Σημαντική πρόοδο, η οποία, ωστόσο, δεν αρκεί για να τη φέρει πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάνει η Ελλάδα στο πεδίο της καινοτομίας. Η χώρα μας καταλαμβάνει την 20η θέση της κατάταξης με τα πιο καινοτόμα κράτη, έχοντας σημειώσει, πανευρωπαϊκά, ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά βελτίωσης την περίοδο 2012-2019 (20,7%).
Ωστόσο, το ότι καταλαμβάνει για το 2020 μόλις την 20η θέση ανάμεσα σε 27 κράτη - μέλη (η κατάταξη αφορά στοιχεία του 2019) δείχνει ότι έχει πολύ δρόμο να διανύσει ακόμη, μέχρι να βρεθεί στο κλαμπ των πιο καινοτόμων ευρωπαϊκών χωρών, του οποίου ηγείται, για άλλη μια χρονιά, η Σουηδία. Ο δείκτης των επιδόσεων καινοτομίας της Ελλάδας για το 2019 βρίσκεται στο 77% του μέσου όρου της Ε.Ε., ενώ τοποθετούνταν στο 63% το 2012. Η βελτίωση είναι κάτι παραπάνω από ορατή, καθώς η Ελλάδα πετυχαίνει μαζί με τη Λιθουανία, τη Μάλτα, τη Λετονία και την Πορτογαλία, τη μεγαλύτερη πρόοδο μεταξύ των 24 κρατών, που αύξησαν τις καινοτομικές επιδόσεις τους την περίοδο 2012-2019.
Η χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Πίνακα Αποτελεσμάτων Καινοτομίας 2020 (European Innovation Scoreboard 2020), που δημοσιεύθηκαν χθες, ανήκει στην κατηγορία των μέτρια καινοτόμων χωρών της Ευρώπης (Moderate Innovators), η οποία αποτελεί την τρίτη ταχύτητα των πιο καινοτόμων ευρωπαϊκών κρατών. Στην πρώτη θέση βρίσκονται οι Ηγέτες Καινοτομίας (Innovation Leaders), που καινοτομούν σε επίπεδο πολύ πάνω από το μέσο ευρωπαϊκό όρο, ακολουθούν τα Ισχυρά Καινοτόμα Κράτη (Strong Innovators), που βρίσκονται στη δεύτερη θέση, έπονται οι μέτρια καινοτόμες χώρες, ενώ στην τελευταία θέση βρίσκονται οι ελάχιστα καινοτόμες (Modest Innovators).
Μέτρια καινοτόμος χώρα
Στην κατηγορία των Moderate Innovators μαζί με την Ελλάδα, βρίσκονται η Κύπρος, η Ιταλία, η Ισπανία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Μάλτα, η Πολωνία, η Σλοβακία και η Σλοβενία. Όλες οι χώρες της ίδια κατηγορίας έχουν καινοτομικές επιδόσεις χαμηλότερες από το μέσο όρο της Ε.Ε.
Η Ελλάδα, όπως αναφέρεται στη σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έχει επιδόσεις άνω ή κοντά στον μέσο Κοινοτικό όρο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες καταφέρνουν να καινοτομούν σε θέματα marketing, σε ζητήματα οργάνωσης και πωλήσεων.
Επίσης, κοντά στα ευρωπαϊκά δεδομένα είναι η επίδοση της χώρας όσων αφορά τις καινοτόμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που καταφέρνουν να αναπτύσσουν συνεργασίες.
Στον αντίποδα, τα πιο αδύναμα σημεία είναι στο πεδίο “φιλικό προς την καινοτομία περιβάλλον” και στον “θετικό αντίκτυπο της καινοτομίας στην απασχόληση”.
Παράλληλα, η Ελλάδα έχει επιδόσεις υποδεέστερες του μέσου όρου της Ε.Ε. στις εξαγωγές προϊόντων μέσης και υψηλής τεχνολογίας, στις επενδύσεις Venture Capital, καθώς και στις κορυφαίες δαπάνες Ε&Α στις επιχειρήσεις.
Οι πρωταθλητές
Η Σουηδία συνεχίζει να είναι ο ηγέτης της καινοτομίας στην Ε.Ε., ακολουθούμενη από τη Φινλανδία, τη Δανία, την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο. Ακολουθεί η δεύτερη ομάδα των Ισχυρά Καινοτόμων, που βρίσκονται λίγο πάνω από τον μέσο όρο (Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Πορτογαλία).
Στη φετινή αξιολόγηση, το Λουξεμβούργο, που πέρσι κατετάγη στους Strong Innovators, φέτος εντάχθηκε στους Innovation Leaders. Από την πλευρά της, η Πορτογαλία, που είχε καταλάβει μία θέση μεταξύ των Moderate Innovators στην περσινή αξιολόγηση, φέτος εντάχθηκε στην κατηγορία των ισχυρών καινοτόμων ευρωπαϊκών κρατών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν χθες, οι επιδόσεις καινοτομίας της Ε.Ε. αυξήθηκαν - κατά μέσο όρο - κατά 8,9% από το 2012 έως το 2019. Συνολικά, μεταξύ 2012 και 2019, οι επιδόσεις καινοτομίας βελτιώθηκαν σε 24 από τις 27 χώρες της Ε.Ε.
Σε επιλεγμένους τομείς καινοτομίας, οι ηγέτες της Ε.Ε. είναι: η Σουηδία - ανθρώπινοι πόροι, το Λουξεμβούργο - ελκυστικά ερευνητικά συστήματα και πνευματικά περιουσιακά στοιχεία, η Δανία - φιλικό προς την καινοτομία περιβάλλον, χρηματοδότηση και υποστήριξη, η Γερμανία - σταθερές επενδύσεις, η Πορτογαλία - καινοτομία σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, η Αυστρία - δεσμοί και συνεργασία και η Ιρλανδία - επιπτώσεις στην απασχόληση και επιπτώσεις στις πωλήσεις.
Παγκόσμιο επίπεδο
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ε.Ε. έχει ξεπεράσει για δεύτερη χρονιά τις Ηνωμένες Πολιτείες σε επίπεδο καινοτομίας και συνεχίζει να έχει προβάδισμα έναντι της Κίνας, της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Νότιας Αφρικής και της Ινδίας. Από το 2012, το χάσμα επιδόσεων της Ε.Ε. με τη Νότια Κορέα, την Αυστραλία και την Ιαπωνία έχει αυξηθεί, ενώ το προβάδισμα των επιδόσεων της Ε.Ε. έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κίνας, της Βραζιλίας, της Ρωσίας και της Νότιας Αφρικής έχει μειωθεί. Η Κίνα είχε τον μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης των επιδόσεων στην καινοτομία μεταξύ των κυριότερων ανταγωνιστών της Ε.Ε. από το 2012, ο οποίος αυξήθηκε περισσότερο από πέντε φορές από αυτόν της Ε.Ε.
Να σημειωθεί ότι περίπου τα δύο τρίτα της οικονομικής ανάπτυξης της Ευρώπης, τις τελευταίες δεκαετίες, οφείλονται στην καινοτομία, καθώς η έρευνα και η καινοτομία ενισχύουν την ανθεκτικότητα των τομέων παραγωγής, την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών και τον ψηφιακό και οικολογικό μετασχηματισμό των κοινωνιών.