Πώς θα εφαρμοστεί το ελαστικό 8ωρο, τι θα γίνει με υπερωρίες, αργίες, αποζημιώσεις

Εκδόθηκε η εφαρμοστική εγκύκλιος για το νέο πλαίσιο που διέπει υπερωρίες, διευθέτηση του χρόνου εργασίας, διαλείμματα, αργίες, προστασία από τις απολύσεις στον ιδιωτικό τομέα. Ετσι σε εφαρμογή τίθενται οι νέες ρυθμίσεις του Νόμου 4808/2021 για την προστασία της εργασίας αναφορικά με τον χρόνο εργασίας, τις υπερωρίες, τη δυνατότητα τετραήμερης εργασίας έπειτα από αίτηση του εργαζομένου στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας, τα διαλείμματα αλλά και τη ρητή κατοχύρωση του 8ώρου / 40ώρου. Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων εξέδωσε εγκύκλιο για την εφαρμογή των διατάξεων του Ατομικού Εργατικού Δικαίου που περιλαμβάνονται στον νόμο, με την οποία προβλέπονται δικλίδες ασφαλείας για την προστασία των εργαζομένων και τον έλεγχο εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας. Με την εγκύκλιο μεταξύ άλλων διευκρινίζονται τα εξής:

Ωράριο 40 ωρών

Επιβεβαιώνεται με τρόπο γενικευμένο και σαφή για όλους ανεξαιρέτως τους κλάδους εργασίας και όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας το πλήρες συμβατικό ωράριο εργασίας των 40 ωρών εβδομαδιαίως για κάθε εργαζόμενο με εξαρτημένη σχέση εργασίας. Για πενθήμερη εβδομάδα εργασίας το πλήρες συμβατικό ωράριο είναι το 8ωρο ημερησίως και για εξαήμερη εβδομάδα το πλήρες ωράριο είναι έξι ώρες και σαράντα λεπτά ημερησίως.

Στο πλαίσιο διευθέτησης του χρόνου εργασίας παρέχεται η δυνατότητα τετραήμερης πλήρους απασχόλησης διάρκειας 40 ωρών εβδομαδιαίως και 10 ωρών ημερησίως, ύστερα από αίτηση του εργαζομένου. Δεν είναι επιτρεπτή η απασχόληση πέραν των 10 ωρών ημερησίως και των 40 ωρών εβδομαδιαίως που κατανέμονται σε τετραήμερη βάση.

Εφόσον δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση στην επιχείρηση ή δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία με συλλογική σύμβαση, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας που προβλέπεται στον Νόμο 1892/1990 μπορεί να εφαρμοστεί κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου, με ατομική συμφωνία. Στην περίπτωση αυτή, ο εργοδότης εξετάζει υποχρεωτικά τα αιτήματα εργαζομένων για σύναψη ατομικής συμφωνίας και προς διευκόλυνση των μερών μπορεί να γνωστοποιεί στους εργαζομένους αφενός τη δυνατότητα να υποβάλλουν αίτηση και αφετέρου τα πεδία των κατά περίπτωση επιχειρησιακών του αναγκών για την εφαρμογή συστήματος διευθέτησης του χρόνου εργασίας.

Ο εργοδότης υποχρεώνεται να υποβάλλει τη συμφωνία για διευθέτηση του χρόνου εργασίας στο ΠΣ Εργάνη, προκειμένου να διευκολύνονται οι έλεγχοι που θα αποτρέπουν τυχόν καταστρατήγηση της νομοθεσίας. Από την έναρξη λειτουργίας του αναβαθμισμένου ΠΣ Εργάνη ΙΙ και μετά, το πρόγραμμα εργασίας που αποτυπώνει το σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας έπειτα από αίτηση του εργαζομένου θα καταγράφεται και θα παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο στο ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας.

Αποζημιώσεις

Σημειώνεται επίσης ότι ενδεχόμενη καταγγελία της σύμβασης εκ μέρους του εργοδότη λόγω μη υποβολής αιτήματος του εργαζομένου για διευθέτηση θεωρείται άκυρη. Εξάλλου, σε περίπτωση απόλυσης ή παραίτησης του εργαζομένου πριν από την έναρξη της περιόδου μειωμένης απασχόλησης, ο εργαζόμενος θα αποζημιωθεί για τις επιπλέον ώρες που εργάστηκε με τα ωρομίσθια που ισχύουν για υπερεργασία και υπερωρία (δηλαδή προσαύξηση 20% για υπερεργασία, 40% για υπερωρία, 120% για παράνομη υπερωρία).

Το διάλειμμα θα χορηγείται ύστερα από 4 ώρες εργασίας (αντί για 6 που ίσχυε πριν) και θα έχει ανώτατο όριο τα 30 λεπτά την ημέρα. Με τον τρόπο αυτόν, όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο, αφενός καθίστανται ευνοϊκότερες οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση του διαλείμματος στους εργαζομένους και αφετέρου αποφεύγονται καταχρηστικές πρακτικές, όπως η χορήγηση μεγάλης διάρκειας διαλείμματος (π.χ. 1 ώρα ημερησίως), με αντίστοιχη επιμήκυνση του χρόνου εργασίας με τις ίδιες απολαβές. Παράλληλα, αποσαφηνίζεται ότι ο χρόνος του διαλείμματος δεν αποτελεί χρόνο εργασίας. Σε επιχειρήσεις στις οποίες λόγω της φύσης και της έντασης της εργασίας απαιτείται η χορήγηση διαλείμματος μεγαλύτερης διάρκειας των 30 λεπτών, αυτή είναι δυνατή στο πλαίσιο της διαβούλευσης μεταξύ του εργοδότη και των εκπροσώπων των εργαζομένων.

Καθιερώνεται ενιαία διακοπή χρονικής διάρκειας τουλάχιστον 3 ωρών για τους εργαζομένους που απασχολούνται κατά πλήρες ημερήσιο αλλά διακεκομμένο ωράριο.