική αίτηση σε ειδικό έντυπο με τίτλο «Αίτηση- Υπεύθυνη Δήλωση επιχείρησης – εργοδότη ένταξης στο ανοικτό πρόγραμμα ΠΡΩΤΟ ΕΝΣΗΜΟ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων», στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, με την οποία δηλώνει τα στοιχεία της, τα στοιχεία του νέου που θέλει να προσλάβει, όνομα τράπεζας και αριθμό τραπεζικού λογαριασμού και ότι θα διατηρήσει κατά μέσο όρο τον ίδιο αριθμό εργαζομένων για το διάστημα επιδότησης της νέας θέσης εργασίας, προσαυξημένο κατά τον αριθμό των νέων επιδοτούμενων συμβάσεων εργασίας.
• Τα στοιχεία που δηλώνονται από την επιχείρηση και οι προϋποθέσεις ένταξης στο πρόγραμμα του υπό πρόσληψη νέου ελέγχονται και διασταυρώνονται από το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ. Ελέγχεται δηλαδή ότι ο δυνητικά ωφελούμενος είναι ηλικίας 18-29 ετών, και ότι δεν διαθέτει προϋπηρεσία. Οι επιχειρήσεις λαμβάνουν αποδεικτικό για την έγκριση ή απόρριψη της αίτησής τους.
• Ύστερα από την έγκριση της αίτησης της επιχείρησης για ένταξη δυνητικά ωφελούμενου στο πρόγραμμα, για να ολοκληρωθεί η διαδικασία ένταξής του, η επιχείρηση, αυθημερόν ή το αργότερο εντός της επόμενης ημέρας από την έγκριση της αίτησης, προχωρεί στη σύναψη σύμβασης εργασίας και στην πρόσληψη του ωφελούμενου, υποβάλλοντας το έντυπο Ε3: ΕΝΙΑΙΟ ΕΝΤΥΠΟ ΑΝΑΓΓΕΛΙΑΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ, όπου και δηλώνεται σε ειδικό πεδίο η συμμετοχή του στο παρόν πρόγραμμα. Εγκεκριμένη αίτηση για την οποία δεν υποβλήθηκε πρόσληψη στην προβλεπόμενη προθεσμία, λογίζεται ως μη γενόμενη.

Σε περίπτωση που η επιχείρηση επιθυμεί να εντάξει έναν ή περισσότερους ωφελούμενους παράλληλα και στο πρόγραμμα «Πρώτο Ένσημο» και στο πρόγραμμα των 150.000 νέων θέσεων εργασίας υποβάλλει για κάθε νέο ξεχωριστή ηλεκτρονική αίτηση σε ειδικό έντυπο με τίτλο «Αίτηση- Υπεύθυνη Δήλωση επιχείρησης – εργοδότη παράλληλης ένταξης στο Ανοικτό Πρόγραμμα ΠΡΩΤΟ ΕΝΣΗΜΟ και στο Ανοιχτό Πρόγραμμα Νέων Επιδοτούμενων θέσεων εργασίας του άρθρου 28 του ν. 4726/2020 του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων», στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, σύμφωνα με την ΚΥΑ του Προγράμματος εκείνου.

Υστερα από την έγκριση της αίτησης της επιχείρησης για ένταξη δυνητικά ωφελούμενου και στα δύο προγράμματα, για να ολοκληρωθεί η διαδικασία, η επιχείρηση αυθημερόν ή το αργότερο εντός της επόμενης ημέρας από την έγκριση των αιτήσεων, προχωρεί στη σύναψη σύμβασης εργασίας και στην πρόσληψη του ωφελούμενου, υποβάλλοντας το έντυπο Ε3: ΕΝΙΑΙΟ ΕΝΤΥΠΟ ΑΝΑΓΓΕΛΙΑΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ, όπου και δηλώνεται σε ειδικό πεδίο η συμμετοχή του στα δύο προγράμματα.

Σε κάθε περίπτωση, η επιχείρηση υποχρεούται να γνωστοποιήσει άμεσα στον ωφελούμενο την ένταξή του στο πρόγραμμα «ΠΡΩΤΟ ΕΝΣΗΜΟ» ή την παράλληλη ένταξή του και στα δύο προγράμματα.

Ο νεοπροσλαμβανόμενος, αμέσως μετά την πρόσληψή του, οφείλει να υποβάλλει ηλεκτρονική αίτηση – υπεύθυνη δήλωση αποδοχής συμμετοχής του στο πρόγραμμα της παρούσας σε ειδικό έντυπο του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Ι με τίτλο «Αίτηση- Υπεύθυνη Δήλωση ωφελούμενου για το ανοικτό πρόγραμμα «ΠΡΩΤΟ ΕΝΣΗΜΟ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων» στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, με την οποία δηλώνει εκτός των προσωπικών του στοιχείων και του αριθμού πρωτοκόλλου ένταξής του στο πρόγραμμα (τα οποία αντλούνται αυτόματα από το ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ) και την τράπεζα και τον αριθμό τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ). Στην περίπτωση της παράλληλης ένταξής του και στα δύο προγράμματα υποβάλλεται η ίδια ως άνω αίτηση.

Σημειώνεται τέλος ότι ο αριθμός των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται με βάση το «Πρώτο Ένσημο» καλύπτει μέρος του αριθμού των νέων επιδοτούμενων θέσεων εργασίας που προβλέπονται από την επέκταση του ανοιχτού προγράμματος των 100.000 νέων επιδοτούμενων θέσεων εργασίας κατά 50.000 θέσεις . Το πρόγραμμα ισχύει μέχρι εξαντλήσεως των επιδοτούμενων θέσεων εργασίας.